Eimreiðin - 01.01.1959, Blaðsíða 161

EIMREIÐIN
145
te^Ur stúdentspróf með hárri fyrstu
pnkunn. hrátt fyrir þessa hrösun,
'eldur Árni tryggð við Þóru, vill fá
ana með sér til Vesturheims, þar
Sem úann ætlar að lesa erlend mál,
°g býðst til að útvega henni gjald-
Cyri- eins og hún hefur verið hon-
Um hjálpleg við námið, beint og
eint. En Þóra ætlar að stunda
norraenunám við Háskóla íslands,
því skilja leiðir þeirra um sinn.
' rn’ hefur kvænzt fyrir vestan, en
ei ófarsæll í hjónabandinu og kem-
Ur cinn heim með ungt barn sitt.
er hann alltaf sömu ást til Þóru
jö Vlii fá liana til að giftast sér.
. U a milli þeirra stendur Lóa, dótt-
lr hóru og Geira. Nær Árni aldrei
iJlna»i hennar. Þá kemur rekald-
Geiri heim úr siglingu, vinnur
./ 1 barnsins við fyrstu sýn og
Ltar Þóru á nýjan leik ást sína, seg-
’ að Þóru hafi sig alltaf dreymt,
ai hann hana ekki, verði flaskan
eina huggun sín í lífinu. Þá verður
'ift ^an Vtð ,)arnið °S iöngunin til
bjarga Geira öllu öðru yfirsterk-
’. sv° að Þóra játast honum. Ör-
°Sln hafa ætlað henni þetta hlut-
> og undan því getur hún ekki
Vlkizt.
^^aga þessi er í þrem þáttum.
21 þykir mér upphaf hennar, sem
gerist i • rr
i L ^eima í sveitinni, og svo
1 I1 þátturinn. Ágætlega er lýst
^°rgaratburðum svo sem fráfalli afa
I 'f11' Svipað má segja um andlát
, ’ ur hennar, en hann deyr fyrir
jj, Ur bani. Leiðir það til þess, að
iii-i ^6tur iagr út á menntabraut-
dvr SV° að isrdómurinn er henni
e Verði keyptur á ýmsan hátt,
v einrnitt eftirsóknarverðari þess
verð'J krotaiom fiunst mér
1 á sögunni, um þær mundir
sem Þóra breytist úr barni í fulltíða
stúlku. Lægð er og í sögunni um
miðbik hennar, allt frá því að
Þóra kemur til Reykjavíkur þar til
vegir hennar og Árna skiljast. En
við lok annars þáttar og þó einkum
í þriðja þætti nær svo Ragnheiður
tökum á efninu á nýjan leik og
það með ágætum. Raunsæ hug-
kvæmni og fjörug frásögn, gerð af
kvenlegum næmleika, nærfærinn
skilningur á viðbrögðum og ábyrg
niðurstaða er allt orðið í rökrænu
samhengi, þegar hér er komið rás
viðburðanna. Fólkið, sem frá er
sagt, hefur ekkert engla innræti,
nema þá helzt Olöf þvottakona. Það
er blóðheitt og breyskt, en skýrt og
eftirminnilegt. Þjóðlífslýsingin verð-
ur því sannari sem lengra líður á.
Tákn tímanna birtist með losi sínu
og umróti. Yfir það né aðrar veil-
ur kvnslóðarinnar er engin fjöður
dregin, því síður tekið á þeim með
silkihönzkum. En höfundurinn
skilur orsakir breyskleika og hrös-
unar og hneykslast því ekki á neinu.
Aldarandinn veldur. Fall getur líka
verið fararheill, jafnt við byrjun
lífsleiðar sem á heimangöngu í
kaupstað eða til kirkju, eins og trú-
að heíur verið. Sé efniviðurinn góð-
ur, þolir hann sitthvað, sem á bját-
ar, getur jafnvel styrkzt við það,
lært af því. Það gera einmitt beztu
persónur Ragnheiðar, láta sér æsku-
víti sín að varnaði verða síðar rneir,
sigrast á veikleika sínum og eru
því sannkallaðar söguhetjur. Skáld-
konan hefur jákvæðan boðskap að
flytja. Og sá boðskapur rýrir síður
en svo gildi sögunnar. Likt og Þóra
var óvenjulegt barn, svo virðist
sumt í fari Lóu vera með nokkr-
um ólíkindum. Hvaðan kemur
10