Eimreiðin - 01.04.1936, Blaðsíða 66
170
BLAÐAMENSKA MATTH. JOCHUMSSONAR
EIMRBIÐIN
Aldrei hefur nýr ritstjóri heilsað hinni íslenzku þjóð með
glæsilegri kveðju.
Stefna séra Matthíasar sem blaðamanns er skýrar mörkuð
i inngangsorðum lians að »Lýð« 14 árum síðar. En juínl
geta þau unnnæli átt við »IJjóðólf«, því að í báðum blöðun-
um er sama stefna og sami andi mannúðar og víðsýnis, elIlS
og sést á forsíðu fyrsta lilaðsins af »Lýð«, sem hér fylgir 1
smækkaðri mynd.
Stefnuskrá »Lýðs« þarf ekki langs umlals við. Og beniu
er séra Matthías trúr í allri sinni blaðamensku. Hann lsetu>
sér engan mannlegan hlut óviðkomandi. Hann er boðbeH
friðar og rétllætis, hvar sem hann fær því við komið. Víð
sýni, sanngirni og mannúð eru þeir ineginþættir, sem blaðu
menska hans er ofin úr. Skal nú nánar athugað viðhorf hal,s
til einstakra mála, sem þá eru á dagskrá þjóðarinnar.
Fyrst er þá að telja stjórnmálin, eða deiluna við Danu
sem svo mjög fylti hugi manna um þær mundir og vt>'1
hafði aðalmál »Þjóðólfs« áður en séra Matthías tók við h°n
um. í því máli er séra Mattliías eindreginn miðlunarinaðui-
Hann lætur sér fátt finnast um endurskoðun stjórnarskra1
innar frá 1874, enda þótt hann viðurkenni, að hún sé eng11
úrslitalausn málanna. Hinsvegar sé svo stórt spor í frelslS
áttina stigið með stjórnarskránni, að vel megi við una i
og sé því bezt að láta þau mál livíla sig um sinn, en slU ‘
af alefli að endurreisn landsins inn á við. Þessi stefna han^
kemur skýrast fram í grein, er hann reit haustið l8’/4 11
stjórnarskrár-ritgerð Jóns Sigurðssonar i »Andvara«. t 31 °
meðal annars:
»Sú skoðun er að komast á, að vér eigum að leggja n
deilur og flokkadrætti, en talca samhuga til starfa, þj° ”
stjórn samhuga. Ef vér, sem blaðamaður, erum til n°v ^
Iiæfir, skulum vér styðja þessa stefnu« . . . Hann talar ^
að mörgum þyki frelsið lítið, sem stjórnarskráin hah,' ^
en þá sé þess að gæta, »að frelsi vort er varla koniið i
ana, þarf stjórn vorri engin kúgun að ganga til, þ°11 ' _
með dæmin fyrir angunum upp á sundrungu lijá oss, P
iska vanþelckingu og viðvaningsskap, þótt hún vilji trj
sig og vald sitl gagnvart oss . . . þá hljótum vér að una •