Morgunn - 01.06.1926, Page 59
M 0 R Gr U N N
53
maöur aö taka líkinguna af því, þá er síður en svo, að hún
bendi í þá átt, að þeir menn, sem hér lifa í dag, eigi nokk-
uru sinni eftir aö lifa sem sömu persónur aftur, eftir þann
vetur, sem vér köllum dauöa.
En það er annað, sem meira vegur en þetta. Og það er
sú sterka innri sannfæring, sem ýmsir iiafa fyrir því, aö
þeir liljóti að lifa. Það er áreiðanlegt, að það er varlxuga-
vert að meta aö engu slíkt innsýni, eða innri tilfinningu. ilitt
er það, að liana má með hægu móti skýra á fleiri en. einn
veg, og því varhugavert að byggja á henni sjálfa undirstöðu
lífsskoðunar sinnar. Vér neyðumst til þess að játa því seni
maigir segja, aö þetta hafi ekkert sannanagildi fyrir aöra
en þá, sem sjálfir liafa þessa tiliinningu. Og við það situr.
Eg skal taka t. d. mann eins og Theodor Parker, mann, sem
margir telja einna stærsta andann, er verið hafi í nokkurri
kirkjudeild í Ameríku. Hann var einn þeirra, er trúði stað-
fastlega á annaö líf. „Eg veit að eg er ódauðlegur; eg finu
það, og því veröur ekki úr sál minni liaggað* ‘. Eg get ekki
aö því gert, að mér finst þetta að leika á sjálfan sig og mis-
brúkun á málinu. Það, sem maðurinn í raun og veru á við
— og allir þeir, er líkt stendur á fyrir — er þetta, að þeir
hafi svo sterka trú á því að þeir eigi að halda áfram að lifa,
aö þeirri sannfæringu verði ekki liaggað með mótbárum.
Ilitt. nær ekki nokkurri átt, að nokkur geti sagt, að hann sé
sér þess meðvitandi í dag, sem fram eigi við hann að koma
í allri framtíö. Maöurinn getur liaft liugboö um það, hann
getur verið sannfærður um það, en liann á eftir að reymi
það. Meðan hann ekki reynir það, eða fær aðrar sannanir
fyrir því, veit liann þaö ekki.
Þá er það enn önnur hliö, sein eg vil benda á. Eg hefi marg
oft séð þeirri rökfærslu haldið fram fyrir ódáuðleika manns-
ins, sem er á þessa leiö: „Eg trúi á guð. Fyrir þá sök trúi
eg á framhald persónulegrar tilveru. Eg trúi því ekki, að
liann hafi skapað mig til einskis. Eg trúi því ekki, að iiann
ætli að kasta frá sér sinni eigin iðju og smíði.“ Og í sam-
bandi við það verö eg aö gera dálitla persónulega játningu.