Ægir - 01.07.2000, Blaðsíða 50

FRÓÐLEIKUR OG SKEMMTUN
Karfinn er hávaxinn og frekar þunnur beinfiskur með stóran
haus. Kjaftur hans er stór og tennur á skoltum eru smáar og
augu eru stór. Á vangabeini eru fimm gaddar og á
tálknaloksbeini eru tveir broddar. Bakuggi er langur með
broddgeislum og liðgeisla. Raufaruggi er stuttur og settur
saman af broddgeislum og liðgeislum, rétt eins og bakuggi.
Eyruggar eru stórir og kviðuggar vel þroskaðir umdir fremri
rótum eyrugga. Sporður er stór og hreistur er stórt og rák er
greinileg. Litur karfans er rauður og appelsínugulur á baki og
hliðum en hvítur á kviði. Hann getur náð 90-100 cm lengd en
er sjaldan lengri en 40-50 cm.
Karfinn lifir í Norður-Atlantshafi beggja vegna. Hann er í
norðanverðum Norðursjó, við norðanvert Skotland, Færeyjar og
Island. Hann er á landgrunninu og meðfram því frá íslandi til
Austur- og Vestur-Grænlands. Hann er við Labrador og
Nýfundnaland og allt suður í Maineflóa í Bandaríkjunum.
Langmest er af karfanum fyrir vestanverðu Islandi en þó finnst
hann allt í kringum landið. Karfinn er miðsævis- og botnfiskur
sem heldur sig einkum á 100-300 metra dýpi við 3-8°C en hann
finnst alveg niður á 1000 metra dýpi. Fullorðinn karfi flækist
víða um í fæðuleit og árlega heldur hann til gotstöðvanna. Fæða
karfans er einkum smá svifdýr þegar hann er ungur eða minni en
20 cm, en fullorðnir karfar éta einkum ljósátu og ýmsa fiska eins
og síld, loðnu, ýmsa þorskfiska og auk þess rækju.
Karfinn gýtur lifandi afkvæmum en hrygnir ekki eins og
flestir beinfiskar. Hann gýtur 37 þúsund til 350 þúsund lirfum
í hverju goti og eru lirfurnar 5-7 mm langar við klak.
Karfahængarnir frjóvga hrygnurnar á haustin og fyrri hluta
vetrar. Klakið tekur 4-5 vikur og got fer fram í apríl til maí og
sennilega á 200-500 metra dýpi, upp í sjó og við 4-8°C.
Aðalgotstöðvar karfa í Norðaustur-Atlantshafi munu vera
suðvestur af Islandi og undan vesturströnd Noregs á milli
Lófóten og Finnmerkur. I Norðvestur-Atlantshafi eru gotstöðvar
undan ströndum Norður-Ameríku og í Davissundi.
Mjög hefur reynst erfitt að aldursákvarða karfa en sennilega er
hann mjög seinvaxta fiskur og ekki kynþroska fyrr en 14-16 ára.
Karfaveiðar hófust ekki að neinu ráði á íslandi fyrr en eftir
1930. Afli íslendinga frá því um 1980 hefur verið um 90
þúsund tonn á ári.
KR0SSGÁTAN
we. (jlqeré- afíéiaq Treqa fatclcli S'/aU Durgur Kormst yfir S •VtLq- urinn Su6a Mann G o/reyni um Til £fta Samhi 'Ora Gre'mir Laqfcen f/einci Bergmk Hirassir endar Skraut Haust- lamb Svara 'fíLpas t mt
Nissa af skipi i 1.
Kadfail- ano. tijifatíS' * \j >
Pokanum Op&ins 3. * >
Falié í húsi Hufída \i s » í rv / V » \ / V v/
Ariif Smalcta Rí S nprt* V V > \ / (o. V ■ V
í eqai \ /ÍW- u<r\ax 5. - \/ V y
Hestur Ryk Afírima s/ : * ► V/ 7
þófinn Hina Súka * °r. V ► V