19. júní - 01.10.1995, Side 6

Fréttaflutningur fjölmidla
Það sem sjónvarpsáhorfendum
er minnisstæðast af fréttaflutningi frá ráð-
stefnunni eru útsendingar frá alls kyns
uppákomum sem ekki lá í augum uppi að
ættu endilega skylt við réttindabaráttu
kvenna. Sigríði Lillý þykir miður hvaða
stefnu fréttaflutningurinn tók og ítrekar
það að á svona ráðstefnum sé unnið mjög
mikið starf. „Málið snýst um það að
breyta viðhorfum í heiminum. Hér heima
eigum við jafnréttislög sem eru nokkuð
góð, einhver þau bestu í heimi, en það eru
gamalgróin viðhorf sem við erum að berj-
ast við og það er að mínu mati bara ein
leið fær til að breyta viðhorfum. Það er að
tala breytingarnar í gegn. Við viljum eng-
in stríð og við viljum engar blóðugar bylt-
ingar en við viljum hugarfarsbyltingu og
viðhorfsbreytingu. Abyrgð fjölmiðla er
mikil og þeir vinna gegn okkur, með
skrílslátum og ómálefnalegri og óábyrgri
umfjöllun. Það er rétt að geta þess hérna
að í framkvæmdaáætlun um málefni
kvenna til aldamóta, sem var samþykkt á
fundinum í Peking, er kafli um skyldur og
ábyrgð fjölmiðla. Það skiptir auðvitað
geipilega miklu máli hvernig rætt er um
konur og hvernig þær eru kynntar.“
Það er ekki bara hér lá landi sem
fréttaflutningurinn hefur vakið furðu.
Sigríður Lillý segir frá því að eftir að
leikkonan fræga Jane Fonda, eiginkona
Teds Turners, stjórnanda CNN, sem nú er
heiðurssendiherra Mannfjöldastofnunar
SÞ, kom á ráðstefnuna og hreifst af því
starfi sem hún sá unnið þar, gerbreyttist
fréttaflutningur sjónvarpsstöðva CNN.
Og bandarísku jafnréttisbaráttukonurnar
Betty Friedan og Bella Abzug sögðu
löndum sínum í fréttamannastétt til synd-
anna.
Sigríður Lillý segir íslensku
konurnar hafa gert tilraunir til hins sama
og þeim var boðið í „málefnalega um-
ræðu“ á Stöð 2 þegar heim yrði komið. Sú
umræða átti að fara fram í þætti Stefáns
Jóns Hafstein á Stöð 2. „Sú umræða
reyndist ekki vera málefnaleg," segir Sig-
ríður Lillý og er greinilega bæði sár og
reið. „Að mínu mati er ekki til sterkara afl
f samfélaginu en fjölmiðlar til að koma í
kring hugarfarsbreytingu. Það er skylda
fjölmiðla að festa ekki í sessi úrelt við-
horf til kvenna heldur vera í fararbroddi
við að styrkja stöðu þeirra og varpa nýju
ljósi á framlag kvenna til samfélagsins og
á alþjóðlegum vettvangi,“ segir Sigríður
Lillý Baldursdóttir, sem við þökkurn fyrir
spjallið og fróðleikinn.
Kvennamisréttisnefnd
SÞ fer ofan í saumana
Árið 1985 var fullgiltur hér á landi sátt-
máli SÞ sem afnam allt misrétti gagnvart
konum. Hjá Sameinuðu þjóðunum starfar
kvennamisréttisnefnd en hún tekur m.a.
til athugunar skýrslur frá þjóðlöndunum
sem hafa samþykkt sáttmálann og skoðar
réttarstöðu kvenna, og stöðu almennt, í
viðkomandi löndum. Nú stendur til slfk
grandskoðun á stöðu íslenskra kvenna í
janúar-febrúar næstkomandi.
Nefndin hefur beðið um skýrslu ís-
lenskra stjórnvalda um réttindi og stöðu
kvenna á Islandi og kemur til með að fara
ofan í saumana á framkvæmd íslenskra
stjórnvalda á sáttmálanum. Til undirbún-
ings hefur kvennamisréttisnefndin haft
samband við ýmis félög kvenna hér á
landi og mætir eflaust til leiks með mikið
vopnabúr af spurningum.
