19. júní - 01.10.1995, Blaðsíða 34

að leggja áherslu á vinnuframlag sitt. Þó
að þarna hefðu margar konur lagt hönd á
plóginn þá finnst mér að það hafi verið
Björg Einarsdóttir sem var aðalhug-
myndasmiðurinn. Það var hún sem dreif í
því að tillagan um kvennafrídaginn var
samþykkt á sínum tíma og það var hún
sem sló þann tón sem þarna hljómaði.
Rauösokkahreyfingin
En líklega er rétt að skoða aðeins jarðveg-
inn sem þetta vex alit saman upp úr. Það
var 1. maí 1970 að í útvarpinu heyrðist
auglýsing sem hljóðaði eitthvað á þá leið
að konur í rauðum sokkum ættu að safn-
ast saman á Hlemmi og fara í kröfugöng-
una. Við vinkona mín mættum á staðinn -
þó ekki í rauðum sokkum en með rauða
slagorðaborða. Þarna var þá samankom-
inn stór hópur af konum í rauðum sokkum
og við slógumst í hópinn. Eftir gönguna
hittumst við allar saman á kaffihúsi og
meðal þeirra sem þangað kom var Vigdís
Finnbogadóttir. Það var svo um haustið
sem Rauðsokkahreyfingin var stofnuð hér
á landi. Við hittumst svo einu sinni í viku
allan veturinn í kjallara að Asvallagötu 8.
Þarna voru 40-50 konur sem allar töluðu í
einu og engin hlustaði á hinar! Við urðum
strax feykivinsælar og á næstu árum vor-
um við pantaðar eins og hverjir aðrir
skemmtikraftar til að koma og tala um
jafnréttismái. Margir vildu fá okkur til
þess eins að hakka okkur í sig. En þegar
við notuðum þau rök að jafnréttisbaráttan
snérist um það hvort menn ætluðu dóttur
sinni minni hlut en syni nágrannans var
eins og okkur tækist að slá vopnin úr
höndum efasemdarmannanna. Þegar svo
Sameinuðu þjóðirnar útnefndu árið 1975
sem ár tileinkað konun þá gaf það jafn-
réttisumræðunni meiri viðurkenningu. Nú
voru það ekki bara einhverjar stelpur og
kellur að röfla - það fékkst upphefð að
utan.“
Stelpur, hvaö nú?
Mörgum finnst Iítið hafa þokast í jafnrétt-
isátt og að langt sé í land á mörgum svið-
um. Hér er ekki ætlunin að kryfja til
mergjar allt það sem gerst hefur frá
kvennafrídeginum en þegar litið er til
baka má benda á margt sem breyttist
beinlínis vegna hans, aðdraganda hans
eða eftirmála. í máli forseta íslands, Vig-
dísar Finnbogadóttur, á kvennaráðstefn-
unni í Peking kom fram að hún teldi að
kvennafrídagurinn hafi átt stóran þátt í
því að hún var kjörin forseti. Eftir hann
hafi konur farið að leita að forsetaefni í
sínum röðum. Kosning Vidísar í forseta-
embættið hefur haft víðtæk áhrif á
kvennabaráttuna hér heima og heiman.
Fyrir 20 árum var talað um að dagvist fyr-
ir börn væri eingöngu til að auka leti
kvenna og það þarf ekkert að fjölyrða um
þá breytingu sem þama hefur orðið. Kon-
ur eru nú starfandi í nær öllum starfs-
greinum, þótt enn vanti upp á jafnrétti í
launamálum, og gjörbylting hefur orðið á
möguleikum kvenna til náms. Allir eru þó
sammála um að enn sé margt ógert, þörf
sé á róttækum aðgerðum og kannski kom-
inn tími til að konur efni á ný til allsherj-
arkvennafrídags. Við látum Lilju Olafs-
dóttur eiga lokaorðin og látum lesendum
það eftir að svara því hver séu næstu
skrefin í kvennabaráttunni: „Það er aldrei
hægt að endurtaka svona viðburð eins og
kvennafrídagurinn var. Núna á að gera
eitthvað allt annað!“
Verkstjóri í Reykjavík
Allt þetta tilstand þeirra er til cinskis. Hlutirnir breytast ekkert þrátt fyr-
ir einn verkfallsdag. Hlutirnir þurfa heldur ekkert að breytast. Kvenfólk
er í heildina hið ánægðasta með sitt hlutskipti á margan hátt.
Akureyri
Kennsla í skólum gekk skrykkjótt þar sem bæði vantaði kvenkennara
og námsmeyjar.
Sauöárkrókur
Konur komu saman í samkomuhúsinu en skipstjórar, stýrimenn og
kokkar af togurum helltu upp á könnuna og bárum konum molakafft.
ísafjöröur
Konur fylgdust með æfingum hjá Litla leikklúbbnum þar sem fjórir
karlmenn dönsuðu m.a. fyrir þær.
Reykjavík
Guðrún Á. Símonar óperusöngvari sagði að ekki mætti skilja kvennafrí
svo að konum væri bannað að vera góðar við karla. Það væri nauðsyn-
leg leikfimi fyrirkarl!
Siglufjöröur
Karlar voru allsráðandi í kvennfrísnefndinni sem bæjarstjóm skipaði.
Af níu nefndarmönnum eru aðeins tvær konur!
Hafnarfjöröur
Starfshópur hvatti konur til að gera helgarinnkaupin á fimmtudegi og
ganga framhjá búðum þar sem konur verða að vera við afgreiðslu á
föstudag.
Vestmanneyjar
Nokkrir Eyjapeyjar úr gagnfræðaskólanum göntuðust með bréfspjöld á
móti göngu kvenna þar sem m.a. stóð: Við viljum vinnufrið!
Borgarnes
Ekki var slátrað sauðfé í Borgarnesi í gær vegna kvennafrísins en hins
vegar var slátrað nautgripum því karlmenn sjá um þá vinnu.
Húsavík
Annars var óvenju rólegt í bænum miðað við virkan dag en þeim mun
líflegra í félagsheimilinu.
ísafjörður
Menntaskólanemar bjóðast til að annast barnagæslu fyrir konur sem
annars komast ekki að heiman.
Berlingske Tidende
Sýnir ljóslega að íslenskar konur, eins og raunar aðrir íslendingar,
fylgjast mun betur með því sem er að gerast í heiminum en t.d. Danir.
Heillaskeyti
Ástarkveðja frá Farmanna- og fiskimannasambandi íslands með von
um að konur hasli sér völl á skipum landsmanna á jafnréttisgrundvelli.
34