Sjómannadagsblaðið - 02.06.1957, Blaðsíða 45

ust sjómenn að koma sér upp svipuðum kapp-
róðrabátum.
A aðalfundinum 1939, var kjörin 5 manna nefnd
til að gera tillögur um það höfuðmenningarmál,
sem berjast skyldi fyrir með sjómannadagssam-
tökunum í framtíðinni. I nefndina voru kjörnir:
Sigurjón Á. Ólafsson, Grímur Þorkelsson, Guð-
bjartur Ólafsson, Þórarinn Kr. Guðmundsson
Hafnarfirði, og Júlíus Kr. Ólafsson. Þessi nefnd
varð ásátt um að leggja svohljóðandi tillögu fyrir
Fulltrúaráðið, sem hlaut þegar samþykki:
„Sjómannadagsráðið samþykkir, að vinna að
því nú þegar og í nánustu framtíð, að safna fé
til stofnunar elli- og hvíldarheimilis fyrir
aldraða farmenn og fiskimenn.“
Formaður fyrstu fjáröflunarnefndar var kjör-
inn Sigurjón Á. Ólafsson, en gjaldkeri Bjöm
Ólafs, og voru báðir þessir menn ráðamenn um
þessi mál, þar til þeir létust, en starf sjálfrar
fjársöfnunarnefndarinnar hvarf fljótt yfir í hendur
stjórnar sjómannadagsráðsins, er síðan hefur ætíð
haft frumkvæðið í þeim efnum, og hefur oft verið
fundið upp á mörgu til fjáröflunar.
Með ofangreindri samþykkt, varð þessi hug-
mynd síðan aðalmarkmið dagsins, með þeim ár-
angri, sem þegar hefur náðst. Þessi eru hin helztu
kennileiti á þessari leið. 1942 byrja fyrstu gjaf-
irnar að berast til heimilisins. Um það leyti kem-
ur Júlíus Kr. Ólafsson fram með þá hugmynd,
að samtökin reyni að fá eignarhald á spítalanum
í Laugarnesi, sem þá var í höndum erlenda setu-
liðsins, en ekki fullljóst hver var eigandinn,
Oddfellowreglan eða ríkissjóður. Allir voru ein-
róma ásáttir um, að Lauganesið væri hinn
ákjósanlegasti staður fyrir hið væntanlega dvalar-
heimili aldraðra sjómanna, en margir vildu helzt
geta byggt þar nýtt hús frá grunni.
Skömmu síðar brann Lauganesspítalinn og
spítalalóðin stóð eftir alauð, að undanskyldu her-
braggarusli, sem þar hafði verið hrófað upp til
bráðabirgða. Hófst nú af hálfu sjómannadagsráðs-
ins hatrömm barátta með það fyrir augum að
tryggja þessa lóð undir heimilið. Bæjarráð
Reykjavíkur gaf ádrátt um lóðina í upphafi, en
síðar komu til sterk öfl, sem ætluðu sér ítök á
svæðinu og fleyguðu óskir sjómannanna og af-
stöðu bæjarfulltrúanna í þessum efnum. En þegar
forráðamenn Hafnarfjarðar buðu hinn fagra stað,
Hvaleyrina, undir heimilið, bauð bæjarstjórn
Reykjavíkur stóra lóð í Laugarásnum, einhvern
glæsilegasta staðinn í landi höfuðborgarinnar.
Þetta var árið 1950. Árið eftir fer svo fram
skoðunarkönnun í Fulltrúaráðnu um þennan stað.
Samþykkt var að láta fara fram tvær umræður
um staðinn. Þremur mánuðum síðar eða 3. maí
Jón E. Bergsveinsson flytur ávarp á Sjómannadagmn þegar
minnst er druþþnaðra sjómanna. Hann var einn aðaljorgöngu-
maður að stofnun Slysavarnafélags Islands, og minningar-
fáninn, sem afhjúpaður er þegar minnst er druþþnaðra sjó-
manna, er gefinn að hans tilstuðlun.
1951, er Laugarásinn samþykktur með 12 atkvæð-
um gegn 5. Þá er byggingarsjóðurinn orðinn sem
næst 2 milljónir króna. 21. nóv. sama ár er svo
samþykkt tillaga frá mér, Birni Ólafs, Stefáni Ó.
Björnssyni og Böðvari Steinþórsssyni um að hefja
þegar undirbúning að byggingaframkvæmdum.
Erfiðast var að fá fjárfestingaleyfi til að geta hafizt
handa. Þetta er ótrúlegt, en þó satt. Er ekki að
vita hvað þetta hefði dregizt, ef byggingarstjórnin
hefði ekki notið sérstaks stuðnings og velvildar
forsætisráðherrans, Ólafs Thors, fyrir þessu máli.
Þá hefur Fulltrúaráðið og sjómannadagssamtökin
ávallt notið sérstaks skilnings þess opinbera; bæði
bæjarstjórna og ríkisstjórna og erum vér þakklátir
fyrir þá velvild og þann stuðning, er vér höfum
notið um framgang vorra mála, en engum ein-
stökum held ég að sé gert rangt til þó að vér
viðurkennum, að enginn einn ráðamaður hafi gert
meira fyrir þessi samtök en Ólafur Thors, fyrr-
verandi forsætisráðherra, en hann flutti sjálfur
persónulega á Alþingi fram frumvarpið um happ-
drætti D. A.S., en það er því að þakka að bygg-
ingarnefndin hefur aldrei komist í fjárþröng við
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 29