Eimreiðin - 01.10.1933, Blaðsíða 97

eimreiðin
RITSJÁ
447
Frásögnin er látlaus, hvorki fjörug né tilþrifamikil. Samt er bókin
ekki leiöinleg aflestrar.
Hildur og fóstbróðir hennar bera þess baeði sár, að þau nutu ekki
móðurástar í uppvextinum. En höfundur dregur annað jafnhliða fram,
sem er sálfræðilega rétt, og ætti þess að vera gætt í öllu uppeldi, þ e.
að smámunaleg vandlætingasemi, rex og nöldur, gerir engan ungling betri,
en verður frekar til að spilla unglingunum og valda vanskapnaði f sálar-
lifi þeirra. — Það kemur því hálf-flatt upp á mann, að höfundur, sem
ftomist hefur að svo heilbrigðri niðurstöðu í uppeldismálum, virðist í
sömu bókinni fara sjálf þá leið, er hún varar við. Hún mætir ungum
uStúlkum samtíðar sinnar á skógarskemtun og sér þær nota „púður og
»krem“ og varalit, mála sig í kringum augun o. s. frv. Hún er hneyksluð
a þessu háttalagi' og fyllist vandiæting". Ég efa ekki að höf. vilji ungu
s,úlkunum vel. En — er ekki hætt við, að vandlætingatónninn í orðum
hennar verki eitthvað álíka á ungu stúlkurnar, sem bókin á að snúa til
'ðrunar og afturhvarfs frá „púðri“ og „krerni", eins og umvandanir
s'lúpunnar verkuðu á Hildi Iitlu?
Leiðinlegar málvillur hnýtur maður um á stöku stað í bókinni t. d.
• • • ., „þó henni sé farið að langa heim“, ætti að vera, þótt hana sé
fsrið að langa heim,........mismunandi andlit, sem minna þó öll hvort á
annað“, á að vera hvert á annað, enn fremur „höndurnar" fyrir hendurnar.
Þrátt fyrir þessi atriði, sem [hér eru gerð að aðfinsluefni, er margt
Sott um bókina að segja, og víst er um það, að bókin vekur til alvar-
i®9rar umhugsunar um ábyrgðarmikil mál. Kn. A.
Axel Thorsteinson: HEIM, ER HAUSTAR og nokkrar smásögur aðrar.
Rvík 1933. Hér eru 10 smásögur, — stuttar, lipurlega dregnar myndir
Ur Hfi íslendinga austan hafs og vestan. Sennilega munu þeir, sem gang-
as* einkum fyrir sterkum litum og stórum atburðum, er þeir dæma um
skáldsagnalist, þykjast litlu bættari, er þeir hafa lesið þessar sögur. „En
f'eira er matur en feitt ket“. Axel Thorsteinson gerir auðsjáanlega ekki
*tröfur til að vera spennandi, en hann Ieggur sig eftir því að lýsa á lát-
'susan og lipurlegan hátt atburðum, sem löngum gerast hávaðalaust, þegar
Þe'r gerast. Hann leggur einkum leið sina til einstæöinga og þeirra, sem
e‘tthvað sorglegt kemur fyrir. í þeim kringumstæðum sýnir hann alt af
e'tthvað fallegt í persónum sínum. Þær eru allar að læra eitthvað fallegt
°9 göfugt, þar sem hann hittir þær, og þegar hann skilur við þær, hefur
uann gefiö lesandanum góðar vonir um, að vel muni fara. Hann Iýsir
raunum og vandræðum manna án allrar beiskju og án ásakana og ádeilu
°9 sýnir batnandi menn. Um slíkan skáldskap er gott eitt að segja, og
mættu þeir rithöfundar, sem leggja mesta alúð við að lýsa Ijótustu hlið-
Um lífsins, og gera sér leik að því að láta persónur sínar „fara í hund-
ana“. læra ýmislegt af Axel. En Axel Thorsteinson þarf að skrifa af
me'ri skerpu og fjöri en hann gerir.
®u lífsskoðun, sem þessar smásögur hans flytja, ætti það skilið að