Tímarit lögfræðinga - 01.12.1952, Blaðsíða 42

226
Tímarit lögfrceöinga
einir, og þar geta erlend fiskiskip óhindrað stundað togveið-
ar, eins og Sven Arntzen hæstaréttarlögmaður orðar það.
Þó er þýðing dómsins ekki hvað minnst fyrir þá sök, að
tvær menningarþjóðir hafa lagt deilumál sitt í gerð, og er
það mikil breyting frá því 1912, þegar Bretar beinlínis
hótuðu Norðmönnum styrjöld út af því, hvaða reglum
skyldi fylgt um ákvörðun á víðáttu landhelginnar. Það er
og mikilvægt í sambandi við dóminn, að hann sýnir ljós-
lega, að ýmsar staðhæfingar, sem haldið var fram af þjóð-
réttarfræðingum, voru í raun og veru alls ekki í samræmi
við reynd og framkvæmd. Þess vegna má t. d. gera ráð fyrir
því, að dómurinn hafi einnig þau áhrif, að þeim höfundum
fari nú ört fækkandi, sem halda fram þriggja sjómílna
kenningunni. Likur benda og til þess, að ef Bretar hefðu
treyst sér til að halda þeirri kenningu til streitu gagnvart
N oregi, svo sem þeir gerðu allt fram til þess, að flutningur
málsins hófst, eða að þeir hefðu treyst sér til að láta það
koma til úrlausnar dómstólsins, þá hefði þriggja sjómílna
kenningin vafalaust fengið sömu útreið og ýmsar aðrar þær
kenningar, sem Bretar héldu fram, en þó virtust þær jafn-
vel hafa meira til síns máls en sú kenning. Æskilegt hefði
verið, að dómstóllinn hefði tekið afstöðu til þeirrar hliðar
málsins, en til þess kom ekki, sem fyrr segir. Þó er rétt að
leggja áherzlu á það, að í því efni tók dómarinn Alvarez af
skarið og leiddi rök að því að þriggja sjómílna kenningin
væri ekki alþjóðleg regla, og athyglisvert er, að hvorki
McNair né Read héldu því fram, að hún væri það, í sérat-
kvæðum sípum, eins og áður getur.
Fyrir okkur hefur dómurinn líka mikla þýðingu, því að
hann hafnar ýmsum kenningum brezkra lögfræðinga um
reglur varðandi ákvörðun landhelginnar. Dómurinn er og
athyglisverður fyrir okkur að því leyti, að hann staðfestir,
að fiskveiðisvæðið við Noreg skuli teljast landhelgi, enda
þótt Norðmenn nefndu svæðið aldrei því nafni, heldur ein-
ungis fiskveiðitakmörk, en í sambandi við það atriði gæti
okkur einmitt verið nauðsynlegt að leggja áherzlu á, að
friðunarsvæði okkar beri ekki að skoða sem landhelgi, og