Ægir - 01.07.2000, Blaðsíða 44

iBÆKUR
íslensk skip
Á síðasta ári kom út hjá bókaforlaginu
Iðunni ritið Islensk skip. Eins og fyrr er
það Jón Björnsson frá Bólstaðahlíð sem
ritstýrir verkinu, en hann stóð fyrir út-
gáfu á Islenskum skipum sem kom út í
fjórum bindum árið 1990. Islensk skip 1-
4 frá 1990 fjallar um íslensk skip á tutt-
ugustu öldinni. I raun eru bækurnar sem
komu út á árinu 1999 framhald og úr-
bætur við útgáfuna frá 1990 og færi bet-
ur að þær væru merktar sem slíkar,
þannig að útgáfan 1999 væri fimmta til
níunda þók í ritröðinni Islensk skip, eins
og þær eru í raun.
Að þessu sinni eru bækurnar fimm.
Fyrstu fjögur bindin fjalla um smábáta-
flotann, eða trillurnar eins þessi báta-
flokkur er stundum nefndur. Fimmta
bindið fjallar um ný skip og báta sem
hafa bæst í íslenskan flota frá 1990, þ.e.
eftir útgáfu fyrri bókanna. Bækurnar gefa
glögga mynd af skipastól landsmanna á
öldinni sem er að líða og eru fagnaðarefni
fyrir áhugamenn um íslensk skip og báta.
I bókunum eru margar heillandi
í byijun aldarinnar var Ottó Wathne á Seyðis-
firði umsvifamikitl í útgerðarmaður. Hann gerói
m.a. út hjólaskipið Njord NS-49, eina hjóla-
skipið sem ístendingar hafa eignast.
myndir af gömlum skipum sem hafa ekki
verið aðgengilegar almenningi fyrr. Ritið
er í heild mikið upplýsingarit, en jafn-
framt uppfletti- og afþreyingarit. Fyrir
grúskara er upplýsingagildi ritsins ómet-
anlegt. Þar má finna sögu skipanna og
upplýsingar um eigendur þeirra, hvar
skipin hafa verið skráð, hvar smíðuð,
hvernig þau hafi komið í íslenskan flota,
hver afdrif þeirra hafi orðið, ásamt mæl-
ingu og vélastærð. Skipin eru flokkuð
niður eftir umdæmisstöfum og gefur sú
flokkun nokkra innsýn í útgerðarsögu
einstakra staða.
Aftast í fjórðu og fimmtu bók eru að-
gengilegar skrár sem eiga við um skipin
sem bækurnar taka til. Um er að ræða
nafnaskrár skipa með umdæmisstöfum,
skrá um skipaskrárnúmer og myndaskrá,
ásamt nöfnum ljósmyndara.
Merkilegustu heimildirnar eru eflaust
ljósmyndir og teiknaðar myndir af göml-
um skipum sem eru horfin úr flotanum.
Þessar myndir sýna glöggt hvernig skip
og bátar hafa breyst á öldinni. Skúturnar,
togararnir, vélbátavæðingin, fýrstu stóru
línuskipin, flutningaskipin, nýjustu
skemmtiskipin og tækni hvers tíma fylla
hugann við lestur bókanna. Seglin, gufu-
vélarnar og mótorarnir hafa vikið og nú
er díselvélin og stálskipin allsráðandi.
r
Allt tll
KróKaueiða
Sjálfvirk línukerfi
og færavindur
fyrir allar stæröir báta
Úrvals færakrókar á
frábæru veröi
VAKI
Ármúla 44-108 Reykjavík Lónsbakka ■ 603 Akureyri
Simi 568 0855 ■ Fax 568 6930 Simi 461 1122 ■ Fax 461 1125
vaki@vaki.is ■ www.vaki.is dng@dng.is ■ www.dng.is