Eimreiðin - 01.01.1948, Síða 95

eimreiðin
RITSJÁ
83
sem markvert er og í frásögur fær-
<mdi um hvern stað. Er það ótrúlega
margt, scm frá er greint í svo stuttu
■náli, því öll ritgerðin er aðeins 100
kls., þar af um 25 bls. myndir.
Þorsteinn sýslumaður ritar kjarn-
yrt mál og viðfelldið, stuttar, glögg-
nr setningar, án allra niálalenginga
°g rnœrðar. Segir ætíð það sem sögu-
vert er og nokkru varðandi, en slepp-
Ir hinu, sem er einskis virði eða
lúils. Mál hans er nútíðarmél í bezta
skilningi, vaxið upp af fornum rót-
um gullaldar bókmennta vorra. Ein-
niitt þannig á að skrifa lifandi ís-
lonzkt mál. — Héraðalýsingar í Ár-
kókum Ferðafélags íslands eiga um
franr allt að vera frcmur stuttar, en
gagnorðar. Þannig liefur Þorstcini
Þorsteinssyni tekizt mætavel að gera
Halasýslubók sína. Ifann sýnir les-
endunum ljóslifandi þessi frægu
héruð, landslag og sögu. Ekki þarf að
efa, að rétt er farið með allt, hæði
landfræðilegt og sögulegt, af svo stór-
fróðiim og vandvirkum höfundi.
í hókinni eru 42 ágætar myndir
eltir Þorstein Jósefsson, Pál Jónsson
°g Guðmund Thoroddsen. Pappír er
ágætur, eins og ætíð í Árbókum
l'erðafélags fslands.
Þor8teinn sýsluinaður hefur áður
skrifað ágæta hók, ævisögu Magnús-
“r sýslumanns Ketilssonar. Væri
oskandi, að Þorsteinn gæti eftirleiðis
varið meiri tíma til ritstarfa en verið
hefur, því livorki skortir hann vit,
bekkingu né ritliæfni til slikra
starfa. Þorsteinn Jónsson.
LEYNDARDÓMAR INDLANDS eft•
ir Paul Brunton. — Þýðandi Frið-
rifc H. Berg. Rvík 1947 (Isafoldar-
Prentsm. h.f.). Bókin heitir á
eiisku: A scarch in secret India.
Þetta cr ekki skáldsaga. Það er sönn
ferðasaga Vesturlandamanns (höf.
sjálfs), prýdd fjölda ágætra mynda.
í bók þessari segir höfundurinn frá
för sinni austur til Indlands, tildrög-
um þeirrar farar og undirhúningi.
Ómót8tœðileg örlög virðast reka hann
í för þessa í leit að sjálfum sér, sál
sinni og 8jólfum guði, hvað af þessu
er menn helzt vilja kalla það. Eftir
mikla lcit og margvíslegar raunir
virðist höf. loks hafa fundið sál sína,
en liann fann hana auðvitað fyrst
og fremst í sínu eigin hrjósti. Öll
cr frásagan trúverðuglcga rituð, öfga-
og lilcypidómalaus. Glöggskyggni og
raunsæi efasemdarmannsins er alls
staðar á verði, og liann velur og
liafnar, vegur og metur allar aðstæð-
ur af skynsamlegu viti, frá sjónarlióli
V esturlandabúans.
Efni þessarar bókar hefði átt skilið
að hirtast á góðu máli. Þýðingin lief-
ur, vægast sagt, inistekizt. Þetta er
nijög leitt um svona ágæta bók, sem
er hvorttveggja í senn: stórfroðleg og
skemmtileg, jafnvcl spennandi og á
áreiðanlega erindi til livcrrar einustu
hugsandi sálar.
Þýðandinn getur vel verið sæmi-
lcgur enskumaður, en ísl. tunga er
honum ckki lánuð. Óhófleg notkun
ákveðins greinis er viðurstyggð ís-
lenzkunnar og ætti aldrei að sjást
í forsögn. Setningaskipun cr allvíða
ekki góð og á nokkrum stöðuin get-
ur hún ekki lakari verið. Nokkur
dæmi skulu liér tekin af liandaliófi,
því nógu er úr að velja:
Bls. 160: „Hinn svarti möttull nœt-
urinnar fellur niður á herðar jarðar-
innar, á meðan ég reika um hinar
þröngu götur hinnar gömlu Calcutla
borgaar". (í siðasta orðinu sennilega
prentvilla). Bls. 170: „Hið gullna
musteri tilheyrir guðnum Shiva. Hvar