Búnaðarrit - 01.06.1940, Blaðsíða 63

B Ú N A Ð A R R I T
163
og maður, sem ætlar að nema við einhvern æðri skóla,
en kann hvorki að lesa né slcrifa. Bændur þá, voru
vankunnandi um öll grundvallaratriði jarðræktar-
innar. Það var enginn snei'ill til af reynsluvísindum
á því sviði, allt varð að byggja frá grunni. Nú eru fá
reynsluvísindi jafn staðhundin og jarðræktin. Þar
má segja, að hver einn bær á sína sögu. Jarðræktar-
menning nær ekki þroska og fullkomnun, nema gegn-
um störf margra kynslóða, þar sem reynslu þeirra
er safnað saman, og smátt og smátt bætt við og full-
lcomnuð störf og skoðanir l'orfeðranna.
Þess er því alls ekki að vænla, að jarðræktarmenn-
ing okkar sé komin á hátt stig enn. Þrátt fyrir við-
leitni bænda um hartnær einnar aldar skeið til þess
að hefja á ný jarðrækt í þessu landi, erum við að
vonum mjög skammt á veg komnir. En ég tel þó, að
við séum lengra komnir en ætla mætti, eftir því sem
á undan er gengið.
Allt fram um 1920 eru jarðabætur bænda í smáum
stíi. Enda var annars ekki að vænta. Styrkur til jarð-
ræktarstarfa var sama og enginn. Það höfðu þess
vegna ekki aðrir en efnaðir bændur nokkurt bolmagn
til þess að hefjast handa um ræktunarframkvæmdir.
Hversu hægt jarðræktinni miðar sést glöggt ef töðu-
magnið er athugað. Finim ára tímabilið 1901—1905
er taðan að meðaltali 524 ])ús. hestar, en 20 árum
siðar, finnn ára límabilið 1919—1923 er taðan talin
586 þúsund hestar að meðaltali hvert ár. Eða aðeins
00 þús. hesturn meiri en 20 árum áður. Hér eru ekki
stórstígar framfarir á ferðinni. En einmitt á þessu
tímabili hafði sjávarútvegurinn eflst mjög. Bankar
voru stofnaðir og efldir, sem veittu óspart fé til efl-
ingar útgerðinni. En föggjafarnir voru svo misvitrir,
að þeir sáu ekki þá, að jafnframt var nauðsynlegt að
veita fé til landbúnaðarins. En það var ekki gert.
Því var svo komið kring um 1920 að landbúnáðinum