Sameiningin - 01.03.1954, Page 26

24
Sameiningin
félaginu, þingum þess og leiðtogum meðal leikmanna og
presta.
Leiðtogum hinna ýmsu þjóðflokka, sem hingað fluttu á
öldinni sem leið, var það ljóst í upphafi, að það var með öllu
óhugsandi, að fáeinir söfnuðir á víð og dreif gætu haldizt
við án þess að bindast félagslegum samtökum. Það var svo
margt, sem þurfti að gera, umfram það að starfrækja heima-
söfnuðinn á hverjum stað. Yfirleitt kom lúterska fólkið
beint undan handarjaðri ríkiskirkjunnar í heimalöndum
sínum, þar sem beinnar þátttöku safnaðanna var ekki kraf-
izt. Ríkissjóður sá fyrir öllum fjármálum, byggingu kirkna,
prestssetra, menntun presta, eftirlaunamálum og öllu slíku.
í hinu nýja landi var engu slíku til að dreifa, og það skipu-
lag mála gat aldrei komizt á. Þess vegna þurftu hinir ungu
söfnuðir þegar frá byrjun að taka sér á herðar ýmsar
skyldur, sem ríkið hafði áður annazt. Leið þá heldur ekki á
löngu, áður en hinir fjölmennari þjóðflokkar tóku að koma
sér upp menntaskólum og prestaskólum, byggja spítala og
elliheimili og aðrar menningar- og líknarstofnanir. Söfnuð-
irnir tóku þá skjótt að safna fé til kirkjubygginga, ekki
aðeins fyrir sjálfa sig, heldur til hjálpar þjóð- og trúbræðrum
sínum, sem fluttust æ lengra og lengra út í hina vestlægu
víðáttu. Jafnskjótt og hinir elztu söfnuðir komust á lagg-
irnar var þannig hafin öflug heimatrúboðsstarfsemi, til
þess að frumbyggjendur hinna ýmsu héraða skyldu ekki
slitna úr tengslum við móðurkirkjuna. Einmitt vegna
þessarar starfsemi, er lúterska kirkjan nú mjög fjölmenn og
öflug með ýmsum þjóðflokkum á þessu meginlandi. En
brátt var verksviðið stækkað, er trúboðsstarfsemin var
hafin erlendis í ýmsum löndum Afríku og Asíu, og sem
ávöxt af því starfi má nú benda á stórar sjálfstæðar lútersk-
ar kirkjudeildir í þeim álfum. Það gat auðvitað ekki komið
til mála að einstakir söfnuðir stæðu fyrir slíku starfi, án
þess að skapa sér kirkjulega miðstöð, sem fjallaði um fjár-
mál og aðrar framkvæmdir. Þannig urðu kirkjufélögin
(synódurnar) til, en söfnuðirnir sendu fulltrúa á kirkju-
þingin, sem fóru með umboð þeirra. Það sem ákveðið var á
kirkjuþingunum varð þannig um leið ákvörðun safnaðanna
sjálfra. Þegar fjárframlög voru ákveðin til trúboðsstarfs
eða líknarmála, gátu söfnuðirnir auðvitað ekki skorast
undan þeim skyldum, sem þeir höfðu sjálfir lagt á sig með