19. júní - 19.06.1957, Blaðsíða 32
rættu barni er gefin, er rugluð og skemmd með
alls konar áróðri, — eins og áður er getið, þar sem
haldið er að baminu glæstum en spilltum fyrir-
myndum. Því segi ég: Burt með sorpritin, og glæpa-
og daðurskvikmyndimar og leikritin, — að minnsta
kosti á barnasýningum. Því eins og það er sann-
leikur, að góð og göfug list hefur sínu ágæta þjóð-
félagslega hlutverki að gegna, er bæði þroskandi
og lærdómsrík og leiðbeinir í áttina til þess, sem
betur má fara, þá er hitt jafnvíst, að sorprit og
glæpakvikmyndir og leikrit orka beinlínis sem
námskeið í illu líferni, og er það hörmulega farið.
Það em margir litlir drengir, sem bófahetjumar
hafa töfrað með frækni sinni, og sem dreymir um
það í vöku og svefni að líkjast þeim til þess að
verða „miklir menn“. Vitanlega þarf stundum að
berjast fyrir málsstað þess góða. ef hann á ekki
að verða kaffærður, en böm geta ekki gert greinar-
mun á því, hvort málsstaðurinn er illur eða góður,
fyrr en þau eru orðin það stór, að þau skilja text-
ann eða hvað talað er, — með öðmm orðum, eru
hætt að vera böm, svo að ofbeldis- og bardaga-
myndir ættu börn að mínu áliti aldrei að sjá. En
á því er mikill misbrestur, að framfylgt sé fyrir-
skipuðum reglum um, hvað bannað sé fyrir börn,
og yfirleitt allt of vægt á þeim málum tekið, og
látið reka á reiðanum, hvort börnin slæðist inn á
bannaðar kvikmyndir eða ekki. Kæruleysið í þess-
um efnum er yfirgengilegt. Ef hægt væri að sjá
inn í sálir barnanna, eftir að þau hafa annaðhvort
lesið um glæpi á litskrúðugu og myndauðugu máli
hazarblaðanna, sorpritanna, eða horft á leiklistina
þjóna þeim tilgangi að æsa upp illar og ofbeldis-
legar tilfinningar, þá mundi manni blöskra að sjá,
hve miklu eitri og illsku hefur verið sáð í bams-
sálimar, sem ef til vill, því miður, á eftir að bera
ávöxt fyrr eða síðar, eftir atvikum. Það þarf sterk
áhrif heimanað í góða átt til þess að vinna á
móti hinum sterku áhrifum í neikvæða átt, og
varla hægt að ætlast til, að hin góðu geri alltaf
sigur úr býtum, þegar um óþroskuð börn er að
ræða', — sérstaklega ef veganestið að heiman er
af lélegra taginu, eins og því miður oft vill brenna
við, og ber margt til þess. Þó er það skoðun mín,
að ekki séu til svo kærulausir foreldrar, að þeir
fái ekki sting í hjartað, ef barnið þeirra lendir
á villigötum. En betra er að byrgja brunninn áður
en barnið er dottið ofan í, og þar ber þjóðfélagið
allt ábyrgðina.
Stöndum vörð um æskuna, hlúum að henni á
allan hátt, ekki með heimskulegu dekri, heldur
30
með því að reyna að vera henni sjálf þær fyrir-
myndir, sem vert sé að líkjast, og hættum að túlka
og vera umbjóðendur þess sjónarmiðs, bæði á
prenti og í leik og allri list, að hið illa og spillta
eigi nokkum rétt á sér til aðdáunar og eftirlík-
ingar.
Verum samtaka í því að skapa sterkt almenn-
ingsálit gegn sölu og útbreiðslu hazarblaða og
annarra sorprita, úr því að lögin ná ekki yfir að
banna þau, — og ef ekki er hægt að stemma stigu
við innflutningi mannskemmandi kvikmynda, þá
reynum að minnsta kosti að sjá um, að börnin
okkar horfi ekki á þær, — og heimtum sterkt og
trúverðugt eftirlit með því, að það geti ekki kom-
ið fyrir að nokkurt barn sjái þá mynd, sem bönn-
uð er fyrir böm. Að vanrækja og láta reka á reið-
anum um þessi mál, gengur að mínu áliti glæpi
næst, — svo alvarlegt er það, og svo mikið er í
húfi, — framtíð Islands.
JAKOBlNA SIGURÐARDÖTTIR:
Hausí.
Lagðahvítar heim um hraunin
hjarðir fráar renna.
Hinzta sinni, sumargamlar,
sceldar fjörsins kenna.
Feykir hríðar köldum kornum
kulsár norðanvindur
og við hóglátt helstrið grasa
hugi dapra bindur.
Bregða lit við faðmlög frostsins
fjöllin unaðsbláu.
Lind og vatn með tregatónum
tjalda svörtu og gráu.
Rekur þrœði yndi og angurs
ósk í hugarleynum.
Loga mun í löngu myrkri
Ijós í kletti einum.
Látum vötn og lindir frjósa,
látum grasið sölna.
Sumarblómin mér i minni
munu ekki fölna.
Sól mun heimta hjörð og gróður
húms úr fangi svörtu.
Á mig skína enn með degi
augun geislabjörtu.
19. JÚNl