Fréttablaðið - 19.06.2010, Blaðsíða 76

48 19. júní 2010 LAUGARDAGUR
menning@frettabladid.is
Ath. á morgun kl. 15 í Hafnar-
borg
Lýkur sýningunum Staðir með verkum
eftir þýska ljósmyndarann Friederike
von Rauch og Það er erfitt að vera
listamaður í líkama rokkstjörnu, verki
eftir Erling T. V. Klingenberg. Hann
endar sýninguna eins og hún hófst,
með viðburði: listamannsspjalli kl. 15
og ræðir hann um sýninguna við gesti.
Í Hafnarborg er opið alla daga frá
klukkan 12 til 17.
> Ekki missa af
Á þriðju tónleikum sumar-
tónleikaraðar veitingahússins
Jómfrúarinnar við Lækjargötu
í dag kemur fram kvartett
píanóleikarans Árna Heiðars
Karlssonar. Með Árna Heiðari
leika þeir Ari Bragi Kárason á
trompet, Þorgrímur Jónsson á
kontrabassa og Einar Scheving
á trommur. Þess má geta að
Árni Heiðar var tilnefndur til
íslensku tónlistarverðlaunanna
fyrir síðustu plötu sína, Mæri.
Tónleikarnir hefjast kl. 15 og
standa til kl. 17. Tónleikarnir
fara fram utandyra á Jómfrúar-
torginu. Aðgangur er ókeypis.
Í dag 19. júní, á Kvenréttindadaginn sjálf-
an, kemur út bókin LAUGAVEGURINN,
gefin út af listamönnunum sem stofnuðu
og ráku listamannahúsið START ART um
árabil við Laugaveg 12b. Bókin fjallar um
það hvernig Laugavegurinn varð til og af
hverju nafn hans er dregið og rakin er saga
þvottakvennanna sem örkuðu hann veglún-
ar með þungar byrðar inn í Þvottalaugarn-
ar í Laugardal.
Vorið 2009, á Listahátíð í Reykjavík, efndi START ART
til viðamikils listgjörnings í minningu þvottakvenn-
anna. Þær Anna Eyjólfsdóttir, Ása Ólafsdóttir, Magda-
lena Margrét Kjartansdóttir, Ragnhildur Stefánsdótt-
ir, Þórdís Alda Sigurðardóttir og Þuríður Sigurðadóttir
höfðu þá rekið galleríið um nokkurt skeið og kynnst göt-
unni og lífi hennar og þannig kviknaði hjá þeim áhugi á
sögunni: hvernig varð Laugavegurinn til? Eftir því sem
þær kynntu sér söguna betur opnaðist þeim sá heim-
ur sem vakti af sér gjörninginn sem bókin lýsir í máli
og myndum, Laugavegsgönguna. Þeim segist svo frá
í inngangi: „START ART listamannahús leit dagsins
ljós í mars 2007 og hafa yfir 80 sýningar verið haldnar
í húsakynnum þess við Laugaveg 12b. Snemma árs 2008
kviknaði sú hugmynd með okkur stofnendum START
ART, að ástæða væri til að fjalla um Laugaveginn í
þátíð og nútíð með tilvísun í framtíðina með einhverj-
um hætti. Við leituðum á vit sögunnar og rifjuðum upp
hvernig Laugavegurinn varð til, hvers vegna hann var
lagður, hvernig og hvert hann liggur og af hverju nafn
hans er dregið.
Laugavegurinn var ruddur til austurs milli 1880-90
til að létta þvottakonum gönguna inn í Þvottalaugar,
en áður höfðu þær farið lengri leið úr miðbænum með-
fram sjónum inn að Laugum. Við ákváðum að minn-
ast sérstaklega kvennanna sem urðu til þess að Lauga-
vegurinn er þar sem hann er með verkefni sem fékk
heitið LAUGA VEGURINN 2009 og er trílógía; mynd-
listarsýning, gjörningur og bók. Segja má að verkefnið
minni jafnframt á alla hreingerningu í víðtækum skiln-
ingi þess orðs og þar undir getur fallið sú erfiða hrein-
gerning sem íslenska þjóðin stendur nú frammi fyrir.
Myndlistarsýningin var víðtæk og yfirgripsmikil. Við
fengum til liðs við okkur myndlistarmenn til að varða
leiðina inn að Þvottalaugum með verkum sínum inni og
úti og sýningu í START ART.
Gjörningurinn var ganga frá Lækjartorgi inn að
gömlu Þvottalaugunum með þátttöku almennings og
fjölbreyttum uppákomum listamanna á hinum ýmsu
áningar-stöðum á leiðinni. Ofin voru vináttubönd með
þvottaplöggum sem tengdu saman alla þá sem tóku þátt
í göngunni. Gangan, samnefnd sýning og viðburðurinn í
heild sinni var á dagskrá Listahátíðar í Reykjavík.“
Fjölmargir listamenn komu að göngunni frá Kvosinni
alla leið inn í Laugardal að gömlu laugunum. Á leiðinni
bar fyrir göngumenn margs konar uppákomur og lýsir
bókin þessu tiltæki býsna vel og þá ekki síður er hún
heimild um þau listaverk sem urðu til kringum þenn-
an dag. Allt var þetta gert til að hefja upp sögu þeirra
kvenna sem sóttu laugarnar og um þá hreinsun sem
okkur er nauðsynleg á hverjum tíma.
