Samtíðin - 01.10.1940, Blaðsíða 12

8
SAMTÍÐIN
Stríðsgróði
EIN AF meginástæðunum fyrii'
hinum vitfirringslegu styrjöld-
um, sem stöðugl geisa í heimi hér,
er gróðafíkn hinna kaldrifjuðu her-
gagnasala. Sir Basil Zaharoff, fræg-
asti hergagnasali vorrar aldar, var
Grikki. Fvrsta afrek hans i hinni
miður þokkalegu starfsgrein var það,
er hann seldi grísku stjórninni kaf-
hát. En af því að sir Basil var livgg-
inn kaupsýslumaður, sagði liann
Tyrkjum, óvinum þjóðar sinnar, frá
þessu, með þeim árangri, að þeir
keyptu af hohum, l v o k á f h á t a.
í núverandi lieimsstyrjöld hörðust
hæði Þjóðverjar og Pólverjar með
fallbyssum, sprengjum og skriðdrek-
um frá Skoda-vopnasniiðjunum i
Pilsen í núverandi Þýskalandi, en
þær verksmiðjur áttu að vera undir
eftirliti frakkneska vopnasölufyrir-
tækisins Sehneider-Creusot! í Búa-
stríðinu notuðu hæði Búar og Bretar
enska riffla, og sama máli gegndi
um Rússa og Japana í styrjöld þeirri,
er Jjeir háðú árið 1904. Þegar hreski
flotinn sigldi inn í Dardanellasund í
síðustu heimsstyrjöld, var honum
sökt með hreskum tundurduflum,
sem Tyrkjum höfðu verið seld. Þeg-
ar þýskir hermenn komu inn í Belg-
íu árið 1914, var skotið á þá úr þýsk-
um hyssum. Og þegar Frökkum lenti
saman við Búlgara í stríðinu 1914—
18, skutu þeir síðarnefndu á þá af
frakkneskum vélbyssum. Á einni af
þeim fallbýssum, sem Bretar tóku af
Þjóðverjum í síðustu heimsstýrjöld
og síðan var höfð til sýnis í ensku
Sir Basil Zaharoff
þorpi, stóð nafn ensku Viekers-
vopnasmiðjanna, sem húið liöfðu
vopn þelta til.
í stjórn Skoda-hergagnaverk-
smiðjanna sátu Þjóðverjar og
Frakkar ásamt forseta Tckkoslovak-
íu! Svo er talið, að þetta fvrirtæki
hafi eflt Hiller og þýska nazista-
flokkinn vel og dyggilega til valda.
Þegar nazistar höfðu hrundið af stað
hervæðingu Þjóðverja, gátu Frakk-
arnir í stjórn Skoda-verksmiðjanna
hent frakknesku ríkisstjórninni á, að
nú væri vissara að láta Frakka einn-
ig hirgja sig vel upp með vopn frá
Skoda.
í Spánarstyrjöldinni var skotið af
amerískum loftvarnabyssum á ani-
erískar flugvélar, og i núverandi
styrjöld hafa þýskir, fralckneskir og
hreskir flugmenn notað amerískar
hernaðarflugvélar. Slíkt er ef til vill
ekki sérlegt tiltökumál. Hitt mætti
þykja öllu furðulegra, að rétt áður
en stríðið skall á liaustið 1939,
keyptu Þjóðverjar miklar nikkel-
birgðir af Englendingum til her-
gagnasmíða. í ágúst 1939 keyptu