Búfræðingurinn - 01.01.1934, Blaðsíða 37

en mæðrtra.Þe'ir vorxi allir hvítir og kol'lóttir að mestu.Dalitlir hníf.
ar sáust þó á sumum hrútunum.Líkur eru til,að meiri rnunur hafi verið
á íslenzku lömbunum og einblendingumim fraraan af sumri en um .haustið
Engar vigtir eru þó til,sem sanna hetta þetta,og ekki var sá munur
áberandi hór á Hvanneyri,þegar fé var rekið á fgall.Einbl.endings-
skrokkarnir þóttu fallegri,einkum á bakið,en h;ja íslensku samanburo-
arlömbunum.
Um einb1endingsræktina fyrir norðan hefi eg engar skýrslur,
en fullyrt er,að þar hafi munurinn á lömbunum undan brezku hrútunúm
og íslenzku samanburðarlömbunum verið ennþá minni en á.Evanneyri.
U'iðurstöðurnar eru því ekki glæsilegar,en væntanlega verður tilraun-
unum haldið áfram,því að ábyggileg reynzla um þýðingu þessarar kyn-
blöndunar,er ekki fengin með þeim athugunum,sem gerðar hafa veri.ð.
Þorir Guðmundsson.
jg.jörefni og fóðrun.
Efni þau,sem á erlendum málum kallast vítamín,hafa. á íslenzku
verið nefnd ýmsum nöfnum,svo' sem bætiefni,fjörefni,fjörvi o.f!7
Skal hér' notaðnafhið Ijörefni.
Hér á landi hefir töluvert verið ritað og rætt^um fjörefni hin
síðari árin,og virðist almenningur hafa talsverðan áhuga fyrir því
dð afla sér fræðslu og vitneskju um þau.Megnið af því.sem^fram hefir
komið á þessu sviði,hefir þó verið sagt eða skrifað með sérstöku til-
liti til manneldis og mannlegrar heilbrigði ,en um þýðingu^fjörefnanne
fyrir búfjárræktinahefir mikið minna verið rætt og ritað.Her skal^því
^eynt að skýra frá því,hvað sérfræðingar í fóður-og heilsufræði bú-
fjárins segja um fjörefni^og hvernig þeir telja,að afstöðu þeirra í
bunaði og buvísindum sé háttað.Verður að sgalfsögðu^farið eftir er-
lendum heimildum og rannsóknum eingöngu,þvi aö her á iandi hafs engar
tilraunir,viðvíkjandi þýðingu og nauðsyn fjörefnanna í búfjárræktinni,
verið gerðar.
, Þegar talað er eða ritað um fjjörefni,er oft byrjað^.-á að skýra
fra því,að fólk,sem nær'ist á m.jcg einhæfri fæðu,geti orðið sjúkt og
°heilbrigt á ýmsan hátt.Það en skiljanlegt og eðlilegt,að þaimig se
t>yrjað,því að menn hafa^einmitt aflað sér hinnar fyrstu vitnejskju um
fjörefnin með rannsóknum á þessum sjúkdómum.Sjúkdómarannsóknirnar urðu
•áðlega var farið að gera kerfisbundnar fjörefna-
syo tilefni þess,að braðlega _____ ______ ________________
filraunir með ýms litil dýr,svs. rotrtrur,mýs,marsvín,hæns^og dufur.
■^að eru ifyrst og fremst þessar tilraunir, sem• hafa leitt í ltjú's-,þær
allverulegu staðreyndir um. f.jörefni,sem nú eru kunnar.hað skal þó tek-
xð fram,að náið samband hefir áyalt haláist með ti1raiínastarTseminni
°g reynzlunni,sem aflaat við rannsókn á næringartruflunum,sem af fjör-
efnask9rti stafar og- fr.am koraa hjá mönnum.
Dýratilraunirnar sýhdu fljótlega,að fjörefnaþörfin var all mis-
^uuandi,eftir því hvaða dýrategund var um að ræða.taó var þes'svegna,
orannsökuðu máli,ólíklegt,að niðurstöður þær,sem fengnar eru með
a iú lúlj. WL amm.'.v. /H r* -1 -0 — 4— /w * /3 ■« n w« ,-n-l 1 á ■? A ? w ’í r~n h A -n* rt i i r«"
smadyrum þeim,sem notuð oru við aðurnefndar fjörefnatilraunir,styð-
eihnig þá skoðun^
.... bað er £ví^augljóbt mál,að til þess að komast -að raun um þýðingu
iQörefnanna í,búfjarraaktinni,er nauðsynlegt að gera beinar fóðrunar-
l^l^aunir á búfé.En ef slíkar rannsóknir eiga að vera nákvæmar og
^-byggiiegar,hljóta þær að verða umsvifamiklar og mjög dýrar.SÍðustu
arin hafa þo verið gerðar nokkrar tilraunir á þessu sviði,og hafa
ýær leitt^í ljós,að fjörefnaþörf búfjárins er einfaLdari og fá-
Srotnari en hjá mönnum og tilratmadýrum beim,sem áður varámihhst.
f^islegt af þvíjSem síðar verður vikið. að,er byggt á niðurstöðum
Dossara rannsókna. , , ,
< A^hinn bóginn skal lögð sérstök áherzla á það,að þýðing fjörefna
n .ynfjarræktirmi er tvíþætt.Annarsvegar er fjörefnaþörf skepnunnar
~2a^rar OS áhrif þessara efna á vöxt hennar og þrif, frjósemi og
r-iurðagetu. Hins vegar verðux/ einnig að taka tillit til þeirrar vöru