Eimreiðin - 01.10.1933, Blaðsíða 108
458
RITSJÁ
EIMREIÐIN
bindið í þessum bálki var sagan Fóstbræður (Edbrödre), sem kom út á
dönsku 1918, en kom seinna út í íslenzkri þýðingu. Sú saga lýsti fyrstu
landnámsmönnunum, þeim Ingólfi og Leifi. Jord, sem er II. bindið >
bókinni, segir frá dauða Ingólfs, Þorsteini Ingólfssyni og Þorkeli Mána
syni hans. En áður er út komið VII. bindi bálksins: Jón Arason (1930).
Það eru því níu bindi, sem höfundurinn gerir ráð fyrir að bseta inn i
þetta mikla verk, ef honum endist aldur til. Gunnar Gunnarsson er
mikilvirkur, því hver bókin frá honum rekur aðra. En af þessari áætlun
hans sést að afköst hans, þó mikil séu, eru ekki nema lítið brot af þeim
stórhuga skáldadraumum, sem hann býr yfir og drepur aðeins á í þess-
um fáu línum. Jafnframt því sem Landnám er í smíðum hefur hann
önnur verk á prjónunum, og hafa nokkur þeirra komið út síðustu árin,
svo sem Svartfugl (1929), Rævepelsene (1930), Verdens Glæder (1931),
Vikivaki (1932) og De blindes Hus (1933). Sv. S.
Guðmundur Kamban: 30. GENERATION, Kmh. 1933 (Hasselbalch).
Þeir Gunnar Gunnarsson og Guðmundur Kamban halda hvor í sinn
endann á söguþraeði íslenzku þjóðarinnar, með síðustu bóltum sínum, þvl
þar sem G. G. sækir söguefni sitt aftur á landnámsöld, í bók sinni Jotd,
hefur G. K. hafnað í núlíðinni.
Þetta er skáldsaga um 30. ættliðinn frá landnámstíð, og á að sýna
kynslóð þá, sem nú Iifir og hrærist í höfuðborg landsins, Reykjavík,
saga, sem á að lýsa einkennum ísienzkrar menningar og ómenningar a
3.—4. tug 20. aldarinnar. Hún hefst með flugvélarþyt yfir styttunni af
Ingólfi Arnarsyni á Arnarhváli, og henni lýkur á Vatnagörðum við komu
Baibos hingað í sumar, með sínar 24 flugvélar á leið til Chicago. 5ÖSU'
hetjurnar eru úr flokki hins svonefnda betra fólks höfuðstaðarins. Helztar
þeirra eru Jón Ben, hæztaréttarmálafærslumaður, og Tóta Vídalín, hæzta-
réttardómstjóradóttir. Þetta er yfirleitt vel mentað fólk, sem kallað er>
fæst við flest það, sem efst er á baugi í umheiminum, á sviði líkams-
ræktar og íþrótta, iðkar tennisleik og jafnvel nektarment, fylgist með 1
bókmentum og listum, vísindum og vélamenningu, siglir til Lundúna °S
Rússlands, danzar og hlýðir á útvarp, sækir skemtanir og fer í heimboð,
drekkur Spánarvín og smyglað whisky, sem alstaðar virðist nóg til <d<
lætur yfirleitt viðnámslítið undan freistingum holdsins, gengur með huS'
sjónir og er öðruhvoru að vakna upp til umhugsunar um að fórna ser
fyrir þær, byrjar sumt á því og fær nokkru áorkað, en úthaldsskortur
og stefnuleysi tíðarandans tefur fyrir öllum sigrum. Höf. skilur allv
það los, sem oft einkennir þjóðfélag, sem hefur svo að segja hamskif*1
á skömmum tíma. Hann getur brugðið upp dæmum af því, hvernig íbuar
höfuðborgarinnar eiga það stundum á hættu í öllu öldurótinu að siaia
sjálfsvirðingu sinni. Þessi dæmi verða til í sjálfum samfölum sögunnar,
án allrar prédikunar. Vér könnumst við hliðstæðurnar úr veruleikanum
þegar vér Iesum það, að dómstjóradóttirin, einhver tignasta ungmær boiS
arinnar, fær sig til að hlamma um göturnar, með Ieiðsögumannsband um