Meðal höfunda efnis í bókinni sem kemur út í dag eru
frú Vigdís Finnbogadóttir, sem skrifar ítarlegan for-
mála að bókinni, Margrét Guðmundsdóttir sagnfræð-
ingur, sem greinir frá upphafi að laugaferðum reyk-
vískra kvenna og hvernig þjóðfélagsleg staða þeirra var
og hvernig hún þróaðist, og heimspekingarnir Sigríður
Þorgeirsdóttir og Aðalheiður Lilja Guðmundsdóttir sem
skoða hina dýpri merkingu kvennasögunnar sem falin
er í arfleifð vegsins að laugunum, og hvernig Lauga-
vegsgangan mátar inn í hrunið og það uppgjör sem þá
var hafið með búsáhaldabyltingunni.
Bókin er ríkulega skreytt ljósmyndum er sýna
Þvottalaugarnar, listaverkin sem urðu til og listgjörn-
inginn sem varð að veruleika með þátttöku borgarbúa
á öllum aldri. Er bókin hinn fegursti gripur og þeim
START-stöllum til mikils sóma sem hófu verkið og hafa
nú lokið því með skráningu, hugleiðingu og andakt í
fallegri bók.
Útgáfu bókarinnar verður fagnað við árlega athöfn
Kvennakirkjunnar inn við Þvottalaugarnar þann 19.
júní kl. 20 og þar verður hún til sölu á sérstöku tilboðs-
verði í tilefni útgáfunnar og kvenréttindadagsins. Eftir
það mun Smekkleysa, Laugavegi 35, sjá um dreifingu.
pbb@frettabladid.is
Bók um Laugavegsgöngu
MENNING Ein mynda úr hinni fallegu bók um Laugavegsgöng-
una sem START-konur stofnuðu til.
MYND ÞORVALDUR ÖRN KRISTMUNDSSON
Ljósmyndabókin Eldur uppi
kemur út í kilju á næstunni. Salka
gefur út bókina sem fjallar í
myndum um eldgosið í Eyjafjalla-
jökli í gegnum linsu ljósmyndar-
ans Vilhelms Gunnarssonar.
Sjónarspilið var stórkostlegt
eins og íbúar heims fengu að
kynnast og kenna á.
Bókin er 112 blaðsíður og sýnir
vel hvað gekk á í nágrenni eld-
gossins, en sveitirnar í kring
fengu heldur betur að kenna á
náttúruöflunum.
Ljósmyndabók um eldgosið
ELDGOS Bókin sýnir eldgosið í Eyjafjallajökli á 112 blaðsíðum.
Listaháskóli Íslands auglýsir eftir
umsóknum um
starf fagstjóra í vöruhönnun
Listaháskóli Íslands auglýsir eftir umsóknum um starf
fagstjóra í vöruhönnun við hönnunar- og arkitektúrdeild
skólans. Um er að ræða 50% starfshlutfall. Umsækjandi
skal vera starfandi vöruhönnuður, hafa sterka faglega sýn
og búa yfir yfirgripsmikilli þekkingu á faggreininni.
Hlutverk fagstjóra í vöruhönnun við hönnunar- og arkitektúr-
deild er auk almennrar kennslu að hafa umsjón með námi
nemenda í vöruhönnun, veita ráðgjöf og gagnrýni á verk
nemenda, og í samráði við deildarforseta og prófessors í
vöruhönnun stýra þeim verkefnum sem lúta að skólastarfinu.
Gerð er krafa um háskólagráðu í vöruhönnun, auk
starfsreynslu. Við ráðningu er lagt til grundvallar að
umsækjandi hafi verið virkur þátttakandi í því samfélagi
listanna sem skólinn byggir upp.
Umsóknum og meðfylgjandi gögnum skal skila ekki síðar
en mánudaginn 28. júní næstkomandi til Listaháskóla
Íslands, aðalskrifstofu, Skipholti 1, 105 Reykjavík. Nánari
upplýsingar er að finna á heimasíðu skólans www.lhi.is
Sýningin Hin þráláta endurtekning og Kúreki var
opnuð í gærkvöldi, en verkið er hugarsmíð lista-
mannsins Páls Hauks Björnssonar. Verkið er hreyf-
anlegur listviðburður sem ýtir undir notkun annarra
dreifingarmiðla en fyrir eru á hinu hefðbundna
myndlistarsviði. Áhorfandinn er í miðju verksins, í
beinni upplifun og í beinu samtali við verkið og er
verkið ekki til án hans og hann ekki án þess. Verkið
heldur áhorfendum föngnum í upplifuninni og
ástandinu.
Gestir eru sóttir í bifreið og þeim kastað rakleiðis
inn í magnþrungna stemningu, sem er þó einungis
inngangur að því sem koma skal. Við tekur drunga-
legt rými, ljúffeng súpa, leikhúsgjörningur og óvissa.
Þegar á leiðarenda er komið er gestum hleypt út og
þeir skildir eftir án nokkurra frekari útskýringa.
Verkið er að hluta til unnið í samstarfi við tónlistar-
manninn Magnús Skarphéðinsson, sem er annar
hluti tvíeykisins Quadruplos, og myndlistarkonuna
Jóhönnu Kristbjörgu Sigurðardóttur. Sýningafjöldi
og fjöldi sýningargesta verður afar takmarkaður
þar sem aðeins tveir gestir komast á hverja staka
sýningu. Þeim sem vilja tryggja sér miða á verkið er
bent á að hafa senda fyrirspurn á póstfangið frafl@
frafl.is.
Hin þráláta endurtekning Páls
PÁLL HAUKUR BJÖRNSSON Stendur fyrir sýningunni
Hin þráláta endurtekning og kúreki. MYND/GULLI