Ægir - 01.09.1992, Qupperneq 7

9/92
ÆGIR
447
,0 kg. Stofnstærö í Norður-Atlantshafi er um 450.
f Usund dýr. Áætluð neysla allra landsela á sjávar-
,an§' er um 500 þúsund tonn. Aðalfæðutegundir eru
lskar eins og þorskur og aðrir þorskfiskar, sfld,
na» síli, flatfiskar og botnlæg krabbadýr. Landselir
eru stranddýr. Þeir kæpa á landi og sækja fæðuna á
§runnsævi niður að 50-60 metra dýpi.
Landselsstofnarnir eru minnkandi, sérstaklega
e8na skæðrar vírus-pestar sem lagði að velli tugi
3Usunda landsela í Norðursjó.
^öðuselur - Phoca groenlandica
öðuselur (1. mynd) er til staðar í Norður-íshafinu
Norður- Atlantshafinu (3. mynd). Hann kæpir á ís
Premur afmörkuðum svæðum; við Nýfundnaland
austurströnd Kanada, fyrir norðan Jan Mayen og í
arentshafi. Því er um að ræða þrjá aðskilda stofna.
arnarkslengd vöðusela er um 220 cm og hámarks-
. ^ngd 180 kg. í Norður-Atlantshafi eru í minnsta
lagi 3
milljónir dýra. Áætluð neysla er um 5 milljón
uy i a. / \ct; u u w ncyaia '_i wiii ..
f n n af sjávarfangi. Vöðuselir eru mikil fardýr og
ast langar leiðir í sjónum til og frá kæpingar-
fæftVUm' ^ekrnir geta kafað niður á 200 metra dýpi í
su ^ðalfæðutegundir eru loðna, síld, ískóð og
krabbar. Vöðuselsstofnarnir eru vaxandi.
^nnganóri - Phoca hispida
^ dngnóra er að finna víða í Norður-íshafinu og
Ur°r Ur'/ktlantshafinu (4. mynd). Hann verður lengst-
hri ^ Cm Þyngstur 125 kg (1. mynd). Stofnstærð
d^nóm er yfir 4 milljónir dýra. Hringanórar eru
Str.nt'gerðir strandselir sem kæpa á ís, mun nær
fan n<^Urn en vöðuselir. Neysla hringnóra á sjávar-
und'' ^ aædlJd um 4 milljónir tonna. Ríkjandi teg-
bot 'i ' ^æ<^unn' eru þorskfiskar og uppsjávar- og
and^ æ§ krabbadýr. Hringanórastofninn er nú vax-
Út
Q^Ur ~ Halichoerus grypus
hafi ~ 'r mynda tvo stóra stofna í Norður-Atlants-
einn i^eStUr' austurstofn (5. mynd). Auk þess er
Crnn st°fn í Eystrasalti. Lengstir verða útselir 330
^ngþyngstir 315 kg (1. mynd). Stofnstærðin er um
bús ')Usuncl dýr og árleg neysla útsela er áætluð 500
þQr ,nd tonn af sjávarfangi. Helstu fæðutegundir eru
0g ^ ls^ar/ síld, flatfiskar, síli, hrognkelsi, marhnútar
sglir^n^mbbar. Útselir eru strandselir eins og land-
1 qq lr °8 sækja fæðuna á grunnslóð, á innan við
stofnmetra dýpi. Þeir kæpa á landi. Dýr úr vestur-
'n- en Eystrasaltsst°fni kæPa síðla vetrar og á vor-
st0fnn uyr Ur austurstofni á haustin (5. mynd). Útsels-
hafa rnir' a<3 undanskildum Eystrasaltsstofninum,
vaxið verulega á síðustu áratugum, eða um
7-13% á ári.
Blöðruselur- Cystopora cristata
Blöðruselir hafa vestrænni útbreiðslu en aðrir nor-
rænir selir. Flestir eru þeir við Grænland og
Labrador (6. mynd). Stærstu dýrin verða 235 cm að
lengd og 400 kg að þyngd (1. mynd). Fjöldi blöðru-
sela í Norður-Atlantshafi er um 400 þúsund dýr.
Samanlagt éta þeir um 1,5 milljón tonn af sjávar-
fangi. Blöðruselir sækja fæðuna á djúpslóð og geta
kafað niður á nokkur hundraó metra dýpi. Aðalfæð-
an er karfi, síld, loðna, þorskur, lúða og smokkfiskur.
Blöðruselir kæpa á ís. Síðustu árin hefur orðið æ
meira vart við blöðruseli í Skjálfanda og Axarfirði.
Fæða sela og staða þeirra í vistkerfi hafsins
Flestir selir verja tíma sínum að mestu syndandi og
1. mynd
Selategundir í Norður-Atlantshafi og
Norður-lshafi.
Kampselur
Vöðuselur
Utselur
Blöðruselur
Munkselur