Ægir - 01.03.1981, Qupperneq 11

^flutningsframleiðsla orðin aðalviðfangsefni
hersluverksmiðju Hydrol h.f.
Með ýmsum breytingum og lagfæringum hefur
ramleiðslugetan verið aukin úr 800/1000 tonnum
a hri í 6000/7000 tonn á ári. Ekki er enn sem komið
er möguleiki á því magni til útflutnings en stöðugt
er unnið að markaðsöflun og hafa nú (í byrjun
mars) verið seld 1400 tonn til afhendingar á fyrstu
ruánuðum ársins.
Harðfeitin er eingöngu flutt til Bretlands, enda
er það eini markaðurinn í Vestur-Evrópu þar sem
s endingar hafa viðunandi samkeppnisaðstöðu.
essi markaður er samt óstöðugur og þess þarf að
®ta vandlega, að bjóða ekki meira inná þennan
ekm ^ en svo a^ Þarlendar verksmiðjur telji sér
1 ógnað af framboði héðan. Eins og þessum
rkaði er háttað nú er varla um meira magn að
a en 300-500 tonn á mánuði. Hins vegar má
a að með gagnkvæmu trausti og góðri
o ö'a nnU haupenda og framleiðanda geti
uín' Urntalsverö aukning í magni á næstu 5-10 ár-
^rr*- Ymsar blikur hafa verið á lofti um takmörkun
q notlsun fiskolía í smjörlíki á Vesturlöndum.
ha elnllver áhrif á verðlag lýsis og
Ólaf £'tr ^er n e^'r fróðleg grein Páls
ssonar, efnaverkfræðings sem gefur góða
ynd af stöðu þeirra mála í dag.
ntlflutningur Evrópulanda á búklýsi til aðal-
neyslulanda 1978 og 1979:
Lönd c ^ýskaland Öelgfa/LUand HoflandLUXembnrg 1978 16.000 1979 172.000 214.000 26.000 1 <;q nnd
Snaáknkland 1 s onn
ýPann
7 000
^víþjóð 15.000
0regur

555.000 640.000
^''unileiðsia og útflutningur þorskalýsis:
Ár . framl. Útfl. Útfl. Útfl. Úlfl. Notkun
U76 ““ur >eg.Meðalal. Fóðurl. í tank alls innanl.
1977 J.Í00 1.015 812 1.255 3.082 252
>978 2.900 1.052 732 1.590 3.374 387
1979 2.726 1.199 605 875 2.680 251
>980 3.287 1.483 686 840 3.010 337
3.722 2.209 427 77 2.712 389
Framleiðsla/útflutningur/innflutningur á búklýsi
1978 og 1979 í 1000 kg. (sumar tölurnar fyrir 1979
eru ácetlaðar):
1978 1979
Fram- Útflutn- Fram- Útflutn-
Lönd leiðsla ingur leiðsla ingur
Perú 118.000 0 120.000 50.000
Chile 57.000 51.000 74.000 66.000
U.S.A 130.000 97.000 120.000 90.000
Kanada 18.000 9.000 15.000 11.000
Japan 322.000 208.000 290.000 186.000
Suður—Afríka . . 47.000 14.000 49.000 10.000
ísland 97.000 73.000 85.000 91.000
Danmörk 90.000 66.000 92.000 65.000
Noregur 170.000 64.000 185.000 81.000
Aðrir 35.000 25.000 30.000 20.000
1.084.000 607.000 1.060.000 670.000
Páll Ólafsson:
Notkun lýsis í
matarfitu
Megnið af því lýsi sem framleitt er í heiminum
og nemur um 1 milljón tonna á ári er notað í
matarfitu. Undantekningar eru lifrarlýsi, sem
einkum er framleitt í Japan, Noregi og á íslandi,
en það lýsi er notað sem vítamínlýsi, og búrhvals-
lýsi, sem er mjög frábrugðið öðru lýsi að efnasam-
setningu og því notað á annan sérstakan hátt. Þá er
og einhver hluti lýsisins, einkum hinar Iakari teg-
undir, notaður til framleiðslu á fitusýrum o.fl.
Lítið eitt mun og enn notað í sérstaka málningu
o.s.frv.
Aðalmarkaðirnir fyrir lýsi, sem fer í matarfitu,
eru: í Norður-Evrópu: Noregur, Svíþjóð og Dan-
mörk, í Vestur-Evrópu: Vestur-Þýskaland,
Holland og Bretland, í Suður-Ameríku: Perú o.fl.
Suður-Afríka, Japan og Kanada. Stærsta mark-
aðssvæðið er Vestur-Evrópa, sem mun taka um
600.000 tonn á ári.
Fitursýrusamsetning lýsis er að því leyti frá-
brugðin samsetningu jurtaolía að lýsið inniheldur
allmikið af svonefndum fjölómettuðum fitusýrum
(polyunsaturates), sem eru yfirleitt Czo og C22, en í
jurtaolíum ber mest á C16, C18 og C20, en C er
skammstöfun fyrir carbon (kolefni) og talan merk-
ir fjölda kolefnisatoma í fitusýrukeðjunni. í fjöló-
ÆGIR — 131