Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Blaðsíða 54

50
ófærir að gjalda fyrir fátæktarsakir og er mjög vandlega frá
þvi gengið, að enginn sleppi óverðugur.')
Gjaldið nam, samkvæmt lögunum frá 1909, kr. 1,50 fyrir
karlmann og 75 au. fyrir kvennmann, en var með lögum
nr. 33, 26. október 1917 hækkað upp í 2 kr. og 1 kr.
Til þess að Ijelta innheimtu eru húshændur skyldaðir til
þess að leggja gjaldið fram fyrir heimafólk sitt, einnig fyrir
lausafólk og húsmenn, sem ekki hafa húsnæði út af fyrir sig.
Sama er og um iðnaðarmenn, kaupmenn og aðra verk-
veitendur, sbr. 6. gr.
Sem grundvöll að gjaldinu og innheimlunni semja hrepps-
nefndir — í kaupstöðum þriggja manna nefnd kosin af hæj-
arstjórn — skrá yfir alla gjaldendur, fyrir lok febrúarmán-
aðar ár hvert. Skulu skrár þessar liggja almenningi til sýnis
1.—7. mars, kærufrestur vera til 15. april og skrárnar afhentar
til innheimtu fjTÍr 15. mai ár hvert, sbr. lög nr. 18, 15. júní
1926 um breytingu á lögunum frá 1909 að þessu leyti.
Ellistyrtarsjóðsgjaldið nam alls 64034 kr. árið 1921.1 2 3 *) Inn-
heimtulaun, 2%, námu 1278 kr.
Reikningshald sjóðanna hefir sýslumaður (hæjarfógeti, lög-
reglustjóri) á hendi svo og innheimtu, er fram fer á mann-
talsþingi, í júní- eða júlímánuði. Sýslunefnd (bæjarstjórn)
úrskurðar reikningana og sendir stjórnarráðinu árlega skýrslu
um hag sjóðanna. Sjóðirnir standa á vöxtum í aðaldeild
Söfnunarsjóðsins og námu í árslok 1925, samtals 897683 kr.
80 au.8)
Tekjur ellistyrktarsjóðanna, auk ellistyrktargjaldsins, eru
gjöld fyrir leyfisbrjef til lausamensku samkvæmt 2. gr. laga
1) Sjá staflið b. í 2. grein laganna: Eeir sem fyrir ómaga eða ómög-
um eiga að sjá, sem og þeir, er fyrir heilsubrest eða af öðrum ósjálf-
ráðum ástæðum eigi geta unnið fyrir kaupi, ef þessir menn hvorir-
tveggja að álili hreppsnefndar eru fyrir fátæktarsakir ekki færir um
að greiða gjaldið, enda greiði ekkert aukaútsvar.
2) Skýrslur um ellistyrktarsjóðina liafa ekki verið birtar í Stjórnar-
tíðundunum. Hagslofan heflr góðfúslega ljeð mjer óprenlað yflrlit, það
yngsta sem lil var, iyrir 1921. Annars má nokkurnveginn sjá uppliæð
styrklargjaldanna af árlega rikissjóðsstyrknum. Pað má heita að gjald-
endur sjeu jafnmargir karlar og konur — 1921 t. d. 21086 karlar, 21124
konur — og nemur því rikissjóðstillagið praktiskt lekið 5/3 af styrkt-
argjaldinu.
3) Sjá Skýrslu um almannafje í Söfnunarsjóði íslands við árslok
1925,1 40 ára minningarriti sjóðsins: Söfnunarsjóður íslands 1886—
1925, Rvík 1926.