19. júní - 19.06.1963, Blaðsíða 27
Frú Teresía Guðmundsson, veðurstofustjóri, er
m það bil að hætta störfum við veðurþjónustu á
íslandi eftir 33 ár, þar af 17 ár sem forstöðumað-
ur Veðurstofu Islands. Hafa ekki margar konur
unnið jafn mikið starf í íslenzku embætti sem
þessi norska kona, er hér eyddi sínum beztu
starfsárum og lét nýtt föðurland njóta menntun-
ar sinnar og starfskrafta.
Teresía kom til Islands árið 1928 og byrjaði að
vinna á Veðurstofunni nokkrum dögum eftir að
hún steig á land. Eiginmaður hennar, Barði Guð-
mundsson, hafði farið á undan fjölskyldu sinni
heim og kenndi í Menntaskólanum í Reykjavík.
Teresía varð eftir í Noregi með börn þeirra tvö
og hafði beðið hann um að svipast um eftir starfi
handa sér t.d. við efnarannsóknir, því ekki hvarfl-
aði að henni annað en finna sér verkefni í nýju
landi. Hún var þá búin að taka háskólapróf í
stærðfræði, efnafræði og stjórnufræði og hafði
lesið eðlisfræði við Oslóarháskóla í þeim tilgangi
að gerast menntaskólakennari. En svo hafði hún
gifst þessum unga íslenzka menntamanni og átti
nú tvö ung börn, dreng og stúlku. Áður en hún
færi til íslands, ætlaði hún að dvelja fram yfir
jól með börnin heima í Kristiansand, þar sem
faðir hennar, Ingebert And, var yfirkennari við
Kennaraskólann. En þá kom einn góðan veður-
dag í október skeyti. Eiginmaður hennar hafði
frétt, að starf væri laust á veðurstofunni í Reykja-
vík og ráðið hana þangað umsvifalaust, nú yrði
hún að koma undir eins.
Teresía hafði reyndar áður látið sér detta í hug
VEÐURÞJDNUSTA
í 33 ÁR
að vinna við veðurþjónustu. Hún hafði sótt um
stöðu aðstoðarstúlku á veðurstofunni í Noregi en
þótt „óþarflega mikið menntuð í starfið“, að því er
henni var sagt. Telur hún, að hefði hún þá fengið
kynni af þessari fræðigrein, þá hefði hún senni-
lega strax hafið veðurfræðinámið. Og nú var hún
komin á veðurstofu, þó seinna væri og í öðru landi.
Þar unnu fyrir utan forstjórann, einn veðurfræð-
ingur, tveir loftskeytamenn og ein aðstoðarstúlka.
Teresía átti að sjá um útgáfu á veðurskýrslum
og þess háttar. Við það starfaði hún svo, auk þess
sem hún greip í að spá um veður, þegar á þurfti
að halda, þar til hún tók við stjórn stofnunarinn-
ar. Hún fékk strax áhuga á starfinu og fór að lesa
veðurfræði með vinnunni og heimilishaldinu, og
árið 1937 skilaði hún tilskildum ritgerðum og
tók embættispróf við Oslóarháskóla með veður-
fræði sem aðalnámsgrein — fyrsta konan sem það
gerði.
Tímamót í veðurþjónustu
Á þeim tíma sem Teresía hefur verið forstjóri
Veðurstofu íslands, hafa veðurþjónusta og veður-
vísindi verið í gífurlegri aukningu um allan heim
og ekki síður á íslandi en annars staðar. Einkum
þandist þetta starfssvið mjög út eftir heimsstyrj-
öldina við tilkomu flugsamgangna milli landa. Og
um það leyti var Teresía einmitt að taka við
stjórn íslenzku veðurstofunnar.
Á stríðsárunum hafði herinn séð um veðurspár
og veðurþjónustu fyrir millilandaflugið, enda þá
mikið um herflug að ræða. En við brottför hans
tók Veðurstofa íslands við, og annaðist bæði þjón-
ustu við erlendar flugvélar, sem hér komu við og
einnig íslenzkt millilandaflug, og hafðar voru
vaktir allan sólarhringinn. Þetta krafðist mikils
undirbúningsstarfs, sem auðvitað lenti mikið á
veðurstofustjóranum. Strax þurfti að fjölga starfs-
liði og finna lausn á fjármálahliðinni, sem ekki
var létt verk í litlu og fátæku landi. Flugmála-
stjóri vann að þessum málum með póst- og síma-
málastjóra og veðurstofustjóra. Strax á fyrsta
19. JÚNÍ
25