Tímarit lögfræðinga - 01.01.1969, Side 22

efalaust af því, að S bar aðallega fyrir sig ákvæði a-liðs
10. gr. húftryggingarskilmálanna um stórkostlegt gáleysi,
en til vara 12. gr. skilmálanna um gáleysi, sem ekki má
telja stórkosllegt. Hæstiréttur tekur ekki beina afstöðu
til þess, hvort aksturslag D beri að flokka undir stórkost-
legt jgáleysi eða minni háttar gáleysi. Er það í samræmi
við þá stefnu, er virðist rikja hjá dómstólum á Islandi og
í fleiri löndum, um að segja helzt sem minnst í dómsfor-
sendum fram yfir það allra nauðsynlegasta. Eftir orðalagi
l'orsendna bæjarþingsdómsins er byggt á því, að D hafi
valdið bifreiðarslysinu af stórfelldu gáleysi og virðist vel
mega fallast á þá niðurstöðu, þó að engin föst ísl. dóm-
venja sé til um mörkin milli slórfellds Ojg minni háttar
gáleysis. Hér er mjög oft um umdeilanlegt matsatriði að
ræða. Ástæðulaust er að rökræða hér, hvort bifreiðar-
slysið verði rakið til stórfellds eða minni háttar gáleysis.
Þar sem Hæstiréttur tekur ekki afstöðu varðandi þetta
atriði verður ekki komizt bjá því að ræða báða mögu-
leikana.
3A. Lán á bifreið til f jölskyldumeðlima vátryygðs. Sé
lilið á vátryggingaratburðinn sem afleiðingu stórkostlegs
gáleysis D, eins og héraðsdómarinn gerði, koma aðeins til
álita ákvæði 2. mgr. 18. gr. VSL. og a-liður 10. gr. bif-
reiðatryggingarskilmálanna. Um samband undantekning-
arákvæðis skilmálanna og liins frávíkjanlega ákvæðis
laganna hefur verið rætt all ítarlega hér að framan við
Hrd. 1963, bls. 417. Má að nokkru vísa til þess. Verður
látið nægja að benda á fáein atriði, sem sérstaklega snerta
afstöðu E til félagsins, ef atferli D dótíur hans er virt
stórkostlegt gálevsi. Það er óumdeilanlegt, að lán E á bif-
reiðinni til D verður ekki melið honum til neinnar sakar.
Það er einnig óumdeilt, að D bafði fulla beimild til þess
að aka bifreiðinni og nota liana í umrætt sinn. Ýmislegt
mælir með, að láta undanþáguákvæði a-Iiðs 10. gr. ná
til maka vátryggðs og barna, sem búa á heimili hans.
Venjulega er bifreið, sem skráð er eign heimilisföður,
16
Tímarit lögfræð'.nga