Ægir - 01.09.1980, Page 20

Þegar rennt var í hlað háskólans tók þar á móti
okkur Anders Endal, forstjóri FTFI deildarinnar
við Tækniháskólann og sýndi hann þeim er þarna
voru saman komnir hinar ýmsu deildir hans og út-
skýrði tilgang og markmið þess sem þarna fórí'ram.
Aðalbygging háskólans er á þremur hæðum sem
eru samtals 7200 m2. í þessari byggingu hefur
yfirstjórn skólans skrifstofur sínar svo og kennslu-
og rannsóknarfólk, vinnuherbergi eru fyrir stú-
denta ásamt tilraunarstofum fyrir þá, auk mikils
fjölda allskyns lítilla rannsóknarstofa. í þessari
aðalbyggingu eru einnig kennslu-, námskeiða- og
ráðstefnustofur, bókasafn og risatölvusamstæða,
sem tengd er við aðrar tölvur í Osló, Bergen og
víðar.
Það sem mesta athygli vakti við skoðun þessa
Tækniháskóla, er þó hinn feiknastóri tilrauna-
tankur fyrir skipslíkön, en hann er 260 metra
langur og frá 5,5 metrum til 10,5 metra djúpur. Með
sérstökum útbúnaði er hægt að framkalla 1 metra
háar öldur á 2,5 sek. fresti og má stjórna þeim þann-
ig að þær koma úr öllum áttum, bæði samtímis og
eins eftir því sem verkast vill. Til hliðar við byggingu
þá sem hýsir skipatilraunatank þennan, er verið að
byggja mikla laug þar sem líkt verður eftir umhverfi
úthafsins og er hún 10 metra djúp og 80 x 50 metrar,
eða 4000 m2 að flatarmáli. Laug þessi verður búin
hreyfanlegum botni og meðfram tveimur hliðum
verður komið fyrir búnaði til öldumyndunar og
straumhreyfinga. Straumurinn getur náð allt að 2
metra hraða á sek. og má senda hann í hvaða átt
sem er. Vindur verður framkallaður á venjulegan
hátt með viftum. Tilgangurinn með laug þessari er
að rannsaka stjórnunar- og sjóhæfni skipa, svo og
úthafsvinnupalla sem verða bæði fljótandi og
standa á hafsbotninum. Þegar spurt var um kostn-
aðinn við að byggja laug sem þessa, vareina svarið
að þetta væri vissulega fyrir löngu orðin langdýr-
asta holan í Noregi, ef ekki i allri Evrópu, nánar
var ekki farið út í þá sálma. En allt yfirbragð Tækni-
háskólans bar það greinilega með sér að ekkert
hafði verið til sparað og eins að nógir peningar
hafa verið fyrir hendi til að gera það sem vísinda-
menn stofnunarinnar álitu þörf fyrir.
Að lokinni skoðunarferðinni um háskólann var
þátttakendum boðið til fyrirlestrarstofu þar sem
Anders Endal tók að kynna fyrir mönnum sérsvið
hans deildar innan háskólans. Var þar víða komið
við, enda verkefnin óþrjótandi.
Sem stendur eru um 100.000 manns í fullri at-
vinnu í sjávarútvegi Norðmanna og er hann rekinn
með svo skiptir hundruðum milljarða ísl.kr. halla
árlega. Stöðugt er unnið að því að finna nýjar
leiðir til að minnka orkunotkun sjávarútvegsins
á öllum sviðum í viðleitninni til að brúa það bil
sem myndast hefur við þennan gífurlega hallarekst-
ur og eru allir sammála um að víða megi koma
endurbótum við.
Til að geta gert sér grein fyrir hvað það kostar
að framleiða og veiða fiskflök í Noregi hefur FI Fl
gefið sér vissar forsendur sem gera þeim kleift að
reikna út hve margar orkueiningar fara í þessa
framleiðslu, miðað við aðrar samsvarandi fæðu-
tegundir. Eftirfarandi tafla sýnir orkueininganotk-
un á einstakar fæðutegundir.
Kjöt: Nautgripahjarðir sem ganga sjálfala
í Argentínu og N. Sjálandi ..........
Kjöt: Grasfóður. USA, Bretlandseyjar.
Nýja Sjáland. Nautgripir ............
Kjöt: Fóðurbætir USA Nautgripir .......
Kjúklingar: Bretlandseyjum ............
Fiskur: Bretlandseyjum (1972) .........
Fiskur: Noregi (1978) .................
Orkueining/M
3 5
16-42
120
60
80
80
Anders Endal fullyrti með því einu, að merm
tækju upp sparnaðarleiðir þær sem þegar vserl1
þekktar til að minnka olíunotkun fiskiskipafl°l
ans, væri hægt að minnka olíueyðslu hans ur
450.000 tonnum á ári, sem hún er í dag, í 250.01
tonn. Ekki er þörf að fara nánar út í þetta atrið'
hér, þar sem Norðmenn eiga við sömu erfiðleika a
etja og við og hafa svipaðar hugmyndir um hvern't
hagkvæmast er að leysa þetta vandamál. (sjá Æg"
11 tbl. 1978).
Tilraunafiskibátur FTFI á lokastigi smiðinnar. Báturinn l’’
fullbúinn og rekslur hans u.þ.b. að hefjast.
í því skyni að koma hugmyndum sérfræðinfc"
stofnunarinnar á framfæri og sanna að þmr
468 — ÆGIR