Tímarit lögfræðinga - 01.08.1987, Síða 61
orðum í 34. gr. skl. bann við flestum fógetagerðum gagnvart dánarbúi,
svo sem hér greinir:
1) Samkvæmt fyrirmælum 34. gr. skl. fellur kyrrsetning í eign-
um dánarbús úr gildi, þegar það er tekið til opinberra skipta.
Kyrrsetning verður ekki heldur gerð í eignum bús, sem er til
opinberra skipta. Að þessari reglu er lítillega vikið í Hrd. 1962/
415.
2) 1 34. gr. skl. er ekki fjallað um lögbannsgerð. Sennilegt er,
að í flestum tilvikum falli tilefni lögbanns niður við andlát þess,
sem viðliaft hefur þá athöfn, sem stöðva ætti með slíkri gerð.
Loku er þó ekki fyrir það skotið, að erfingjar hins látna geti
fram haldið þeirri háttsemi, sem hér um ræðir. Lögbannsgerð
yrði í slíku tilviki beint að þeim og væri dánarbúinu með öllu
óviðkomandi. Ef hins vegar er um það að ræða, sem hugsanlegt
er, að dánarbúið haldi slíkri athöfn áfram, vaknar sú spurning,
hvort sá, sem telur þá athöfn brjóta gegn rétti sínum, eigi að
leita atbeina fógeta til að fá hana stöðvaða eða hvort hann eigi
að lýsa kröfu um stöðvun hennar fyrir skiptaráðanda. Sú nið-
urstaða hefur komið fram um þetta efni í fræðiritum, að með
því að 1. mgr. 33. gr. skl. komi í veg fyrir, að hægt sé að fylgja
lögbannsgerð eftir með staðfestingarmáli gagnvart dánarbúi, sé
sú leið ótæk að fá lögbann lagt við athöfn þess. Nærtækara sýnist
þó að leiða réttarreglu um útilokun slíkrar réttargerðar beinlín-
is af fyrirmælum 1. mgr. 33. gr. skl., með því að „allar kröfur“
á hendur búi þurfi að gera fyrir skiptarétti.
3) Telja verður þau síðastgreindu rök, sem fram koma hér á
undan varðandi lögbannsgerð, leiða til þess, að beinni fógeta-
gerð verði ekki beitt til þess að fá eign afhenta úr vörslum dán-
arbús eða fá eignir þess bornar af fasteign. Þessi sjónarmið
virðast að nokkru eiga stoð í Hrd. 1959/489, að því er útburð-
argerð varðar, en af Hrd. 1976/1042 verður leitt, að loku sé skotið
fyrir að fá atbeina fógeta til innsetningar í umráð muna, sem
dánarbú undir opinberum skiptum hefur í vörslum sínum. Kröf-
ur um þessi efni verður því að bera upp fyrir skiptaráðanda.
4) Samkvæmt 34. gr. skl. verður fjárnám ekki gert í eignum
dánarbús, sem er undir opinberum skiptum. Hins vegar stendur
óhaggað fjárnám, sem gert hefur verið fyrir þann tíma, og leiða
opinber skipti dánarbús því ekki til þess, að fjárnámshafi glati
rétti til fullnustu af andvirði hins fjárnumda.
55