Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Side 22
18
þess að framfæra sig og sína. Ofan á atvinnuleysið bætist
það oft og einatt, að hinn trygði þurfi sjerstaka læknisbjálp
eða spitalaveru, sökum veikinda eða slysfara, þurfi sjerstaka
umönnum, sökum ellihrumleika, eða verði sökum atvinnu-
skorts að leggja í kostnað við að flylja búferlum eða læra
nýja iðn; en frá tryggingar-sjónarmiði eru þetta í rauninni
aukaatriði, enda þólt þau skifti miklu máli fyrir þann er
fyrir þeim verður. Tryggingargrundvöllurinn, tryggingarþörfin
og skipulagið, sem við hana miðast, er hið sama hvort sem
þessi atriði bætast við eða ekki. Hættan, sem verið er að
tryggja á móti, er komin fram þegar er hinn trygði er frá
vinnu, hvort sem svo frekari aðgerðir eru nauðsynlegar eða
skynsamlegar eða gagnslausar.
c. Löggjöf um atvinnutryggingar.
Eins og áður var getið, áttu eiginlegar atvinnutryggingar
lengi erfilt uppdráttar. Þýska tr)Tggingarkerfið varð að því
leyti ófullgert, að ekki tókst að bæta atvinnutryggingum við
það. t*að voru Bretar, sem á þessu sviði, með Lloyd George
i broddi fyikingar, áttu forystuna. 1911 tóku þeir upp lög-
boðnar atvinnulryggingar af rikisins hálfu, í sambandi við
vinnutilvísun. í fyrstu var tryggingarskyldan allþröngum tak-
mörkum háð, en siðan var hætt við og samkvæmt lögum
frá 9. ágúst 1920 nær atvinnutryggingin nú yfirleitt til verk-
manna við iðnað, verslun og samgöngur. Atvinnutryggingar
voru á svipuðum grundvelli teknar upp í ítaliu 1919, Aust-
urríki 1920, Rússlandi og Queenslandi 1922 og Póllandi 1924.
Önnur lönd liafa ekki farið lengra i þessu efni, en að styrkja
atvinnuleysissjóði, með framlögum úr rikis- og (eða) bæjar-
sjóðum, oftast með þvi skipulagi, sem kent er við bæinn
Gent, skipulagi sem mjög dregur dám af erfiðleikunum á
þvi að gæta þess, að tryggingin sje ekki misnotuð, og því
felur verkmannafjelögunum sjálfum gæsluna, þar sem þau
hafi besta aðstöðuna til þess að inna hana tryggilega af hendi.