Tímarit lögfræðinga - 01.06.1999, Blaðsíða 20
skutu brezkir dómstólar rnálinu tvívegis til Evrópudómstólsins (European
Court of Justice) í Luxemborg til forúrskurðar um einstök atriði þess samkvæmt
177. gr. sáttmálans um Evrópubandalagið (Rómarsáttmálans). Reyndi í málum
þessum á gildi einstakra ákvæða brezkra jafnréttislaga (Sex Discrimination Act
1975) gagnvart ákvæðum jafnréttistilskipunar Evrópubandalagsins 76/207/
EBE.2
í fyrra málinu fyrir Evrópudómstólnum, máli 152/84 M.H. Marshall gegn
Southamton og South-West Hampshire Area Health Authority, (Teaching),
(venjulega kallað Marshall Nr. 1), var meðal annars um það deilt, hvort
Marshall teldist hafa verið vikið úr starfi í skilningi 1. mgr. 5. gr. jafnréttistil-
skipunarinnar,3 hvort það teldist ólögmætt kynjamisrétti að framfylgja mis-
munandi eftirlaunaaldri fyrir konur og karla og það, hvort ákvæði tilskipunar-
innar gengju framar ákvæðum brezku jafnréttislaganna að því leyti, sem lögin
voru ekki í samræmi við tilskipunina. Öllum þessum fyrirspumum svaraði
Evrópudómstóllinn játandi.
í síðara málinu, máli C-271/91 M. Helen Marshall gegn Southampton og
South-West Hamspire Area Health Authority, (venjulega kallað Marshall Nr. 2),
var hins vegar fyrst og fremst um það deilt, hvort ákvæði brezku jafnréttislag-
anna, sem ákvað hámarksbætur fyrir brot gegn lögunum, væri samrýmanlegt
ákvæðum jafnréttistilskipunarinnar. Það er þetta mál, sem ætlunin er að fjalla
hér nokkuð um.
Helen Marshall hafði höfðað mál sitt sem skaðabótamál og krafðist bóta fyrir
fjártjón, er nam mismuninum á þeim tekjum, sem hún hafði haft í starfi og eftir-
launagreiðslum til hennar auk miskabóta fyrir missi þeirrar lífsfyllingar, er starf
hennar hafði veitt henni. Þegar henni var sagt upp starfi á árinu 1980 voru
ákvæði brezku jafnréttislaganna um skaðabætur fyrir þolendur ólögmætrar
kynjamismununar á þá leið, að greiddar skyldu skaðabætur fyrir tjón, en jafn-
framt ákveðið, að bætur gætu ekki numið hærri fjárhæð en 6.250 sterlingspund-
um. Vinnudómstóll (Industrial Tribunal), sem dæmdi í máli Marshall á fyrsta
dómstigi, dæmdi henni hins vegar bætur samtals að upphæð 19.405 sterlings-
pund, þar af nam höfuðstóll fjártjóns 10.695 sterlingspundum, vextir 7.710
sterlingspundum og miskabætur vegna særðra tilfinninga 1.000 pundum.
Vinnudómstóllinn taldi sem sagt, að ákvæði brezku jafnréttislaganna um há-
mark bóta tryggðu ekki fullar bætur og ákvæðið væri andstætt 6. gr. jafnréttis-
tilskipunar Evrópubandalagsins, sem hljóðar svo:
Aðildarríkin skulu leiða í landslög þau ákvæði sem nauðsynleg eru til að gera öllum
einstaklingum, sem telja sig órétti beitta vegna þess að meginreglan um jafnrétti, í
2 Tilskipun ráðsins 76/207/EBE frá 9. febrúar 1976 um framkvæmd meginreglunnar um jafnrétti
karla og kvenna varðandi aðgang að störfum, starfsþjálfun og stöðuhækkunum, sem og varðandi
starfskjör (hér á eftir nefnd jafnréttistilskipunin eða tilskipunin).
3 1. mgr. 5. gr. jafnréttistilskipunarinnar er svohljóðandi: „Beiting meginreglunnar um jafnrétti í
tengslum við starfskjör, að meðtöldum skilyrðum um brottvikningu úr starfi, felur í sér að tryggja
ber körlum og konum sömu skilyrði án mismununar vegna kynferðis".
86