Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Page 71

67
veðurfari, eða öðrum slikum skilyrðum. Að eins yrði þetta,
frá sjónarmiði almannatryggingarinnar, að vissu leyti auka-
starf, sem hun að eins rækti sjer að skaðlausu.
c. Framfærslutrvgging.
Framfærsla vandamanna hins trygða er á ýmsan hátt sett í
samband við aðaltrygginguna. Skipulagið í þessu efni er með
sínu sniði sitt í hverju landinu. Sökum þess að framfærsla
ekki er tekin fyrir sem sjerstök tryggingargrein, ber skipu-
lagið mjög merki þess, hvernig trj^ggingum að öðru leyti er
fyrir komið, og verður að ýmsu leyti útundan. Ýmist er
ekkju og börnum ætlaður ákveðinn hluti af lífeyri fram-
færslumanns, eða þá að þeim eru greiddar dánarbætur með
ákveðinni upphæð í eitt skifti fyrir öll. Vill það skipulag
verða mjög ónákvæmt, en eftirlit verður að vísu að sama
skapi auðveldara. Einalt kemur framfærsla að eins mjög ó-
beint til greina í trj'ggingarskipulaginu, svo sem er trygging-
arupphæð og iðgjöld eru miðuð við tekjur eða laun hins
trygða, meðal annars með það fyrir augum, að jafnaðarlega
slandi tekjur og framfærsluskylda í nokkru hlutfalli innbyrð-
is. Þetta er vitanlega ófullnægjandi skipulag, enda að eins
talið til afbötunar, meðan annað skárra ekki er komið á.
Hjer á landi virðist góð aðstaða til þess, að taka upp sjálf-
stæða og eðlilega úrlausn á þessu máli. Hvorki er hjer að
óttast erfiðleika á gæslu, ekki er því heldur til að dreifa, að
gildandi skipulag á tryggingarmálum sje svo mótað af tillit-
inu til framfærslu, að óhæfileg röskun sje því samfara, að
taka framfærsluatriðið fyrir til sjálfstæðrar úrlausnar. Bæði
er tryggingum yfirleilt skamt ltomið og þær taka ekki ákveð-
ið tillit til framfærslu, nema að því er snertir dánarbætur,
samkvæmt slysatryggingarlögunum, og sjúkrahjálp til barna
hins trygða, samkvæmt sjúkrasamlagslögunum.
Þegar almannatrygging er tekin upp, að því er sjálífæra
menn snertir, t. d. frá 16 ára aldri, kemur sjerstakt skipulag
á framfærslu að eins til greina að því er snertir börn, innan
þessa aldurs. Að vísu er það hugsanlegt, að ekkjuframfæri
kæmi sjálfstætt til greina, þrátt fyrir almannatryggingu, þó
tæplega nema ekkjan ælti fyrir börnum að sjá, og færi þá
úrlausn málsins eðlilega saman fyrir móður og börn. Hjer
er því að eins framfærslutrygging barna höfð fyrir augum.
Hin eðlilega og róttæka úrlausn þessa málefnis felst í þvi,
er að framan var lýst, að sameiginleg áhættuákvöi ðun allra