Ægir - 01.09.1980, Blaðsíða 23
ngull A veiddi að jafnaði 32% betur en venjulegur
öngull og öngull B veiddi 27% betur. í þessum
c>ðangri hafði oddurinn á öngli B verið beygður
aðeins á skjön við legginn og taumaugað. Nú er
nnnið að því að fínpússa lögun önglanna svo að
Pe,r henti þeirri fisktegund sem þeim er ætlað að
Ve>ða i hvert skipti. Allir þeir er að þessu máli hafa
nnruð, eru sammála um að árangurinn hafi orðið
ramar björtustu vonum, og er nú beðið með eftir-
'jentingu eftir því hver viðbrögð fiskimanna í
! 0regi og víðar verða.
Eitt af þeim verkefnum sem veiðarfæradeild
El hefur unnið að undanfarin ár, er að hanna
1,011 °g nætur með sexleggja möskvum. Hugmynd-
'na að því að hnýta sexleggja möskva til neta-
ferðar áttu Rússar og komu þeir fram með hana
ar>ð 1975, en ekki eru spurnir af því hvort þeir
ldfa fylgt þessu eftir, en aftur á móti hafa Norð-
penn útfaert hugmyndina með mjög góðum árangri.
tlr víðtækar tilraunir með nætur hnýttar sexleggja
nióskvum, þ.á m. um borð í hinu 170 feta langa
hri
bát;
,lngnótaskipi ,,Harjan“ er nú svo komið að yfir 20
ar stunda nótaveiðar búnir slíku veiðarfæri, bæði
a °ðnu og ufsa. Kostir sexleggjanóta eru margir,
ferstaklega varðandi efnissparnar og aukna veiði-
. ælni sem kemur m.a. til af því að mótstaða nótar-
lnnar í sjónum er verulega minni, svo að hægt er, ef
11101111 vilja, að komast af með allt að einum þriðja
ni>nna blý og þar sem möskvarnir halda sér opnum
j an tímann í sjónum, er hún rniklu léttari, bæði
snurpingu og drætti ogjafnframt heldur hún sér
arr> allan dráttinn, þótt straumur sé sterkur, en
Sarr>t ánetjast mjög lítið. Við uppsetningu þessara
"ota sparast allt að 25-30% í neti, þar sem ekki
fella þær nema 33% í stað 50% áður. Samt
Se 'kur sexleggja nótinn allmiklu hraðar og allt að
y1 nlður á það dýpi sem rnæld dýpt hennar er,
v°a a.m.k. 96% af því, en til samanburðar sekkur
enjuleg nót rúmlega 80% af mældri dýpt sinni.
aðurnefndri reynsluferð „Harjan", var notuð
v 11 m löng og 156 m djúp nót og voru loðnu-
e|ðarnar stundaðar í Varangursfirði. Báturinn
e,ddi allt unn í 400 tonn í kasti og tók hann
. , - "■*. upp 1
áV°tann sinn í 6 köstum. Var þetta rnun betri
rangur en aðrir bátar náðu á sömu miðum á sama
hiria.
t 1 l,raunir halda einnig áfrarn með kolmunna-
Þar sem skverinn er hnýttur úr sexleggja-
Q°skvum, sem eru allt að 10 metrum á langveginn
Vaf ala ^essar filruunir gefið góða raun. Á sl. sumri
dr fereyski togarinn „Leivur Össursson" ásamt
fleiri skipum, með slíkt troll og veiddi hann vel.
(Sjá Reyting, 8.tbl. Ægis 1979).
Áhugi Norðmanna fyrir kolmunnaveiðum hefur
ekkert dofnað nema síður sé og leggja þeir mikla
áherslu á að finna upp nýjar aðferðir til að vinna
hann til manneldis og jafnframt leita þeir eftir
mörkuðum um víða veröld. Algjört skilyrði fyrir
því að hægt sé að vinna kolmunna til manneldis
er að hann komi til vinnslustöðvanna í góðu
ástandi og var FTFl gefið það verkefni að finna
leiðir til að auka gæði kolmunnans með betri
meðferð á honum um borð í veiðiskipunum. Með
tilliti til þess magns af kolmunna sem skipin
veiða í dag, þá er eina raunhæfa leiðin að notast
við sjókælitanka til að koma með hann sem fersk-
astan að landi. Fyrri reynsla af því að koma með
kolmunna að landi sem kældur hafði verið í sjókæli-
tönkum gaf ekki góðan árangur, þar sem kolmunn-
inn vildi sökkva til botns í tönkunum eftir fáa
daga og verða þar að klumpi. Útkoman var venju-
lega sú, að eftir 3-4 daga í sjókælitanki var kol-
munninn orðinn óhæfur til manneldis. Til að finna
út hvort hægt væri að bæta eitthvað úr þessu var
farið í rannsóknarferð á kolmunnamiðin við Fær-
eyjar með einu áf kolmunnaveiðiskipunum sem búið
var sjókælitönkum. Árangurinn af þeirri ferð varð
einna helst sá að með því að sýna meiri aðgæslu
og hreinlæti í meðferð aflans, má auka geymslu-
þol hans eitthvað í sjókælitönkum, en þó ekki nema
sem svarar einum til tveimur dögum. Helstu atriðin
sem til bóta horfðu voru eftirfarandi: Dæla miklu
magni af hreinum sjó í gegnum tankinn og kæli-
kerfið til að hreinsa það eins vel og við verður
komið, áður en fiskur er settur í tankinn á ný. Sjó-
kælitankann þurfti að fylla a.m.k. 25-30% af sjó á
móti afla, en töluverður hluti hans kemur sjálfkrafa
þegar fiskinum er dælt um borð og hitastigið í tank-
num þarf að haldast rétt um 0°. Gæta verður þess
að ekki sé togað lengur en 5-8 klst. og að dælingin sé
ekki of hröð. Gegnumstreymið í sjókælitönkunum
getur ekki komið í veg fyrir að kolmuninn sökkvi
til botns og verði að klumpi eftir 3—5 daga. Löndun
má ekki taka meira en 2 daga ef nota á kolmunnann
til frystingar og alls ekki meira en 3 ef á að þurrka
hann.
Norðmenn leggja nú mikla áherslu á að finna sem
hentugasta aðferð við að þurrka kolmunna og eru
rannsóknir í fullum gang í þessu skyni. Einna
helst virðist vera markaðir í Afríku fyrir þessa afurð
kolmunnans.
Norðmenn eru langt frá því að vera ánægðir með
hin tíðu vinnuslys sem verða um borð í fiskiskipa-
ÆGIR —471