Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Síða 51

47
Ákvæði 16. greinar tekur þar við, er slyrktarákvæðunum í
14. og 15. gr. sleppir. Skilyrði þau, er reglan í 16. gr. setur,
eru tvenn: að berklaveikur sjúklingur njóti styrksins og að
hann hafi orðið styrkþurfi vegna sjúkdómsins. Hver lilgang-
urinn nánar er með styrkveitingunni, eða til hverra þarfa
að öðru leyti styrkinn skal nota, skiftir ekki máli, og undir
regluna fellur t. d. flutningsstyrkur til sjúklingsins sjálfs eða
framfærslustyrkur lil skylduliðs hans, meðan hann er veikur,
o. þessk. Styrkþörfin og styrkhæðin er á mati fátækrastjórn-
ar og styrkurinn greiðist eingöngu af sveitar- eða bæjarsjóði,
að eins má ekki telja hann fálækraslyrk. Fyrra skilyrðið,
að berklaveikur sjúklingur eigi í hlut, er undir ílestum kring-
umstæðum fullskýrt, en þó gelur nokkurt mat komið til
greina, einkum um endalok veikindanna. Þegar veikin baln-
ar verður það ekki ákveðið upp á dag eða stund, hve nær
veikinni lýkur og endurbati (Rekonvalescens) er kominn á
þann rekspöl, að nú sje maðurinn ekki sjúklingur lengur.
Sömuleiðis kemur nokkurt millibilsástand til greina, er veikin
veldur örorku (Invaliditet), t. d. að maðurinn missir hönd
eða fót. Meðan berklalækningunni ekki er lokið, nýtur hann
aðstöðunnar eftir 16. gr., þótt hann líka sje orðinn örkuml-
aður. Að lækningu lokinni á hann þar á móti við sömu
kjör að búa og aðrir öryrkjar, sem ekki njóta slysatrygging-
ar. Um vafasöm atriði í þessu efni verður fyrst og fremst
að hlíta læknisdómi og að öðru leyti er það bersýnilega í
anda berklavarnalaganna, að ákvæðið sje ekki skýrt þröngt,
að vafi í þessum efnum fremur komi styrkþega í hag.1)
Síðara skilyrðið, að sjúklingurinn hafi orðið slyrkþurfi
vegna sjúkdómsins, verður eftir orðunum að skilja á þá leið,
að hann byrji að þiggja styrk sökum veikindanna. Sje hann
áður kominn á látækraframfæri, nýtur hann ekki hlunninda
16. greinar.
c. Loks má í þessu sambandi nefna, að samkvæmt 2.
málsgrein 3. greinar laga nr. 76, 28. nóv. 1919, á yfirsetu-
kona heimtingu á því, að sveitarsjóður greiði henni þóknunina
íyrir yfirsetustarf, ef sængurkona þiggur af sveit eða er svo
fátæk, að hún getur ekki borgað, og skal ekki telja þau
gjöld, sem veittan sveitarstyrk.
1) Sbr. greinargerö berklaveikisnefndarinnar við 16. gr., nefndarálit
bls. 26-27.