Tímarit lögfræðinga - 01.12.1952, Blaðsíða 65
BifreiÖaljós
249
legt, svo að refsiábyrgð verði ekki lögð á hann fyrir það.
Má þá orða það, að sá, er kaupir nýjan bíl eða notaðan,
geti ekki varað sig á nefndum galla, eða öllu heldur, að sú
krafa verði ekki gerð til hans, að hann gangi úr skugga
um þetta atriði, áður en hann byrjar að nota bílinn. En lík-
legt er þó, að rétt sé að gera slíka kröfu til kaupanda bif-
reiðar, og yrði það þá gáleysi af hans hálfu, ef hann gerði
það ekki, gáleysi, sem hann yrði að bera refsiábyrgð á.
Einkum sýnist ljóst, að eftir uppkvaðningu hæstaréttar-
dómsins sé það óvarlegt að ganga ekki ú.r skugga um gerð
bíls að þessu leyti, áður en kaupandi fer að nota hann.
Ilins vegar þætti það sennilega of hart að gengið, ef þess
væri krafizt af bifreiðareiganda, að hann skyldi hverju
sinni, áður en hann notar bíl í dimmu, prófa ljósabúnaðinn.
Slíkt er varla venja. Ef ekkert var að þessu leyti að bifreið
síðast, er hún var notuð, þá verður varla gerð sú krafa, að
sérstaklega sé athuguð, áður en hún er notuð næst, hvort þá
sé Ijósabúnaður í lagi, nema þá ef aðilja má sérstaklega
gruna, að svo sé ekki. Venjulegir bifreiðanotendur athuga
það, hvort ijægilegt vatn og nægilegt benzín og olía sé á
bíl, ef nokkur ástæða er til efa um það, hvort hann smyrji
sig og hlaði, er þeir eru komnir á stað, en víst venjulega
ekki annað, ef engin sérstök ástæða er til þess.
2. Ef annar en eigandi stýrir bifreið, þá yrði sá að sjálf-
sögðu refsisekur, ef hœnn veit eða, átti að vita uvi það, að
ekki er unnt að deyfa Ijós bifreiðarinnar, og auðvitað ekki
síður, ef hann vanrækir að gera það, þegar það skyldi gera
og unnt var að gera það. En spyrja má, hvort bifreioar-
stjóri, sem annars bifreið ekur, skuli jafnan, er hann veit
eða hefur ástæðu til að ætla sig munu aka með ljósum, gæta
að því, áður en hann fer á stað eða þegar hann kveikir
ljósin, hvort ljósabúnaður sé í lagi að þessu leyti. Sú krafa
mun almennt ekki vera gerð fremur en um eiganda var
sagt.
Ef bifreið er notuð án leyfis eiganda eoa umráðamanns,
þá verður hann almennt ekki gerður ábyrgur um galla á