Ægir - 01.02.1990, Qupperneq 27

2/90
ÆGIR
79
margskonar ný verktækni og
festi hér rætur. Sumt af því kemur
stáliðnaðinum að góðu gagni.
Stájskipasmíði hefst á íslandi
Á árinu 1955 er lokið við smíði
^fegna í Stálsmiðjunni, fyrsta stál-
skips sem smíðað er á íslandi.
Nokkrir áhugamenn höfðu tekið
S|g saman um að kanna rekstrar-
grundvöll fyrir smíði stálfiskiskipa
®fer að stefnuskrá ríkisstjórnar
Emisl Jónssonar var kynnt 1959 og
út kom jákvæð niðurstaða sem
s'ðar sannaðist að stóðst. Leituðu
þeir eftir vilja stjórnvalda 1960 og
annarra forystumanna í stjórn-
málum til þess að efla innlenda
skipasmíði, þeir fengu svo já-
vaeða og afdráttarlausa afstöðu
ao hafist var handa. Stjórnvöld
a váðu að skapa umhverfi fyrir
mnlenda skipasmíði, sem smáttog
s.mátt vannst í nokkuð gott horf á
hu árum.
Frá 1963 til 1983 áttu sér stað
miklar framfarir á sviði innlendrar
sfelskipasmíði og lyfti þaðjárniðn-
a 'num í heild á nýtt þrep með
nyjum og vandasömum verkefn-
um.
Á seinni hluta stjórnartíma við-
reisnarstjórnarinnar 1968-1971
|!ar umtalsverður hluti nýsmíða
ls 'skipa okkar kominn inn í
'andið.
Á árinu 1971 var greiðslum til
nysmíða komið í eðlilegt horf. Þá
na u innlendar stöðvar að smíða
nm 58% af árlegri endurnýjunar-
0r flotans eins og reiknað var þá
vær'- hetta hafði auð-
okk a^r'^ a greiðslujöfnuð
ar við útlönd eins og Eysteinn
v°nsson f.v. ráðherra benti á þegar
' hann var var rætt um málið
]960.
Gjaldeyrisforöi okkar náði nærri
milljörðum króna 1971. Opin-
r gjöld af þessum skipasmíðum
si nnu nu í okkar sameiginlegu
0 1 en ekki í sjóði nágranna
okkar sem um langt skeið höfðu
smíðað nánast öll okkar stálskip
fyrir ærnar fjárhæðir og nælt heim
sköttum sínum í leiðinni.
Á sama tíma var verðbólga um
3%, íslenska krónan skráð í
mörgum bönkum Evrópu á sama
verði og okkar bankar skráðu
hana. Flest árin hefur hún hins-
vegar ekki verið keypt í bönkum
erlendis nema á mun lægra verði
en við höfum skráð hana, stundum
hefur hún ekki verið skráð eða keypt
fyrir nokkurn pening. Ég gleymi
aldrei hversu ömurlegt mér fannst
að sjá íslenska ferðamenn í Kaup-
mannahöfn 1957 vera að skipta
peningunum í neyð sinni hjá ein-
hverjum sem keypti á mjög lágu
verði, ég var þar við nám.
Greiðslujöfnuður og gjaldeyris-
staða hvílir auðvitað alltaf á inn-
flutningsmunstri og framleiðslu-
háttum okkar, að við framleiðum
verðmæti sem koma okkur að
gagni. Til þess að bæta afkomuna
verðum við að sinna umhverfi
atvinnuvega okkar betur en gert
hefur verið hin síðari árin.
Skipin hafa reynst vel
Skipin sem við höfum smíðað
sjálfir hafa sannað sig að standast
samanburð við það besta sem inn
er flutt. Verðið fer mjög eftir því
hvað í þau er sett. Engum dettur í
huga að fá Mercedes Benz á sama
verði og Trabant.
Skipasmíðastöðvarnar eru
mikilvægar uppeldisstöðvar fyrir
stáliðnaðinn, vegna fjölbreytilegra
og vandasamra verkefna sem þar
koma jafnan fyrir.
Skrúfan færð að skuttogara.