Fréttablaðið - 02.12.2010, Qupperneq 58
42 2. desember 2010 FIMMTUDAGUR
1
3
5
7
9
2
4
6
8
10
Furðustrandir
Arnaldur Indriðason
Eyjafjallajökull
Ari Trausti og Ragnar Th.
Stelpur! - Þóra Tómasdóttir
og Kristín Tómasdóttir
Gunnar Thoroddsen
Guðni Th. Jóhannesson
Ég man þig
Yrsa Sigurðardóttir
Þokan -
Þorgrímur Þráinsson
METSÖLULISTI EYMUNDSSON
SAMKVÆMT BÓKSÖLU Í EYMUNDSSON UM LAND ALLT
24.11.10 - 30.11.10
Jólasyrpa 2010
Walt Disney
Ljósa
Kristín Steinsdóttir
Svar við bréfi Helgu
Bergsveinn Birgisson
Hreinsun
Sofi Oksanen
42
menning@frettabladid.is
Skapandi greinar eru einn
af undirstöðuatvinnugrein-
um þjóðarinnar, samkvæmt
nýrri samantekt um hag-
ræn áhrif skapandi greina
sem kynnt var í gær. Virðis-
aukaskattskyld velta í
greininni nam 191 millj-
arði króna í fyrra. Um sex
prósent vinnuaflsins starfa
við skapandi greinar hér á
landi.
Helstu niðurstöður skýrslu um
hagræn áhrif skapandi greina
voru kynntar á opnum fundi í Bíói
Paradís í gær. Fimm ráðuneyti og
Íslandsstofa fjármagna rannsókn-
ina sem er unnin að frumkvæði
samráðsvettvangs skapandi greina.
Rannsóknina unnu Colin Mercer
sérfræðingur, Tómas Young og dr.
Margrét Sigrún Sigurðardóttir, lekt-
or við viðskiptafræðideild HÍ og for-
stöðumaður Rannsóknarmiðstöðva
skapandi greina.
Tómas og Margrét Sigrún gerðu
grein fyrir helstu niðurstöðum
rannsóknarinnar í Bíói Paradís.
Í máli þeirra kom meðal annars
fram að virðisaukaskattskyld velta
í skapandi greinum nam 191 millj-
arði króna árið 2009. Þau tóku sér-
staklega fram að þar sem ýmsar
skapandi greinar eru undanþegn-
ar virðisaukaskatti, sé heildarvelta
skapandi greina að líkindum tals-
vert meiri. Þetta er meiri velta en
í landbúnaði og fiskveiðum sam-
anlagt. Virðisaukaskattskyld velta
skapandi greina er líka hærri en í
byggingarstarfsemi og sambærileg
við framleiðslu málma. Matvæla- og
drykkjavöruiðnaður veltir talsvert
meira en fyrrnefndar greinar en í
þeirri tölu er fiskvinnsla og fram-
leiðsla mjólkurafurða meðtalin.
Ársverk við skapandi greinar
voru um 9.400 árið 2009. Flest voru
þau árið 2008, eða rúmlega tíu þús-
und. Stöðug aukning var í fjölda árs-
verka skapandi greina á árabilinu
2005-2008. Fjöldi ársverka minnk-
aði milli áranna 2008 og 2009, þó
minna en í öðrum atvinnugreinum.
Katrín Jakobsdóttir, mennta- og
menningarmálaráðherra, og Katr-
ín Júlíusdóttir iðnaðarráðherra
héldu tölu við þetta tilefni. Báðar
töluðu þær um mikilvægi þess að
kortleggja og gera grein fyrir hag-
rænum áhrifum skapandi greina á
þessum tímapunkti. Skýrslan sýndi
að skapandi greinar væru öflug-
ur atvinnuvegur sem byggi á fjöl-
breyttum lausnum og efldi nýsköpun
í öðrum greinum. Iðnaðarráðherra
tók fram að skýrslan myndi leika
lykilhlutverk við mótun heildstæðr-
ar atvinnustefnu hér á landi.
