Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Síða 76

72
mörkum og byggja almannatiygginguna upp með það fyrir
augum, að allir landsmenn ættu aðgang að henni. Trygg-
ingarskyldan skifti í þessu efni minstu máli, af því að al-
mannatrjrggingunni væri það útlátalítið að hafa deild, þar
sem menn gætu trygt sig eins og i hverri annari einkatrjrgg-
ingu. t*eir, sem hefðu trygt sig þannig, eða á annan hátt,
sem almannatryggingin tæki gildan, væru þar með undan
tryggingarskyldu.
Þetta fyrirkomulag væri almannatryggingunni útlátalítið,
sökum þess að hún yrði hvort sem er, að hafa sjerstaka
deild, er starfaði að mörgu leyti líkt og einkatrj'gging. Til
þessa kæmi bæði vegna útlendinga, er hingað flyttu og vegna
íslenskra rikisborgara, er verið liefðu utan tryggingar sökum
langdvala erlendis.
Óbeinn kostur, sem fylgdi því að láta almannalrygginguna
ná til allra landsmanna, væri sá, að þá væri stöðugt til taks
hjá almannatryggingunni alment manntal, í fullu lagi á
hvaða tima sem væri (Folkeregister). Væri það til margvís-
legs hagræðis í mörgum efnum, langt út fyrir tryggingar-
starfsemina, auk þess að það með tímanum yrði vísinda-
legur fjársjóður.
Rjettur hins trygða.
Starfsemi almannatryggingar beinist fyrst og fremst að því,
að afstýra hæitunum. Hvort þetta snertir beinlínis einhvern
einstakling og þá kemur fram gagnvart honum sem stuðn-
ingur á einhvern hátt, er alveg undir atvikum komið. Hjer
er um þátt í starfrækslu tryggingarinnar að ræða — og
það aðalþáttinn.
Um styrk eða greiðslur til hins trygða verður þá fyrst að
ræða, er almennu varnaráðstafanirnar bila, skaðinn verður
eða byrjar að ske.
Á hverju sviði tryggingarinnar sem skaðann ber að, verða
ráðstafanirnar, að því er hinn trygða snertir annaðhvort
læknishjálp og hjúkrun, eða framfærsla, eða þelta hvort-
tveggja saman.
1. Læknishjálp og hjúkrun.
Frá hverju sjónarmiði sem á er litið, er það stórlega þýð-
ingarmikið að læknishjálp komi til þegar í stað, eða svo