Eimreiðin - 01.01.1923, Page 18

14
GRÍMUR THOMSEN
eimreiðin>
nokkru leyti af eigin hvötum. Hann notaði sér að tilefni
breytingu á utanríkisráðuneytinu, en í raun og veru var hann-
orðinn þreyttur á starfi sínu og baráttu, kom lítt skapi sínu
saman við valdhafana og sá engin líkindi til þess að birta
mundi framundan. Auk þess dró ísland hann að sér. Meðan
hann dvaldi erlendis neytti hann hvers tækifæris til þess að
bregða sér heim á sumrin, en utan fór hann aldrei eftir að'
hann flutti búferlum heim.
Hvernig fórst nú Grími að vera Álftnesingur? Hann var
kominn af þeim árum, sem umhverfið hefir úrslitaáhrif á
menn, var kominn í sínar skorður, og áhrifin urðu ekki sterk.
Hann var nú með fólki, sem talaði ekki eins vel og hann,
varð að gefa meira en hann þá, og það vildi til, að af nógu
var að taka. Bæði á alþingi og í samkvæmum sóaði hann
andríki sínu og fyndni, en skotspænir voru þar oft skeytunum
varla samboðnir. Þau yrkisefni, sem umhverfið hafði að bjóða,
færði hann sér sjaldan í nyt. Honum verður það að vísu á,
að yrkja fáeinar vísur um andstæðinga sína og eitt kvæði um
aukaútsvörin í Álftaneshreppi. Það minnir á, að Bólu-Hjálmar
varð að yrkja um hrossakjötsverð í Akrahreppi, — og bendir
um Ieið til þess, hvert hefði orðið hlutskifti Gríms í skáld-
skapnum, ef hann hefði alið allan aldur sinn sem fátækur sjó-
maður þar suður á nesinu.
En einmitt á Bessastöðum fékk Grímur fult næði til þes&
að byggja sér sinn heim á sína vísu, og oft í sjálfráðri and-
stæðu við umhverfi og samtíð. Hann hélt áfram að lesa þau
rit, sem hrifið höfðu hug hans í æsku, fékk altaf nýjar baekur
og tímarit og jók í elli við mentun sína með því að sökkva ser
ofan í grískar bókmentir. Þar fann hann heim, sem að ýmsU
leyti minti á íslensku fornritin, nærri sjálfum upptökum menn-
ingar seinni alda, frá þeim tímum, sem menn voru í einu börn
og spekingar. En á öllum lestri sínum fer hann ekki í mola,
því að hann skapar sífelt sjálfur um leið og tengir saman and-
stæðurnar í mentun sinni og reynslu með því að glíma við að
fella hugsanir og sýnir í rammíslenskt form. Hann er eins og
sverðasmiðurinn, sem hann sjálfur hefir lýst: