Búfræðingurinn - 01.01.1934, Qupperneq 13

Búfræðingurinn - 01.01.1934, Qupperneq 13
11 Jarðj si, Fyrir og uiri síðustu aldaiaot voru / grJ otræsi algengustu lokræsin. Eri á 'þessari öld,og þá^einkum liin síöustu ár,bafa jarðræsin rutt sor trgög til rútns og eni mú crðin rlkjandi í lokræsiu hér a laiidi. Gr jot- ræsagerð hefir minákað að sarna skapi, en af pípuræsuifl#hefir aldrei lerið gert neítt að ráði,hér á land.i,hvorki fyr né aíðar. Hin mikla utbreiðsla jarðræsanr.a^orsakast aðáliega af þrennus l.Þau eru iaikið fljótgerðari én grjotræsin(iíklega h.u.b. 5-var sinnum)óka.ð hefði,því vérí'ð' akaflega örðugt, að í'ramkværua hina miklu lokræslu síðustu ára meö grjótræsum.Sumstaðar er heldur ekki völ á heptugu grjóti í nánd. að koma beira vi ð. ;;au vel gc og póttri o sr ^ o 2.Jarðræsin eru mikið odýrari,bar serr^hægt 3.i*au virðest hafa sænn'Iega . er.iin;.n, seu þa\ jarðvegi.En þevu^eiga aóeins heiiriá i seig: myrarjörð meo móundirlagi. tilraunastigi og'er ekki liægt að , t . hettur: d. í Btí63a kennd Gerð jarðræsai-LP.a 'hefir verið á tilrauna ,áö erín' sé fundi'n noin sórstök gerð, sem af öllum. Suniir nota stallaræsi, har sem su • bestá og viðlír-- vm sitt hvoru rnegin við rermuna,sem að síöustu er gerð með lokræsa- spaða.Aðrir láta ræsin mjókka jafnt niður í botn og^prengja svo iinausj um niður,hæfilega langt.pessa síðárnefndu gerð tel eg mi.k.ð betri,en vil þó gera við hana-breytingartillögu,er nú skal lyst. Höfuð-breytingin er í því fólgin,að láta ræsio flá mest?þar sém hnausinn á að liggja.Skal þessu lýst r.okkru nanar,eíinsog”ví’ð”''"böfixm gert þéss’í ræsi her á Hvanneyri nokkur undanfarin ár við góða rauiir Miðað er við,að ræsið sé 4 stungur eða um lo5-llo cm og þarf breiddin að ofan að vera 6o cm.mer hefir reynst 59 cm full lítið. Stungin 1. stunga 60 cm brei'tt með örlitlum fláa. 2. einnig með crlitlum fláa,mishæðir jafnaöar. með niklum fláa,skurðurinn sé um skóflublaðs breidd ne'ð'st. með ræsaspaða,en stungið fyrir áður með s.kóflu, síðan hreinsao með ræsasköfu og.botn jafnc hnausinn bví'Lir á stöll þá 3. 4. bvert. all- 1 meira en^flainn e st á grasrótinni, ■Fyrsta stungan-grasrótin-er stungin í breiðum kvíahnausum yfir skurðinn.Aður en þeir erú laggöir niðúr,þarf að stytta þá mikið og stinga á þá ófugt snið,sem þó aldrei má ver a fláastungunni,.þvJl að. hnausinn þarf að hví'la sem' áeou - •./w ***X4.*, pví að þar er hann sterkastur.Mikið ríðui\á því,að hnausarnir sóu liæfilcg?a langir,þannig að þeir' liggi á)fláástungunni svo þétt,að þeir lati ekk.I úndan.þótt hoppað sé, ofaná þá af ræsisbakkanum.En ti 1 pcss. ao þvi skílyrox se fúllnægt, þarf einnig i'láa 3tirngan~aö ver: ve 1 in og jafnt og efnið i hnaúsúnum gott.Undlr hnausúnum 'er þa áðéins rennan eftir ræsaspaóáun og gptt. w**-,***. m*«u«wuvuu |... er þaoHæfilegt, jpiifur og langt stúng ?ra er 1 þo betra að.stinga af hnausunuir.,því. að ella getur það laf.að niður hennuna og stiíjlað^hana.Þegar hháusunum^er þáiinig þrýst' niður í lok- ræsið standa þeir á mótl því að ræsið xg± sigi saman(þ.e. rennan),og það gera þeir því betur sem þeir eru neðar í ræsinu. JDuglegur 1. stunga. 2. stunga. 3. stunga. 4. stunga(með ræsáspaða). og vanur maður grcfu larðræsuin og jafnvel af jaroræsum og 3 j ar ð ab ótástyrkurinn nem 5 aurua á (íeiigdár)mete úott er -p r 23-5 pár yfI'r o m. a en sem svarar ruml. aö hafa trescokd i langan _ fremst i rasinu,t sigi ' svo þess sern þo cm aö siður saman. Á Iiv e r j u vo r i ^ ( e. t. v. þarf að hreinsa úr opum þar safnast saman rauði sem getur stíflað ræsin leyti. Hér er sýnd lausleg teikning af 01 þe: á'haastin llka) 1okræsanna,þvi að og ’önnur leð.ja, að 'mc-ira eða iuinna þeiiB,'Sem her að ofan er lýst. Lokræsap3,ógar.Þessi verkfæri, er likjast nokkuð' plóg,fluttust hingað fýrst rét 1 je^oveginn um og ioiða vatnið.Hotaðir. Lokræsapröfur.Með þeim eru gerc vinnusþarnað'ur,þár se pipur eru notáðar.hær háfa^ekki þýðingú við venjulega jarðræsagerð,en verði pipuræsi notuð hér i framtíðinni,er sjalfsagt aö rsyna þessi velkfæri ilarlegal Uuðm"”Uons3Öii. r 193o.Með þeim eru gerðir. 6-8 cm víóir gangar cm undir yfirboröi hans.Eiga þeir að haiöasb ornir í leirjörð erlendis.Ekki nothæfir hér. cð 19-2o cm 'breið ræsi.Er 'það mikili
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64

x

Búfræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Búfræðingurinn
https://timarit.is/publication/696

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.