Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Síða 86

82
1. Frumstig tryggingarstjórnar.
Frumstigið í stjórn og starfi tryggingarinnar yrði vafalaust
að miða við sveitarhjeruðin.
Þeirri skiftingu eru menn þaulvanir, hún er í svo góðu
samræmi við staðháttu, sem verða má, og þótt símar og bif-
reiðaferðir, á stöku stað, hafi breytt þessu nokkuð á síðustu
árum, er það ekki meira en svo, að tryggingarstjórnir, þeg-
ar þær væru komnar á fót, væru best til þess fallnar, að
stinga upp á hagkvæmari skiftingu. Innan sveitar eru menn
yfirleitt þaulkunnugir hver öðrum og þrátt fyrir alt þras,
er það þó þar, sem menn eru helst vanir við að slanda
saman og styðja hver annan.
Sjálft stjórnarskipulagið er ekki ástæða til þess að rekja,
nema í aðaldráttum.
Eðlilegast væri að jafnaði að hafa 3 menn í stjórn, ólaun-
aða, kjörna til 6 ára, þannig að 1 væri kjörinn annaðhvort
ár. Með því móti væri sjeð bæði fyrir samhengi (kontinuitet)
og endurnýjun á stjórninni. 1 fyrstu væru allir 3 kosnir af
sveitarbúum, 21 árs og eldri, og ætti framfærslumaður- eða
kona atkvæði fyrir hvern yngri trygðan mann á framfæri,
siðar væri 1 af 3 stjórnarmönnum skipaður af næsta stjórn-
arstigi, sýslustjórn. Stjórnarmenn skiftu með sjer störfum,
þannig, að formaður annaðist störf og framkvæmdir, er beint
vissu að hinum tr}'gðu, gjaldkerinn annaðist fjárreiður allar
og ritari aðstöðuna gagnvart yfirstjórn og skýrslugerð alla.
— Kjörgengi væri ekki ástæða til þess að binda sjerstökum
skilyrðum, nema ef vissara væri að fátækrastjórnarmenn
væru ókjörgengir fyrsta timabilið, svo ekki slæddist neitt af
þeirra þankafari yfir i tryggingarstarfið.
Nauðsynlegt atriði um skipun stjórnarinnar væri það,
einkum á byrjunarstigi, að yfirstjórn gæti vikið stjórnar-
mönnum frá starfanum og skipað annan þangað til nýr væri
kjörinn. Eins og starfinu yrði háttað, er það með töluvert
öðru sniði, enn menn eru vanir í svipuðum efnum. Sjálfstæð
framtakssemi (Initiativ) er miklu nauðsynlegri í þessum efn-
um en í flestum öðrum. — Stjórnarfarið hefir um margar
aldir verið svo, að vegurinn til lofs og æru fyrir opinbera
starfsmenn og embættismenn var sá, að hafa sig sem hæg-
asta, gera sem minst umfram bein skyldustörf. Með því
móti urðu menn vinsælir, velmetnir og kanselliráð. Fenna
arf má almannatryggingin ekki með nokkru móti taka. Afar-