Tímarit lögfræðinga - 01.08.1987, Síða 34

verða allar ákvarðanir dómsins varðandi takmörkunarrétt, fjárhæð
sjóðsins, lýstar kröfur og skiptingu sjóðsins skuldbindandi fyrir alla
þá, sem eiga kröfur á hendur sjóðnum, án tillits til þess, hvort kröfu
hefur verið lýst, 1. mgr. 196. gr. Ákvæði 10. kafla verða ekki rakin
frekar, vegna þess að gera má ráð fyrir, að á þau reyni mjög sjaldan.
Ákvæði skandinavískra siglingalaga um takmörkunarsjóði (í Finn-
landi gilda sérstök lög um það efni, nr. 296 frá 1984) taka einnig til
takmörkunarsjóða, sem stofnaðir eru eftir alþjóðasamningi um ábyrgð
vegna tjóns af völdum olíumengunar, sbr. lög nr. 14/1979. Reglur ís-
lensku sigll. gilda hins vegar ekki um sjóði eftir greindum samningi.
Um þá fer eftir 5. og 6. gr. samningsins, sbr. fylgiskjal B með lögum
nr. 14/1979. Samkvæmt samningnum er stofnun sjóðs skilyrði fyrir
rétti til takmörkunar ábyrgðar gagnstætt því, sem gildir eftir sigll.
Eftir reglum annarra norrænna ríkja skal takmörkunarsjóður stofn-
aður við dómstól, en skv. ísl. sigll. skal stofna sjóð hjá Seðlabanka Is-
lands eða öðrum þeim banka í Reykjavík, sem hann ákveður, sjá 184.
gr. Um þetta segir svo í athugasemdum við 179. gr. frv. til sigll.: „I
hliðstæðum lagaákvæðum . . . annarra Norðurlandaþjóða er gert ráð
fyrir því, að takmörkunarsjóðir verði stofnaðir við tiltekna dómstóla
.. . , en óhægt er að koma því við hérlendis og er því lagt til í frum-
varpinu, að þess háttar sjóður sé varðveittur í Seðlabanka Is-
lands ... “.19
12. NOKKUR AÐALATRIÐI
Reglurnar um almenna takmörkun bótaábyrgðar útgerðarmanns
eru eitt af sérkennum sjóréttar. 1 þessum lokakafla skulu dregin sam-
an nokkur aðalatriði reglnanna.
(1) Þær kveða á um fjárhæðir, sem útgerðarmaður eða aðrir til-
teknir aðilar geta takmarkað ábyrgð sína við. Takmörkunin felst í
því, að útgerðarmanni eða öðrum, sem ábyrgð ber, er aðeins skylt að
greiða allt að ákveðinni hámarksfjárhæð vegna allra krafna, sem stofn-
ast vegna sama tjónsatburðar eða „samtölu allra krafna sem rísa
vegna eins og sama atburðar,“ eins og það er orðað í 4. mgr. 177. gr.
sigll. Hér er með öðrum orðum um að ræða allsherjartakmörkun
ábyrgðar útgerðarmanns upp að ákveðnu „bótaþaki.“
I 4. og 5. kafla sigll. eru reglur um sérstaka takmörkun á ábyrgð
19 Alþt. 1984 A, bls. 1050-1051.
28