Fréttablaðið - 25.02.2010, Blaðsíða 38

22 25. febrúar 2010 FIMMTUDAGUR
timamot@frettabladid.is
GEORGE HARRISON
FÆDDIST ÞENNAN DAG.
„Ég vil miklu frekar vera
tónlistarmaður heldur en
rokkstjarna.“
George Harrison (1943-2001) var
gítarleikari, söngvari, laga- og
textahöfundur, upptökustjóri og
plötu- og kvikmyndaframleið-
andi. Hann var einn af meðlimum
Bítlanna og síðar einn af meðlim-
um hljómsveitarinnar Traveling
Wilburys. Harrison lést úr krabba-
meini 29. nóvember árið 2001.
Ragnhildur Helgadóttir var fyrst
kvenna kosin forseti Norður-
landaráðs á þingi sem haldið var
í Reykjavík á þessum degi árið
1975.
Ragnhildur er fædd 26. maí
1930, dóttir Helga Tómassonar
yfirlæknis og Kristínar Bjarna-
dóttur. Ragnhildur útskrifaðist úr
Menntaskólanum í Reykjavík árið
1949. Hún tók lögfræðipróf við HÍ
árið 1958 og varð hæstaréttarlög-
maður árið 1965.
Ragnhildur varð snemma
atkvæðamikil í íslensku stjórn-
málalífi, kjörin á Alþingi fyrst
árið 1956 fyrir Sjálfstæðisflokkinn. Hún var síðar
kosin forseti Alþingis, fyrst kvenna,
árið 1961. Þá sat hún í miðstjórn
Sjálfstæðisflokksins á árunum
1963-1971 og aftur 1979-1981.
Einnig gegndi hún stöðu formanns
Landssambands sjálfstæðiskvenna
árin 1965-1969. Ragnhildur var
menntamálaráðherra í fyrstu ríkis-
stjórn Steingríms Hermannssonar
1983 til 1985 og heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra í sömu
stjórn 1985 til 1987. Sem fyrr sagði
var hún kosin forseti Norðurlanda-
ráðs árið 1975. Ragnhildur hætti
þingmennsku árið 1991.
Heimild: www.wikipedia.org og
www.althingi.is.
ÞETTA GERÐIST: 25. FEBRÚAR 1975
Fyrsti kvenforseti Norðurlandaráðs
MERKISATBURÐIR
1672 Þórður Þorláksson er
vígður Skálholtsbiskup.
1836 Samuel Colt fær banda-
rískt einkaleyfi á Colt-
skammbyssu.
1921 Rauði herinn setur upp
kommúníska leppstjórn í
Georgíu.
1942 Sölumiðstöð hraðfrysti-
húsanna er stofnuð.
1944 Alþingi samþykkir ein-
róma að sambandslögin
um konungssamband Ís-
lands og Danmerkur eru
fallin úr gildi.
1964 Fyrsta skopmynd Sig-
munds Jóhannssonar frá
Vestmannaeyjum birtist
í Morgunblaðinu. Hún
sýnir landgöngu í Surtsey.
Minning
Árnína Torfhildur
Guðmundsdóttir, fv. yfir-
hjúkrunarkona á Barnaspítala
Hringsins, var fædd í Neskaupstað
1. nóvember 1914, en lést á
Hjúkrunarheimilinu Skjóli í
Reykjavík 15. febrúar sl., 95
ára að aldri. Foreldrar hennar
voru Guðmundur Stefánsson
frá Hólum í Norðfirði, f. 1.
sept. 1873, d. í Reykjavík 18.8.
1959, og Valgerður Árnadóttir
frá Grænanesi, f. í sömu sveit 1. júní 1881, d. í
Reykjavík 19.7. 1948. Systkini Árnínu voru 1) Stefán
Jóhann, f. 26.10. 1899, d. 29.10. 1988, kvæntur Elínu
Guðjónsdóttur frá Eyrarbakka. Hans börn: a) Árni
Geir, f. 3.11. 1932, d. 16.4. 2006. Hann eignaðist
fjögur börn. b) Unnar, f. 20.4. 1934. Hann á þrjú
börn. c) Óskírð dóttir, f. 10.4. 1936, d. 26.12. 1936.
d) Guðmundur, f. 5.10. 1937. Hann á tvö börn. e)
Guðjón Yngvi, f. 3.3. 1939. Hann á þrjú börn. f) Atli
Þorsteinn, f. 11.12. 1942. Barnlaus. 2) Árni, f. 16.6.
1901, d. 8.12. 1926. 3) Guðrún, f. 25.12. 1902, d.
28.10. 1992, gift Ingvari Jónssyni frá Loftsstöðum í
Flóa. Hennar börn: a) Guðmundur Valgeir, f. 15.12.
