Sameiningin - 01.01.1908, Blaðsíða 16

332
leika eru meir en nokkru sinni áör að ryðja sér til rúms í heim-
inum, hlýtr annað eins æfistarf og ÞaS, er liggr eftir Miss Bar-
ton, að hafa stór-mikil áhrif. Slíkar hetjur vekja aðdáun og
hvetja aðra með dœrni sínu til eftirbreytni. Það, sem hjóðin sú
eða sú á dýrmætast til í eigu sinni, er ef til vill eftirdœmi mestu
og beztu manna hennar. Þeir hefja til meiri fullkomnunar ekki
einungis samtíðarmenn sína, heldr og þá, sem á eftir koma.
Hver getr metið til fulls þau áhrif, sem Abraham Hincoln hefir
haft á Þjóölíf Bandaríkjanna? Lífsferill slíkra manna um
margar ókomnar aldir er sannr leiðarsteinn Þjóðarinnar. Endr-
minning þeirra læsir sig inn í hug og hjarta manna og ræðr að
meira eða rninna leyti orðum þeirra og athöfnum. Eftirdœmi
slíkra manna talar til vor gegn um aldirnar með skýrri röddu
og hvetr til háleitra hugsjóna og framkvæmda. Ágætismenn
hverrar þjóðar eru eins og ljós, sem loga skýrt og fagrt á há-
um tindi í allra augsýn og varpa birtu yfir braut þjóðarinnar
til œðri menningar og aukinna tœkifœra til vellíðunar og fram-
fara.
Sú spurning vaknar ósjálfrátt í huga vorum, hvað það
muni einkum vera í fari flestra þeirra, er menn dást mest að,
sem vér hinir smáu getum tekið til eftirbreytni. Það er eitt
orð, sem rennr eins og rauðr þráðr í gegn um sögu hinna
ensku-talandi þjóða, að minnstia kosti ein dyggð, sem göfugustu
menn þeirra hafa sameiginlega haft til brunns aö bera:
skyldurœkni. , Þótt þetta sýnist, ef til vill, nokkuð hverndags-
leg dyggð, felst þó í henni það, sem manneðlið á göfugast til í
eigu sinni. Sú dyggð heldr mönnum ekki að eins í œðstu stöð-
um, sem lífið hefir á boðstólum, heldr og í hinum litilmótleg-
ustu. Fáir menn geta verið það, sem heimrinn kallar stór-
menni, en allir geta verið nytsamir og gagnlegir menn, ef þeir
að eins vilja. Hvort þjóðin sú eða sú er mikil þjóð er ekki
undir því komið, að hún eigi fáein stórmenni, heldr undir því,
hverskonar hugsunarháttr er ríkjandi hjá þjóðinni í heild sinni.
Þegar hinn alkunni rithöfundr Washington Irving heimsótti
Walter Scott, skozka þjóðskáldið, þá gjörði Scott sér far um,
að hann kynntist mönnum af öllum stéttum þar í nágrenninu,