Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Síða 91
um löggjöf í heilbrigðismálum, þar á meðal vinnulöggjöf.
Auðséð er að þessi starfsvið sífelt mundu mætast, svo sam-
starf væri ekki siður nauðsynlegt en sjálfstæði.
Yflrstjórn jrrði að sjálfsögðu að vera launuð, enda ljettu
störf hennar af ríkinu ýmsum störfum, sem nú er borgað fyrir.
Starfssvið yfirstjórnar næði til allra tryggingarmálefna, að
svo miklu leyti sem þau ekki væri falin tryggingarstjórnum
sveita og hjeraða, og er ekki ástæða til þess að rekja það,
frekar en gert hefir verið á viðeigandi stöðum hjer að framan.
Þegar almannatrygging væri komin í fult gagn, hefði hún
í raun og veru með höndum þær heilbrigðisráðstafanir er
rikið nú sjer um, og væri þá eðlilegast að ríkið skipaði heil-
brigðisstjóra sinn í yfirstjórnina. En hvort sem svo væri eða
ekki, hlyti læknir sá, er ábyrgðina hefði á heilbrigðisstjórn-
inni, að hafa algerlega óháða aðstöðu. Slíkt hið sama gilti
yfirleitt um lækna, einnig þó þeir væru launaðir af almanna-
tryggingunni, að þeir yrðu að hafa alveg sjálfstæða aðstöðu
gagnvart tryggingarstjórnum hjeraða og sveita, hver í sínu
hjeraði. Kröfur lækna yrðu hrópandans rödd, og ekki lengur
í eyðimörku, þvi nú hefðu þeir tryggingarstjórnirnar að
tala við.
Starfsfje yfirstjórnar yrðu allar þær tekjur almannatrygging-
arinnar, sem ekki er falið lægri stjórnarstigum að ráðstafa og
þá aðallega framlag rikisins. Laun lækna, rekstur stofnana,
er sameiginlegar væru fj'rir alt landið, og stofnun nýrra,
væru aðalkostnaðarliðirnir. — Þegar almannatryggingin hefði
víðtækar heilbrigðisráðstafanir með höndum, gæti einatt að
því borið, að hún yrði að leita til ríkisins um fjárframlög
til slíkra sjerstakra framkvæmda. Sömuleiðis hefði hún hags-
muna að gæta og kröfur að gera til löggjafarvaldsins á þess-
um sviðum, ekki sist að því er vinnulöggjöf snerti, svo og
byggingar- bústaða- og hreinlætislöggjöf, sjerstaldega í bæj-
um og kauptúnum.
1 slíkum efnum hefði tryggingin vitanlega sömu aðstöðuna
og hver annar, sem til rikisvaldsins þarf að leita, en að öðru
leyti hefir það þegar verið tekið fram, að tryggingin þarf að
hafa algerlega sjálfstæða tilveru gagnvart ríkinu, bæði um
fjárhag yfirleitt og framkvæmdir innan síns verkahrings.
Eðlilegt væri að yfirstjórn ætti fundi með hjeraðastjórnum
um mikilsvarðandi málefni og nýmæli, og mætti vel taka
slíka fundi upp sem fast atriði í skipulagi tryggingarinnar. —