Eimreiðin - 01.04.1936, Blaðsíða 20
124
ÆTTARKJARNI SVEITAFÓLKSINS
EIMBBIÐI*'
ræktaðri en í dreifbýlinu. Eitt er a. m. k. víst, að hver slJ
borg, eða anriar staður, sem um langt skeið hel'ur dregið 11
sín úrvalsfólkið úr umhverfinu, hlýtur eftir hlutarins eðli a
framleiða bezta efniviðinn, sem sá kynstofn á til. Sé það Þ)1
algild reynsla, að borgir þurfi sífelt á innstreymi fólks a'
sveitum — sem þær þó eru búnar að mergsjúga lengur eða
skemur — að halda, þá getur skýringin ekki verið önnur en
sú, að liið bezta af efnivið borganna fari forgörðum, yegof
óheppilegra aðstæðna og áhrifa í uppvevti æskulýðsins. A Þ'1’
að svo muni vera, eða kunni að vera, er það noklcur ský1
ing, að mörgum þeim, sem ágætustum andlegum hæfdeik11111
eru búnir frá náttúrunnar hendi, er hættara af freistingu111
og gengur ver að festa sig í rásinni en algengum nieða^
mönnum. Það er nú einu sinni svo, að fáum er alt geíið °o
skamt öfganna á milli. ,
Af því, sem nú var sagt, er auðsætt, að því fólki, sem he^
er gert að andlegum eiginleikum, væri að jafnaði liollara a
alast upp í sveitaumhverfi, þar sem freistingar eru færri °»
störf æskulýðsins ákveðnari og rótfastari við lilgang s11111’
beldur en í bæ eða borg, þar sem gjálífi og glys freis 11
unglinganna strax og þeir vitkast, og störf eru meira ulll^(1
vegna kaups en árangurs. Persónuleg áhrif foreldra, hvel
ágæt sem þau kunna að vera, eru og eigi lengur það, ,
mest mótar unglinga í uppvexti, heldur það umhverfi 0J1I.(' pj-
sem þeir lifa í — skóli, leiksystkin, skemtistaðir, g(,tl1 ^
o. s. l'rv. — Þó hið andlega umhveríi sveitanna haíi s" ‘
annmarka, þá hlýtur ráðningin á því, að bæjum og b°rg111
reynist sérstök uppbygging að innflutningi sveitafólks, að 'e ‘
sú, að umhverfi sveitanna smíði betur úr bezta efnivið’111 ’
sem er í æskulýðnum þar, heldur en að jalnaði telcst í 1,1
hveríi borga og bæja. Frá þessu eru vitanlega margar perso11
legar undantekningar á báðar hliðar, sem geta glapið 111011
um yfirsýn um regluna, sem þó stendur óhögguð l’yrir Þe|.g_
Ummæli þessa kafia eru nálega almenns efnis um ínálsýh' >
in. Taka að vísu til þjóðlífs okkar, eins og annara, en þ°
hér nú nánar vikið að sérstakri afstöðu okkar til málavo
m
Til glöggvunar því, hvernig skilyrði íslenzkra sveita til '
veizlu ættarkjarna kynstofnsins bafa breyzt, er rétt að^ ^
upp, hver breyting, eða réttara sagt umbylting, hefur oro ^
þjóðfélagsbyggingunni hér á landi, og þá einkum á sl0‘'
tökin séu allmiklu eldri. ollr
átin 1800, og þó reyndar miklu ,
eigi talið, að verzlunarstaðir hér a
mannsaldri, þó upptökin séu allmiklu eldri
Fram um aldamót
víðast hvar, verður