Búnaðarrit - 01.01.1988, Page 130
byggðar í umhverfisvernd m.a með hliðsjón af því verkefni, sem Evrópu-
bandalagið vinnur að og nefnt er „ Landbúnaðurinn í sátt við náttúruna.“
Þar komst forsetinn, (sem heitir því virðulega nafni Heinrich Orsini-
Rosenberg), að þeirri niðurstöðu, að Iifandi sveitabyggð sé og eigi að vera
sjálfsagður hluti af náttúrulegu umhverfi, þar sem ræktarlönd og
mannvirki og daglegar athafnir við búskap myndi heilsteypta mynd og
stuðli að varðveizlu þjóðlegra og sögulegra verðmæta og viðhaldi æskilegri
fjölbreytni umhverfisins í víðustu merkingu.
Það þarf því að hafa sérstaklega vakandi auga með svokölluðum
jaðarbyggðum, en þær geyma öðrum fremur hin sérstöku, þjóðlegu
verðmæti. ísland flokkast víst óumdeilanlega sem evrópsk jaðarbyggð. Ef
við lítum á málið í þessu ljósi, hefur íslenzka sveitabyggðin, sem hluti af
eðlilegu íslenzku umhverfi, aljóðlegt gildi, sem skylt er að varðveita.
Góðir þingfulltrúar og gestir.
Við erum að hefja ársfund Búnaðarfélags íslands, eins og þeir hafa
verið haldnir alla öldina. Félagið hefur helgað sig starfi að hagsmuna- og
framfaramálum bændastéttarinnar allan þennan tíma og alltaf haft í
þjónustu sinni hæfustu menn í landbúnaðargreinum, sem til hafa verið í
landinu hverju sinni, það leyfi ég mér að fullyrða. Frá stofnun félagsins í
núverandi mynd hefur ríkissjóður íslands styrkt starfsemi þess að
leiðbeiningum dyggilega. Smám saman hafa venjur þróazt og lög verið sett
á Alþingi, sem binda Búnaðarfélag Islands við þetta verkefni, ráðgjöf á
sviði landbúnaðar og framkvæmd og eftirlit með margháttaðri landbúnað-
arlöggjöf fyrir hönd ríkisvaldsins.
í tímans rás hafa verkin gerzt fjölbreyttari í takt við stöðuga og oft
hraðfara þróun í íslenzkum Iandbúnaði. Búnaðarþing hefur verið vel
vakandi og bent félaginu á ný og ný verkefni, sem ríkisvaldið hefur oftar
en ekki samþykkt að væru verðug og tímabær og gert félaginu kieift að
takast á hendur. Ég veit ekki, hver getur verið dómari í því máli, hvort
Búnaðarfélag íslands hafi verið þessum vanda vaxið og farið af færni og
ráðdeild með þann trúnað og þá fjármuni, sem ríkisvaldið hefur falið því á
hendur til ráðstöfunar. Ég get verið sá dómari eins og hver annar, þótt
mér sé málið skylt eins og á stendur. Og ég leyfi mér að staðhæfa, að
Búnaðarfélagið hefur staðið sig með prýði í hlutverkinu alla tíð, þegar á
heildina er lítið, og gert eins mikið úr ráðstöfunarfénu og með sanngirni
hefur verið hægt að ætlast tii, enda má ég segja, að ekki hafi oft heyrzt
raddir um hið gagnstæða - ekki oft, og félagið hefur notið jafnvel óvenju-
mikils trausts bæði ríkisvaldsins og bænda landsins.
Nú er því hins vegar ekki að leyna, að raddir heyrast, sem draga í efa, að
Búnaðarfélag íslands sé að öllu Ieyti í takt við tímann og starfsaðferðir
þess fallnar til að skila beztum árangri af þeim efnum í fjármunum og
128