Sjómannadagsblaðið - 01.06.1996, Blaðsíða 26
26
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
„Enn þann dag í dag er mér illa við
að sjá ísingu“
Rætt við Þórð Guðlaugsson 1. vélstjóra sem hér minnist baráttu áhafnarinnar
á Þorkeli mána RE-205 í Nýfundnalandsveðrinu í febrúar 1959
Marteinn Jónasson skipstjóri á Porkeli mána í brúarglugganum. Hann sýndi mikinn
dugnað og þrek í hrakningum skipsins.
Nýfundnalandsveðrið mikla í
febrúar 1959 mun aldrei
gleymast og sú minning sem
við það er bundin og sárust er mun sú
þegar togarinn Júlí frá Hafnarfirði
fórst í þessu veðri með allri áhöfn, 30
manns. — En fleiri togarar lentu í
miklum erfiðleikum sem í minnum
verða hafðir og þó sérstaklega sú vá
sem steðjaði að togaranum Þorkeli
mána RE-205, en litlu mátti muna að
skipið færist vegna óskaplegrar ísing-
ar sem áhöfnin stóð í stanslausri bar-
áttu við í 72 klukkustundir. Einn
þeirra manna sem gat sér orð fyrir
vasklega framgöngu í þessari raun
var Þórður Guðlaugsson 1. vélstjóri,
en það kom m.a. í hans hlut að log-
sjóða hinar fjórar heljaþungu báta-
uglur af afturdekki skipsins. Þórður
Guðlaugsson var 24 ára þegar þetta
var og enn er hann á sjónum, 63 ára
gamall, 1. vélstjóri á Ottó N. Þorláks-
syni. Þótt tíminn breiði yfir margt og
menn muni ekki allt jafn nákvæm-
lega og var þegar frá líður tók Þórður
því vel að eiga viðtal við Sjómanna-
dagsblaðið um þessa baráttu upp á líf
og dauða fyrir 37 árum. Hann býr nú
að Flúðseli 4 og er kona hans Ólöf
Hafliðadóttir hjúkrunarfræðingur.
Þau eiga 4 börn.
„Eg er fæddur að Stóra Laugardal
í Tálknafirði þann 10. júní árið 1933
og eru foreldrar mínir Hákonía Páls-
dóttir sem enn er á lífi og Guðlaugur
Guðmundsson bóndi sem látinn er
fyrir nokkrum árum,“ segir Þórður
Guðlaugsson. „Á Tálknafirði hófst
ekki raunveruleg þorpsmyndun fyrr
en eftir 1946 þegar þar var byggt
frystihús og keyptur 27 tonna vélbát-
ur, Sæfari að nafni, og er þorpið nú í
daglegu tali nefnt Sveinseyri, sem
kunnugt er. Fram til þess tíma höfðu
bændur í Tungulandi, eins og byggð-
in nefndist, aðeins stundað nokkra
trilluútgerð. Búskap höfðu menn
ekki mikinn, en talsvert var um að
vinna væri sótt út í frá og þá helst til
Patreksfjarðar."
Ungur mótoristi
„I Stóra Laugardal ólst ég upp uns
ég hóf sjómennsku mína á áður-
nefndum Sæfara frá Sveinseyri árið
sem ég fermdist eða 13 ára gamall.
Þar um borð vaknaði áhugi minn á
vélstjórn, því ég var snemma gerður
að vélamanni um borð, þótt kunn-
áttu hefði ég litla. En sú var bót í máli
að skipstjórinn var lærður vélstjóri
og gat sagt mér til. Kom sú tilsögn að
góðum notum bæði þá og síðar.
Þannig stundaði ég nú sjóróðra allt til
þess tíma þegar ég 18 ára hóf nám í
smiðjunni „Sindra“ á Patreksfirði.
Þetta var eina smiðjan á stóru svæði
og verkefnin því margvísleg — þjón-
usta við frystihúsið og togarana og
önnur skip, bifreiðaviðgerðir, pípu-
lagnir og allt sem nöfnum tjáir að
nefna. Fyrir kom að smíðaðar voru
líkkistur þegar smíða þurfti málm-
kistur utan um lík manna af erlend-
um skipum sem senda skyldi úr
landi... Að smiðjutímanum liðnum
lá leiðin svo að sjálfsögðu í Vélskól-
ann og var það árið 1955. Og á vél-
skólaárunum hófust kynni mín af
togaramennsku, því á milli bekkja
sótti ég sjó á Patreksfjarðartogurun-
um, einkum Ólafi Jóhannessyni.“