Lífið - 01.01.1936, Blaðsíða 30
26
LÍFIÐ
tekur þá við? Hvað á að koma í staðinn? Hvaða
ráð á þjóðin að taka til þess að halda við efnahags-
legum skilyrðum og menningarskilyrðum?
Úrlausn þessara spurninga er alveg vafalaust
mesta og mikilvægasta vandamálið, sem fyrir þjóð-
inni liggur nú. Enginn einn maður er fær um að
svara þeim, og ekkert eitt úrræði er líklegt til að
duga. Sú þraut fæst aðeins leyst með samstarfi og
samráði margra manna og samstillingu margra úr-
ræða.
F ramleiðsluhæ t tir.
Alt frá upphafi bygðar á íslandi og fram á síð-
ustu öld hafa íslendingar verið hrein bændaþjóð,
lifað af landbúnaði. Fiskiveiðar voru ekki annað
en ígripaverk með landbúnaði, og iðnaður ekki
annað en heimilisiðnaður. En á síðustu árum hefir
orðið mikil og athyglisverð stefnubreyting í þess-
um málum. Höfuðatvinnuvegir þjóðarinnar, sem
að framleiðslu lúta, eru enn ekki nema þrír: land-
búnaður, fiskiveiðar og iðnaður. Hlutföllin milli
þeirra hafa breyst mikið á síðustu tímum. — Sú
breyting verður skiljanlegust með því að athuga
hagskýrslur þjóðarinnar. í því skyni s,et eg hér
samanburð nokkurra ára á skiftingu þjóðarinnar
eftir þessum atvinnugreinum, sem sýnir hversu
margir menn af hverju hundraði landsmanna
höfðu framfæri í hverri grein:
1860 1880 1901 1920 1930
Landbúnaður 80.9 % 73.2 % 56.0 % 42.9.% 35.8 %
Fiskiveiðar 9.3 % 12.0 % 21.0 % 18.9 % 21.5 %
Iðnaður 1.1 % 2.1 % 5.4 % 11.3 % 14.4 %
91.3 % 87.3 % 82.4 % 73.1 % 71.7 %