Faxi - 01.12.1982, Page 53

þetta ástand mitt. Mér þótti býsna
ótrúlegt aö þetta myndi enda illa.
Ég haföi ekki til þess unnið aömér
fannst. En enginn ræöur sínum
næturstaö. Minningarnar um
þessi síöustu spor á þessari
þrautagöngu minni eru farnar aö
rykfalla, en einhvern veginn hefi
ég rammað rétta leið. Ef ég settist
niður vildi sækja á mig svefn og
eins konar dofi, en ég var mjög var
um mig og alltaf reif ég mig upp
áöur en ég sofnaði. Þó var eins og
mók væri á mér. Kuldinn á fótun-
um magnaðist og var ég oröinn
kálfdofinn, sérstaklega á vinstri
fæti. Og svo sannarlega var ég
einmana, því mér var ekki einu
sinni stoð af hundinum, heldur var
hann mér til erfiðis. En hvaö var nú
á seyði, allt í einu rekur hundurinn
upp bofs og tekur viöbragö og
stekkur ofan af heröum mér og
hleypur út í buskann og um leið
verö ég þess var aö skafbylurinn
er búinn. Því næst sé ég mér til
mikillar gleði aö ég er kominn aö
sjónum. Nú var mér borgið. Þarna
voru fáeinar kindur, sem hundur-
inn haföi fundið lykt af. En þessi
staður er kallaöur Réttir. Þeirsem
áttu heima utar á Ströndinni köll-
uöu þetta inn á Réttum. Nokkuð
langt í fjarska sá ég bregöa fyrir
Ijósi og reiknaði meö aö þaö væri
á Bakka eða Bjargi. En nú vareftir
drjúgur spotti, því þaö munu vera
þrír til fjórir kílómetrar, sem ég átti
eftir. Þegar mér varö litið til heiöar-
innar sá í hríðarvegginn, en belti
næst sjónum var skafbylslaust
vegna sjóroks. Sjór var viö flæöi
og sýndist hafrót, enda hvassviðri.
Nú tók ég til aö reyna aö nudda
vinstri fótinn, því ég fann fyrirvíst
aö þaö var kominn kalvottur í
hann. Eftir stutta stund lagði ég af
staö suðureftir. Sá spölur varekki
langur, en furöu erfiöur reyndist
hann, en loksins náöi ég heim og
baröi aö dyrum. Eftir drykklanga
stund var loka dregin frá hurö og
út kom Manga gamla, en um leið
og hún kom auga á mig fómaöi
hún höndum og rak upp hálfgert
hræðsluhljóð. Sennilega hefur
henni sýnst þetta vera draugur, en
þegar hún áttaöi sig spuröi hún:
,,Ertu lifandi blessaö barn?“ Ég
kvaö svo vera. Komdu þér strax
inn í hlýjuna. Þegar ég kom í hit-
ann, þó hann væri ekki mikill, rann
á mig mók. Manga gamla reif utan
af mér utanyfirfötin og dró af mér
sokkana og skóna. Þaö fyrsta sem
mig langaði í var vatn og svo fór ég
aö finna til þess aö ég var svang-
ur. Manga gamla haföi beðiðeftir
mér og haföi haldið viö eldi í elda-
vélinni. Allt hitt fólki svaf svefni
hinna réttlátu og haföi aö sjálf-
sögöu engar áhyggjur af strákn-
um, hann myndi skila sér. Brátt
fóru aö koma verkir í vinstri fótinn,
þegar hann fór að hitna og þeir
ágerðust, þegar lengra leiö. Siöan
fór ég aö sofa og svaf allvel, en þó
vaknaði ég annaö slagið meö
verkjum í fætinum, en þaö hvarf
aö mestu þegar frá leið.
