Eimreiðin - 01.04.1936, Blaðsíða 12

116
ÆTTARKJARNI SVEITAFÓLKSINS
EIMHBIÐlN
burði á andlegum athöfnum og afrekum kynslóðanna fyr °p
síðar. Þar kemur þó til greina, að sú vitneskja, sem við höt-
um um eðliseinlcenni forfeðra okkar á söguöld og upp þaðan
fram á síðustu aldir, miðast einkum við blóma kynstofnsins>
athafnaríkustu einstaklingana og ættirnar, er sögur eða inunR'
mæli hafa geymst um og mólað liaí’a þjóðarhætti og þj()ó'
félagsslcipun. Gagnvart síðari kynslóðum, og þó einkuni nu-
tíðinni, er viðhorf okkar víðtækara og almennara, en sann'U'
burðinn verður þó að miða við það, sem hæst ber, en eldvl
smáskóginn, sem við að vísu sjáum nú, en okkur er duhnn
á fyrri tíð.
í bók sinni, »íslendingar«, hefur dr. Guðmundur FinU'
bogason gert þess rökstudda grein, með rannsóknum og llj
vitnunum, að eðliskostir íslenzka kynstofnsins liaíi bersym
lega lialdist hér í ættum, niður eftir öllum öldurn. Þó tíl
spurningin um varðveizlu eðliseinkennanna ekki lögð þann*o
til liæíis í fyrnefndu riti, að dómur komi beinlínis fram 11111
hinar síðustu kynslóðir í þessu lilliti. Ber það og til, að ho ■
kveðst hafa liætt við að fella inn í ritið þátt um Vestu^
íslendinga, sem þó haíi verið fyrirhugaður. En ef gera s*v^
grein fyrir eðliskostum íslendinga, þeirra kynslóða, sem síðfs
eru til grafar gengnar eða enn lifa, þá fæsl þeirra einna sk>>
ust mynd lijá þjóðarbrotinu vestan liafs, sem fyrst gekh 1
gegn um eldraun landnáms í óþektu landi, með alls ólílmnl
staðháttum, og síðan hefur, í almennri lífsbaráttu, gengm
hólm við aðrar mikilhæfar þjóðir, undir skipulagi, þal’ SL'n
hver og einu verður mjög að treysta á eigin mátt og llie8in.
Þar hefur því fyllilega reynt á, hvað í kynstofninum bjo ‘
nýtilegum eiginleikum, og hversu hann stóðst samkepm '
aðrar þjóðir, þar sem skilyrði voru jöfn. Til upplýsinSnl ^
þessu efni skulu hér birt ummæli eins af Vestur-íslendn’o
um, enda þótl honum sé málið skylt. í »Tímariti Þjóðræk'1^
l’élags Vestur-íslendinga« 11)29, kemst séra Jónas A. Sigul
son, einn liinn fróðasti maður um menningu íslent mo
vestan hafs, svo að orði um andlega atgerfi þeirra og 11
þar í landi:
-1 randi
raðir. Væri liin mesta þörf á að gera þessa dýrmætu fjársjóði ai ^ pá
með skipulagðri rannsókn á arfgengi kosta og galla i kynstofnini
vrði ættfræðin eigi lengur ])urr og ólífrænn fróðleikur, heldur u» jlVer
raunhæfrar þekkingar á þjóðinni og mannkyninu, er leiddi 1 1J ■ ’
þörf væri aðgerða til bóta.