Rannsóknin nær til áranna 2005
til 2009 og hófst vinna við hana í
mars 2010. Tölfræðivinnslu verk-
efnisins er nú lokið en í framhald-
inu verður skrifað um niðurstöðurn-
ar, þar sem verður einnig fjallað um
vægi ólíkra listgreina, rannsókn-
araðferðir og samanburð við aðrar
þjóðir. Lokaskýrslan mun liggja
fyrir í mars 2011. Þá skilar líka
starfshópur á vegum ríkisstjórnar-
innar tillögum um hvernig hægt sé
að bæta starfsumhverfi skapandi
greina.
bergsteinn@frettabladid.is
Skapandi greinar einn af
undirstöðuatvinnuvegum
MARGRÉT SIGRÚN OG TÓMAS YOUNG Unnu rannsóknina ásamt Colin Mercer og gerðu grein fyrir helstu niðurstöðum hennar á
fundi í Bíó Paradís í gær. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
SKAPANDI GREINAR
Í rannsókninni eru skapandi grein-
ar skilgreindar sem hér segir:
■ Sjónlistir: arkitektúr, hönn-
un (grafísk-, fata-, vöru- og
innanhúshönnun), myndlist,
listhandverk og handverk
■ Sviðslistir: leikhús, tónleikar,
dans o.þ.h.
■ Bækur og útgáfa: bókmenntir,
fjölmiðlun, útgáfa (hefðbundin,
sem og stafræn), bókasöfn,
gagnavarsla o.þ.h.
■ Hljóð og mynd: sjónvarp,
kvikmyndir, myndbönd, útvarp,
tónlistarupptökur, auglýsingar
og nýmiðlar (tölvuleikir, sam-
skiptaforrit, netið, hringitónar,
forrit fyrir farsíma o.þ.h.)
■ Menningararfur: bæði áþreif-
anlegur (staðir, byggingar, söfn,
bókasöfn og gagnavörslur) og
óáþreifanlegur (hefðir, venjur,
siðir, sögur o.þ.h.)
■ Hluti ferðaþjónustu: Í rann-
sókninni er ferðaþjónusta talin
mikilvægur þáttur sem hefur
áhrif á öll fyrrnefnd atriði hvað
varðar eftirspurn eftir nýjum
menningarafurðum og vörum
skapandi greina.
Álfrún Gunnlaugsdóttir, Matthías
Johannessen og Thor Vilhjálms-
son rithöfundar voru sæmd heið-
ursdoktorsnafnbót við Háskóla
Íslands í gær. Háskólinn sæmdi
þau hæsta heiðri fyrir sköpunar-
starf þeirra. Í tilefni af þessu efndi
Íslensku- og menningardeild og
Hugvísindasvið til sérstaks bók-
menntafagnaðar.
Í tilkynningu frá Háskóla
Íslands segir að með þessu vilji
skólinn senda skilaboð um mik-
ilvægi orðsins listar og annarr-
ar frjórrar menningarstarfsemi
í íslensku samfélagi, enda gæti
hann ekki staðið undir nafni sem
þjóðskóli án þess að leggja rækt
við íslenska menningu.
Meistarar orðsins heiðraðir
HEIÐURSDOKTORAR Álfrún, Matthías og Thor, nýbakaðir heiðursdoktorar við
Háskóla Íslands. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
DVD-útgáfa sjónvarpsþátt-
anna Sigla himinfley eftir
Þráin Bertelsson er einn
mest seldi mynddiskur
landsins um þessar mund-
ir. Þættirnir eru uppseldir
hjá útgefanda en nýtt upp-
lag er væntanlegt.
Tómas Hermannsson hjá
Sögum útgáfu segir þetta
koma sér ánægjulega á
óvart. „Velgengni þessa
disks er ótrúleg. Við erum
með töluverðan fjölda diska
í pöntun sem við náum ekki
að afgreiða fyrr en næsta
upplag kemur.“
Sjónvarpsþættirnir Sigla
himinfley voru fyrst sýnd-
ir í Ríkissjónvarpinu árið
1994. Með aðalhlutverk
fóru Gísli Sigurðsson, Ingv-
ar Sigurðsson og Steinunn
Ólína Þorsteinsdóttir. - bs
Himinfleyin fljúga út
ÞRÁINN
BERTELSSON
ÁSTA Á FERLI Sýning á verkum eftir Ástu Ólafsdóttur verður opnuð í Kubbnum, sýningarrými myndlistardeildar LHÍ, á morgun klukkan
fimm. Sýningin spannar fjölbreytta myndlistarsköpun Ástu í meira en þrjá áratugi. Að sýningunni standa nemendur úr listfræði við Háskóla
Íslands og myndlistarnemar úr Listaháskóla Íslands. Í tengslum við sýninguna hafa verk eftir Ástu verið sett upp víðar um borgina. Áður en
sýningin verður opnuð heldur Jón Proppé listheimspekingur erindi um list Ástu og hefst það kl. 16.00 í fyrirlestrasal Listaháskólans.