Aö lokum ætla ég að slá út í
aöra sálma. í bóVinni „Borgfirsk
blanda“ I, bls. 94 - 95 stendur
þetta:
,,Eitt hiö versta veður er ég man
eftir var mannskaöaveöriö sem
gekk yfir landiö sunnudaginn
þann 8. febrúar, 1925.“
Og ennsegirþar: „Þegar komiö
var á fætur þennan morgun var
veöur sæmilegt, en svartur bakki
í norðvestri og talið líklegt aö veð-
ur mundi versna, er á daginn liöi.“
Þetta segir Magnús Sveinsson og
af því má marka aö ég man þetta
mjög vel og þaö er víst aö veðrið
var mjög vont. Þennan dag uröu
miklir mannskaðar, bæöi á sjó og
landi. Tveir togarar fórust og meö
þeim týndust 67 menn. Vélbátur
fórst viö Stafnes og meö honum 6
menn og 6 manns fórust í landi.
þar af 2 börn.
Ég hefi á nokkrum stööum vitn-
aö í Ijóö Kristjáns Jónssonar,
vegna þess aö mér hafa alltaf ver-
ið þessi Ijóö hugstæð.
Á bernskuheimili mínu var
óvenju mikið til af bókum, bæöi
Ijóö og laust mál. Bækurnar las ég
og læröi og um tíma kunni ég
mörg af fegurstu kvæðunum og
mér varö ,,Heimkoman“ kærust.
Lýsir hún ferðalagi manns í stór-
hríö á heiðum uppi, sem komst til
byggöa heill á húfi. Og þaö eitt út
af fyrir sig aö komast heill til
byggða er ekki svo lítill ávinningur,
sá hefirsigrað þraut.
Skráð i janúar 1980
Matthías Hallmannsson
(
Jóhann Jónsson:
EINSETU-
KONAN
Af tilviljun einni leið mín lá
að litlum og gömlum bæ,
hvar aldraða konu eina sá
sem eigi ég gleymt þó fæ.
Hún yndi sitt festi við þann veg
sem veröldin sneyddi hjá.
Enda var hegðan annarleg,
- í ýmsu frá venjum brá.
Bærinn stóð upp við heiðarhorn
með holtabörð allt i kring.
í annála skráður ævaforn
sem útvörður lands og þing.
Fáirþvi sóttu hana heim,
né höfðu þar langa bið.
Og atlæti hennar ofbauð þeim
sem örsjaldan litu þar við.
í kotinu var hún fyrrum fædd
og foreldrum sínum stoð.
Uns borin voru til moldar mædd,
- hið markvissa dauðans boð.
Eitt sinn var hún við karlmann kennd
sá kærleikur entist stutt.
En svo voru ástarbréfin brennd
og burtþeirri minning rutt.
í hrörlegum bænum bjó nú ein
og brá lítið siðum þar.
Heyjaði á sumrin sömu rein
og sætin i hlöðu bar.
Er þakin var grundin þykkum snæ
hún þraukaði ein síns liðs.
Kindurnar hýsti í köldum bæ
er kom i staó elds og viðs.
Og vetrarkvöldin hin löngu las
hún liðinna alda mennt.
Á deilur manna og dægurþras
oft döprum var augum rennt.
Hreinlæti var ei henni tamt
né hugsa um glæsta flík.
Þó örsjaldan virtist geðið gramt
en göfgin í hjarta rik.
Ef ferðalangur kom fjöllum af
og fannbarinn knúði dyr.
Mild hún afsinni matbjörg gaf
og manngæsku seint og fyr.
En þegar hún ein og ellimóð
orkaði varla neitt,
víkja henni af vangi þjóð
vildi og kjörum breytt.
í sjúkrahúsinu siturnú
og syrgir hinn forna reit.
Ræðir um eiginn bæ og bú
þvíbetra hún ekkert veit.
En þá er hún kveður þennan heim
og þreytan úr beinum fer.
Mun hún í hjarta þakka þeim,
sem þakklætið einum ber.
FAXI - 233