Tímarit lögfræðinga - 01.12.1952, Blaðsíða 25
Dr. Gunnlaugur Þórðarson:
Dómur aljDjóðadómstólsins
í deilumáli Norðmanna og Breta.
Um alþjóöadómstólinn.
Alþjóðadómstóllinn í Haag1) er ein hin veglegasta og göf-
ugasta stofnun, sem þjóðirnar hafa komið á fót, og ein af
þeim alþjóðastofnunum, sem gefa mönnum þá trú eða von,
að ef til vill muni þjóðunum í framtíðinni takast að jafna
deilur sínar á þann hátt, sem siðmenntuðum mönnum sæm-
ir, og að mannkyn eigi eftir að byggja þenna hnött í friði.
Einn aðaltilgangur alþjóðadómstólsins er, sbr. II. kafla
stofnskrár hans, að leysa úr deilum þjóða í milli, en jafn-
framt hefur hann á sinn hátt með höndum alþjóðlega lög-
gjafarstarfsemi. Með starfi sínu getur dómstóllinn unnið að
því að fullkomna lög þjóðanna, fyllt í eyður og lagfært gild-
andi reglur í samræmi við kröfur tímans og skapað nýjar
reglur, þar sem þær vantar, enda er það svo, að þess gætir
nú oftar en áðuiyað alþjóðalög vanti um eitthvert atriði og
fordæmi gefist ekki heldur fyrir því, hvernig leysa skuli úr
um það, en þeirri stefnu er skýlaust haldið fram í ákvæðum
38. gr. stofnskrár alþjóðadómstólsins, að þar sem samn-
ingsbundnar eða hefðhelgaðar réttarreglur eru ekki fyrir
fyrir hendi, skuli beita almennum lagalegum meginreglum.
Áður en alþjóðadómstóllinn var stofnaður, kom það fyr-
ir, að þjóðirnar lögðu deilumál sín í gerð, og var þess þá
stundum sérstaklega óskað af deiluaðilum, að gerðardóm-
urinn léti í ljós álit sitt á því, hvaða reglum bæri að fylgja
1) La Cour Internationale de Justice hefur einnig verið kallaður
millirikjadómstóllinn; en hvorugt heitið gefur til kynna, að verk-
svið dómstólsins er viðtækara en að skera úr deilum ríkja i milli, svo
sem að láta uppi álit sitt í vissum tilvikum, sbr. IV. kafla stofnskrár
hans.