1933. Hann á þrjú börn. b) Jóna Þorbjörg, f. 12.10.
1935. Hún á þrjú börn. c) Steinþór, f. 8.10. 1936.
Hann á tvö börn. d) Svanhildur, f. 11.10. 1937. Hún
á eitt barn. e) Torfhildur, f. 11.10. 1937. Barnlaus.
4) Sveinn, f. 17.4. 1905, d. 16.8. 1981. Maki Unnur
Pálsdóttir frá Skriðulandi í Hólahreppi í Skagafirði.
Hans börn: a) Oddný Kristín Lilja, f. 1.6. 1925. Hún
á fjögur börn. b) Garðar, f. 11.3. 1931. Hann á fjögur
börn. c) Ásdís, f. 16.6. 1932. Barnlaus. d) Aðalheiður,
f. 28.1. 1936. Barnlaus. 5) Kristín Guðríður, f. 5.9.
1907, d. 2.2. 1916. 6) Kristinn, f. 17.6. 1916, d. 7.4.
1992. Maki Helga Benediktsdóttir frá Miðengi í
Grímsnesi. Börn hans: a) Halldóra, f. 11.3. 1945.
Hún á þrjú börn. b) Valgerður, f. 3.10. 1946. Hún á
tvö börn. c) Þórunn f. 10.4. 1949. Hún á tvö börn.
d) Katrín, f. 13.9. 1952. Hún á þrjú börn. 7) Kristín
Guðríður, f. 21.4. 1919. Maki Sigurður Guðlaugsson
frá Vestmannaeyjum. Börn hennar: a) Kolbrún, f. 2.3.
1940. Hún á fjögur börn. b) Guðlaugur, f. 29.7. 1945.
Hann á þrjú börn. c) Valgerður, f. 27.4. 1952. Hún á
tvö börn. 8) Aðalbjörg Halldóra, f. 16.3. 1923. Maki
Guðmundur Skaftason frá Gerði í Hörgárdal. Börn
hennar: a) Valgerður, f. 7.1. 1949. Hún á þrjú börn.
b) Skafti, f. 8.1. 1953. Hann á eitt barn. c) Sigrún, f.
6.12. 1956. Hún á tvö börn.
Árnína lauk námi frá Hjúkrunarkvennaskóla
Íslands 1943, stundaði framhaldsnám í skurðstofu-
hjúkrun við Landspítalann, geðveikrahjúkrun við
Kleppsspítala og barnahjúkrun við Ríkisspítalann
í Kaupmannahöfn. Í framhaldi af því fór hún í
námsferðalag um Danmörku, Svíþjóð og Finnland.
Eftir að námi lauk starfaði hún við hjúkrun við
Landspítalann, sjúkrahúsið á Ísafirði, á Kleppsspítala
og um skeið á barnadeild Amtsygehuset í Hilleröd í
Danmörku. Var deildarhjúkrunarkona barnadeild-
ar frá 1957 til 1965, hjúkrunarstjóri Barnaspítala
Hringsins frá stofnun hans 1. mars 1965 til 1. júní
1980 og var í hlutastarfi til 30. júní 1986 er hún hætti
í fastri vinnu sökum aldurs. Hún var sæmd riddara-
krossi hinnar íslensku fálkaorðu á árinu 1985.
Útför Árnínu fer fram frá Fossvogskirkju í dag
kl. 11 árdegis.
Árnína Guðmundsdóttir
Ástkær vinur, bróðir og mágur,
Guðmundur Ásbjörnsson
Faxastíg 22, Vestmannaeyjum,
lést á Sjúkrahúsi Vestmannaeyja þriðjudaginn
23. febrúar.
Fyrir hönd annarra vandamanna,
Sigurlaug Ólafsdóttir
Fjölnir Ásbjörnsson Guðlaug Kjartansdóttir
Garðar Ásbjörnsson Ásta Sigurðardóttir
Við þökkum innilega veitta samúð og
hlýhug við andlát og útför ástkærs föður
okkar, tengdaföður, afa og mágs,
Björns Jónssonar
fv. skólastjóra Hagaskóla.
Heiður Agnes Björnsdóttir Hákon Óskarsson
Magnús Jón Björnsson Ragna Árnadóttir
Kjartan Hákonarson Ragnheiður Kristín Sigurðardóttir
Brynhildur Magnúsdóttir
Agnes Guðrún Magnúsdóttir
Helgi Magnússon Björg Baldvinsdóttir
Tilkynningar um merkis atburði, stórafmæli og
útfarir má senda á netfangið timamot@frettabladid.is.
Auglýsingar sendist á auglysingar@frettabladid.is
eða hringja í síma 512 5000.