Einstæðum mæðrum
fjölgar um allan heim
Sífellt fleiri börn eru alin upp af einstæð-
um mæðrum um allan heini. Ástæðurnar
eru margar, t.d. verður æ algengara að
hjónabönd leysist upp vegna brotthlaups
föður, skilnaðar eða dauða. Þá má nefna
tímabundinn aðskilnað vegna stríðs eða
flutnings frá einum stað til annars, stund-
um af fúsuni og frjálsum vilja en einnig
eru nauðungarflutningar sívaxandi
vandamál. Þá hefur líka fjölgað fæðing-
um hjá einstæðum mæðrum. Afleiðingin
er sú að mörg börn fara á mis við nægjan-
legan stuðning feðra sinna.
Á síðasta áratug hafa borgarastríð og
styrjaldir færst mikið í aukana og eiga nú
18 milljónir flóttamanna hvergi höfði
sínu að halla, 80% þeirra eru konur og
börn.
Bónus fyrir langt hjónaband!
Konur í breska íhaldsflokknum hafa lagt
fram nýstárlega tillögu til að leggja að
fólki að þrauka í hjónabandi. Nái hjón því
að eiga 10 ára brúðkaupsafmæli, skuli
þau fá „tryggðarbónus", eða sérstakar
endurgreiðslur frá skattinum, samkvæmt
tillögunni. Slík skattendurgreiðsla endur-
tæki sig á 10 ára fresti.
Konurnar vilja að skattkerfinu verði
breytt giftu fólki í hag. Þær beita sér enn-
fremur fyrir því að heimavinnandi mæðr-
um verði umbunað fyrir að annast sjálfar
um börnin.
Og þá er eftir að sjá, fái konurnar vilja
sínum framgengt, hvort Ijárhagsávinn-
ingur dugir til að koma í veg fyrir að
hjónaskilnuðum fjölgi meira en orðið er.
„Iílokkirnar“ í Peking
Á ráðstefnunni í Peking kom fram að Norð-
urlöndin eiga ekki eins nána samleið á al-
þjóðavettvangi og hingað til. Þar skipuðu að-
ildarlönd ESB sér í eina „blokk“, og að sjálf-
sögðu þar með Danmörk, Finnland og Sví-
þjóð. ísland aftur á móti starfaði nteð
svokölluðum JUZCANS-hópi sem kenndur
er við Japan, Bandaríkin, Nýja-Sjáland,
Kanada, Ástralíu, Noreg og Sviss. „Blokk“
þróunarlandanna var vanalega kölluð
G77Kína, þar sem Kína starfaði með þróun-
arlöndunum, sem upphaflega voru 77 að tölu
en eru nú 137 lönd í þessurn hópi. Hver hóp-
ur hafði sinn forsvarsmann og talaði hann
oftast fyrir munn allra í hópnum, en fyrir
kom þó að þjóðir, eins og Súdanir og Iranir,
sættu sig ekki við sjónarmið G77 og tóku
sjálfar til máls.
Forgangsröð karla
og kvenna ólík
Það má gera því skóna að börn einstæðra
mæðra, sem ekki njóta stuðnings föður, alist
upp við fátæklegri kjör en ella þar sem ekki
er nema ein fyrirvinna og konur um allan
heim njóta verri kjara en karlar. Þess finnast
þó dæmi að betur sé hlúð að þessum börnum
en þar sem húsbóndi er á heimilinu.
Þannig reynast börn einstæðra mæðra í
Kenýa og Malawi ekki eins vannærð og börn
þar almennt og í Botswana fá börn undir
handarjaðri einstæðra mæðra meiri ntenntun
en þar sent karlmaður stjórnar heimilinu.
Álitið er að ástæðan sé sú að konur láti þarf-
ir barna sinna frekar ganga fyrir en karlarnir.
Þegar karlarnir eru fjarri hafa konurnar yfir-
ráð yfir tekjum sínum og geta varið þeim
eins og þeim best þykir. Þetta staðfesta ýms-
ar kannanir.
Kennitalan hræðilega!
„Konur, til hvers börðumst við fyrir starfs-
menntun okkar, til hvers unnurn við tvöfalt
starf meðan á uppeldi barna okkar stóð? Var
þessi barátta til þess eins að sitja afskrifaðar
úti í horni í 15-20 ár, þar til aldurinn leyfir
búsetu í þjónustuíbúðum aldraðra?"
Kona af svokallaðri „lýðveldiskynslóð"
segir frá hremmingum þeim sem jafnöldrur
hennar verða að þola þurfi þær að sækja um
atvinnu nú á dögunt. Þær eru snarlega af-
greiddar sem óverðugar þegar kennitalan
þeirra kemur í ljós. Sem er náttúrlega tljót-
lega. Þá er ekki spurt um kunnáttu, færni,
starfsreynslu, ekki menntun, sem dugir
skólabræðrum þeirra þó kannski í ráðherra-
stól. Nei, kennitalan hræðilega segir alla
söguna!
6