Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Qupperneq 77
73
fljótt sem með nokkru móti er mögulegl, er slys eða veik-
indi ber að höndum. Bæði sökum almennra varnarráðstaf-
ana og til þess að draga úr tjóninu, að því er hinn trygða
snertir, er þetta aðalatriði. IM færi því mjög fjarri að trygg-
ingin selti sjerstök skilyrði fyrir læknishjálp, svo sem hið-
tima, að veikindin hefðu varað ákveðna dagalölu eða þvíl.,
þvert á móti, grundvallarregla tryggingarinnar í þessu efni hlyti
að vera sú, að ókeypis læknishjálp væri hverjum manni heimil
og svo fljótt sem unt væri.
Hagsmunir almannatr}rggingarinnar væru að þessu leyti
mjög svipaðir þeim hagsmunum, sem brunavátrygging á að
gæta um það, að slökkviliðið sje í sem hestu og tiltækilegustu
ástandi. Við skipulagið á læknaliði tryggingarinnar kæmu ein-
mitt að mörgu leyti, mutatis mutandis, svipaðar meginregl-
ur til greina og við gott skipulag á brunaliði. Sjerstaklega
yrðu flutningatækin ávall að fylgja lækninum, sem reyndar
er sjálfsagt þegar nú, svo elcki komi til þess tvíverknaðar,
bæði að sækja læknirinn og skila honum aftur. Begar af
sparnaðarástæðum mundi almannatryggingin gera lækna-
lið sitt, sem hreyfanlegast og fljótast í ferðum, auk þess
sem notkun hjúkrunarkvenna, þegar af sömu ástæðu, yrði
almennari en nú gerist.
Þegar læknir væri kominn á vettvang, yrði tryggingin auð-
vitað algerlega að hlíta ákvörðun hans um frekari meðferð
sjúklingsins. Par sem tryggingin samkvæmt þeim grundvall-
arreglum, er til greina koma um framfærslu og starfrækslu,
hefði spítala og sjúkrahús undir sínum umráðum og rekstri,
ætti hún minni hagsmuna að gæta en ella um það, hvort
lækning gæli farið fram i heimahúsum eða eigi. Að vísu
mundi sjúkrahúsvist að öllum jafnaði verða dýrari, en al-
mannatrygging gæti aldrei lent i þeirri freislingu, að láta
skammvinnan stundarhagnað sitja í fyrirrúmi fyrir tryggi-
legri lækningu.
Læknar tryggingarinnar kæmu, fyrir utan eiginlega lækn-
ishjálp, að meira eða minna leyti til greina við ýmsar aðr-
ar ráðstafanír, svo sem mat á örorku og ellibilun, auk þess
sem aðalstarf þeirra, eins og þegar var getið, sjálfkrafa hlyti
að beinast að eftirlitinu með almenna heilhrigðisástandinu.
Frá sjónarmiði almannatryggingar væri í sjálfu sjer ekk-
ert við það að athuga, að hinn trygði ætti frjálst val á lækni,
en sökum staðhátta, gæti ekki orðið um marga að velja
nema á stöku stað.
10