Íslenska hlutafélagið ORF líftækni
stendur á tímamótum í ýmsum skiln-
ingi. Áratugur er liðinn frá því að
fyrirtækið var stofnað en síðan þá
þykir það hafa skipað sér í fremstu
röð líftæknifyrirtækja. Ýmislegt er á
döfinni á afmælisárinu og ber helst að
nefna frekari markaðssetningu á sér-
virkum próteinum, svokölluðum frumu-
vökum, sem ORF líftækni framleiðir
með nýstárlegri aðferð og verða notuð
í stofnfrumurannsóknir og -lækningar
í náinni framtíð. Þá á fyrirtækið í sam-
vinnu við dótturfyrirtæki sitt, Sif Cos-
metics, um framleiðslu á nýjum snyrti-
vörum.
„Við köllum þessi sérvirku prótein
frumuvaka, en hver og einn þeirra
býr yfir sérstökum eiginleikum sem
stýra því í hvaða frumur stofnfrumur
þróast,“ útskýrir Björn Lárus Örvar,
framkvæmdastjóri og einn stofnenda
ORF líftækni. Beðinn um að útskýra
þetta aðeins nánar segir hann. „Í ein-
földu máli sagt eru frumuvakar notaðir
til að búa til ákveðnar gerðir frumna,
eins og lifrafrumur eða hvít blóðkorn
svo dæmi séu tekin. Við höfum sett 35
frumuvaka á markað og aðrir 100 eru
í framleiðslu.“
Eins og fyrr segir þykir ORF líf-
tækni hafa náð langt á sínu sviði á til-
tölulega skömmum tíma og þar þykja
framleiðsluaðferðirnar á frumuvök-
unum vega einna þyngst. „Við hönnuð-
um aðferð sem við köllum Orfeus™ og
byggist á því að nýta sér erfðatækni
og byggplöntur sem smiðju frumu-
vakanna,“ segir Björn og bætir við
að aðferðin sé einsdæmi þar sem líf-
tæknifyrirtæki noti yfirleitt bakteríur
og dýrafrumur frekar en plöntur.
Vegna þessarar sérstöðu á markaði
segist Björn hafa orðið var við mik-
inn áhuga á framleiðslu ORF líftækni
erlendis frá. „Við höfum fengið mjög
jákvæða athygli þar sem okkar vörur
þykja búa yfir eiginleikum sem sam-
keppnisaðilarnir geta hreinlega ekki
boðið upp á. Jafnvel þótt einhverjir
tækju síðan upp á að feta í okkar fótspor
þá yrði það þeim bæði tímafrekt og erf-
itt,“ bendir hann á. Hann tekur fram
að vegna forskotsins sem ORF hefur
á keppinautana standi til að markaðs-
setja fyrirtækið enn betur utan land-
steinanna. „Við erum að fara af stað
með markaðssetningu til að selja vör-
urnar og hugsanlega koma á samstarfi
við útlenda aðila.“
Þá hefur Sif Cosmetics, dótturfyrir-
tæki ORF líftækni, hafið framleiðslu á
sínum fyrstu vörum, EGF BIO-effect
húðdropum, sem gefa húðinni fallegri
áferð og hamla gegn áhrifum öldrunar
á náttúrulegan hátt. Sif hefur átt í sam-
starfi við erlend snyrtivörufyrirtæki,
húðlækna og vísindamenn um þróun
og framleiðslu á húðdropunum, en þeir
innihalda meðal annars frumuvaka frá
ORF, eru lyktarlausir og án allra rot-
varnarefna. Gerð var könnun á virkni
dropanna sem leiddi í ljós að þeir drógu
úr þurrkblettum, baugum og húðvanda-
málum svo dæmi séu tekin, að því er
fram kemur í fréttabréfi fyrirtækis-
inns en þeir verða settir í almenna sölu
í apríl.
Sjálft afmæli ORF líftækni ber síðan
upp síðla árs en Björn segir að senni-
lega verði þó ekki haldið upp á það fyrr
en í ársbyrjun 2011. Spurður hvernig
sé að standa á þessum tímamótum við-
urkennir hann að mikið vatn sé runn-
ið til sjávar frá stofnun fyrirtækisins.
„Við eigum enn betri hljómgrunn í dag
en fyrir nokkrum árum. Við erum eitt
af mörgum fyrirtækjum sem höfum
verið að berjast undanfarin ár en okkur
hefur tekist að halda velli og þökkum
það ekki síst góðu framleiðslukerfi og
vönduðu viðskiptamódeli.“
roald@frettabladid.is.
ÍSLENSKA HLUTAFÉLAGIÐ ORF LÍFTÆKNI: ER TÍU ÁRA
Stefna á frekari landvinninga
MARGT Á DÖFINNI Mikið vatn hefur runnið til sjávar síðan Orf líftækni var stofnað árið 2000. Stofnendur fyrirtækisins stefna á frekari landvinn-
inga á árinu. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI