Eimreiðin - 01.01.1928, Blaðsíða 33

EIMREIÐIN
VIÐ ÞJÓÐVEGINN
13
sannað, að geislarnir komi utan úr geimnum, en geti þó ekki
nndir neinum kringumstæðum stafað frá sólunni né heldur frá
vetrarbrautinni, heldur muni þeir vera miklu lengra að komnir,
sennilega frá sólþokunum miklu í órafjarlægð, langt handan
V|ð það stjörnuhvel, sem sýnilegt er berum augum. Hann
nefur og mælt bylgjulengd geislanna og telur spenniorku þeirra
9eta orðið 59.000.000 »volt«. Rannsóknirnar á þessum »kos-
^’sku* geislum eru enn skamt á veg komnar. Eins og geta
niá nærri, er mikið um það rætt, hvort unt muni að beizla
ua og taka í þjónusfu mannanna. Dr. Millikan telur ekki
jmklegt, að þetta muni takast. Og yfirleitt lítur út fyrir, að
erkilega nýjung muni með tímanum hafa stórkostlega
á ýmsum sviðum.
m
Pýðingu
^, , Leo Thérémin, rússneskur prófessor við fjöl-
tóníist ?S * lista-háskólann í Leningrad, hefur fundið upp
merkilegt áhald til þess að ná tónum úr Ioft-
lr>u, 0g er talið að þessi uppgötvun muni hafa mikla þýðingu
Yrir alla tónlist. Prófessorinn fór til Ameríku í vetur til þess
aö koma þessari uppgötvun sinni á framfæri. Á leiðinni vest-
kom hann við í Lundúnum og sýndi áhald sitt í Albert
a‘I, stærsta hljómleikahúsi Norðurálfunnar, að viðstöddum
,.al.ega 10 þúsund manns. Einn þeirra, sem viðstaddir voru,
Vsir aðferð Thérémins þannig, að þegar hann beri hægri
endina að áhaldinu, sem er á sfærð við venjulegan útvarps-
ir° f-kara’ framteiðist tónar, sem verði ýmist skærir eða dimm-
l e”’r því, sem hann hreyfir til höndina í loftinu. Með vinstri
^endinni er tónsfyrkurinn framleiddur á sama hátt, og er hægt
, *á svo veika eða sterka tóna sem óskað er. Með því að
fr' ,a kendurnar þannig fram og aftur í loftinu um 10 sm.
a áhaldinu, lék Thérémin prófessor allskonar tónstiga og lög
e . margvíslegum hljómblæ, og var svo að heyra, sem leikið
]j, ,r’ á mörg hljóðfæri til skiftis. Stundum voru tónarnir svo
'r mannsrödd, að varla var hægt að gera þar greinarmun á. Er
er^K 6^us vin^a9uð fari fingrum um hörpu sína þar sem hann
þessi rússneski töframaður, sem knýr fram fegurstu sam-
lojna með því að hreyfa hendurnar til og frá — í loftinu.
fg] >,er^ þessa nýja áhalds er haldið stranglega leyndri, en
lð er, að innan skamms muni það verða fáanlegt á markað-
ejj/í1’ °9 er búist við, að það verði tiltölulega ódýrt, muni jafnvel
auð' i os^a meira en um 200 krónur. Það kvað vera mjög
;nnVeit að fara með það. Eftir því sem sagt er, getur söngv-
viku ma^ur nað svo fullkominni leik.ni í notkun þess á fáum
fá í11’ að jafnist á við það, sem snjöllustu hljóðfæraleikarar
hendi leyst eftir margra ára æfingu og nám.